زیربنای توسعه در دنیای کنونی، علم و پژوهش و فناوری است. پژوهش در جوامع توسعهیافته نقش بنیادین و تصمیمساز در مدیریت دارد و یکی از تفاوتهای بارز دنیای جدید با دوران قبل میزان پایبندی به طرحهای پژوهشی است. یکی از دلایل وضعیت نابسامان ملی و محلی در کشور ناشی از بیتوجهی به مقوله پژوهش و کمتوجهی به تجربیات جهانی بوده است. بنیانهای تحقق اصول قانون اساسی توسعه سرمایه اجتماعی با رویکرد علمی خواهد بود و مدیران شایسته و متعهد به چارچوبهای علمی با در نظر گرفتن شاخصهای علمی و پژوهشی، نیل به اهداف عالیه نظام را امکانپذیر میکنند.
برای ایجاد تمدن ایرانیـ اسلامی پایدار و پیشرفته باید مراکز قوی و پژوهشی و دانشگاهی مرتبط با بخش اجرایی وجود داشته باشد تا بتواند به تحلیل درست مشکلات و پدیدههای پیچیده جامعه امروز پرداخته و مدل و راهکار مناسب برای برونرفت از آنها ارائه کند. پژوهش در کاهش مشکلات شهری تأثیر مستقیم دارد. بهعنوان مثال معضلات مدیریت شهری از آلودگی هوا و ترافیک که نیازمند کاهش آلایندهها و توسعه مستمر نظام حملونقل عمومی شهری است تا آسیبهای اجتماعی ارتقای تابآوری شهری بافتهای فرسوده، لزوم تجدید ساختار و چابکسازی بدنه اداری و ستادی، شیوههای نوین تأمین مالی و استفاده از سرمایههای خرد و کلان بخش خصوصی برای توسعه شهر، طراحی ساختاری برای استفاده بهینه از زیرساختهای فرهنگی، هنری، اجتماعی و ورزشی بازمهندسی فرایندهای مدیریت شهری و بهینهسازی آن و... و. بخشی از موضوعات نیازمند بهینهسازی و بخشی نیازمند نوآوری و پژوهشهای کاربردی است که یک نظام پژوهشی مسئلهمحور میتواند برای هرکدام راهحل درست و قابلاجرا ارائه کند.
هر اندازه بتوانیم در پژوهش از مرتبه پساتصمیم حرکت کنیم بهرهوری و اثربخشی بالاتری را در مدیریت شهری شاهد خواهیم بود. ضرورت دارد پژوهشها مسئلهمحور و نظام فراخوان پژوهشی مبتنی بر شایستهسالاری و استفاده از استعدادهای خلاق و جوان دانشگاهی باشد. لازم است در حوزه اجرای طرحهای پژوهشی مدیریت شهری وحدت رویه و مکانیزم شفاف وجود داشته باشد و پراکندگی، موازیکاری و ناکارآمدی تبدیل به همافزایی و تمرکز مراکز تحقیقاتی و ایجاد ساختار پژوهشی کارآمد منصفانه رقابتی، مسئلهمحور، تحقیقپذیر و سنجشپذیر در مدیریت شهری با استفاده بهینه از ظرفیتها و سیستم موجود شود.
امیدواریم مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران با راهبری شایسته پژوهشگران و ارائه معضلات و مسائل مدیریت شهری بتواند در انجام پژوهشها با حفظ عدالت پژوهشی و توزیع مناسب بسترهای استفاده از زیرساختهای تخصصی و بهرهگیری از یافتهها و نوآوریهای حاصل از پژوهش گام مؤثری در بهبود عملکرد مدیریت شهری برداشته و خروجی فعالیتهای پژوهشی آن در علمی شدن مدیریت شهری نقشآفرین باشد.
منبع:ویژه نامه شهرپژوه