این کوه در قسمت مرکزی رشته‌کوه البرز در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران قرار دارد و فاصله آن از تهران ۶۶ کیلومتر است.
منابع مختلف اندازه‌های گوناگونی برای ارتفاع قلهٔ دماوند از سطح دریا ذکر کرده‌اند. به نقل از سایت ملی‌آمار، ارتفاع این قله ۵٬۶۱۰ متر است، منابع دیگر، از جمله پایگاه ملی داده‌های علوم زمین ایران و وب‌سایت رصدخانهٔ زمین ناسا، ارتفاع ۵٬۶۷۰ متر و ۵٬۶۷۱ متر را نیز برای قلهٔ این کوه ذکر کرده‌اند.
دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق است که عمدتا در دوران چهارم زمین‌شناسی موسوم به دوران هولوسین تشکیل شده و نسبتا جوان است.
اما این کوه یک آتشفشان خفته است که امکان فعال شدن مجدد آن وجود دارد. در برخی از سال‌ها از جمله در سال ۱۳۸۶، از قله دماوند، دود و بخارهایی خارج شده‌است که برخی از شاهدان آن را گواهی بر فعال شدن این آتشفشان پنداشته‌اند.
قطر دهانه آتشفشان در حدود ۴۰۰ متر است. قسمت مرکزی دهانه، بوسیله دریاچه‌ای از یخ پوشیده شده و در حاشیه آن دودخان‌هایی وجود دارد که زمین‌های اطراف را به رنگ زرد درآورده اند.
جدا از دهانه فعلی، شواهدی از دهانه‌های قدیمی را می‌توان دید. یکی از این دهانه‌های قدیمی در پهلوی جنوبی و در ارتفاع ۱۰۰ متر قرار دارد که در حال حاضر، محل خروج گازها و دودخان‌ها است.
درجه برودت هوا در قله دماوند، در میانه تابستان، بین ظهر تا ساعت ۱۶در حدود ۴درجه زیر صفر است.
دامنه دماوند در ارتفاع ۲۰۰۰ تا ۳۵۰۰ متری در بهار یکسره از گل‌های شقایق پوشیده می‌شود.