به گزارش همشهری آنلاین، امروز ۱۱ دی روز پرستار است و مسئولان وزارت بهداشت از جمله خود وزیر از چند روز قبل مدام می‌گویند که خبرهای خوشی برای پرستاران دارند و قرار است حقوق‌شان افزایش پیدا کند و معوقات چند ماه‌شان پرداخت شود و خبرهای خوب دیگر. اما پرستاران دیگر به این وعده‌ها اعتماد ندارند و آن را وعدده‌های نمایشی دم ِروز پرستار می‌دانند.
روزنامه ایران در این زمینه نوشت: جامعه پرستاری در این سال‌ها بارها در ارتباط با موضوعات کمبود کادر پرستاری در سیستم بهداشت و درمان، اجرا نشدن قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری و طرح پرداخت کارانه‌شان اعتراض کرده‌اند.
البته در دو روز گذشته و همزمان با نزدیک شدن به‌روز پرستار، وزیر بهداشت در جلسه شورای عالی پرستاری دو خبر خوب برای پرستاران داشت. دکتر نمکی در این جلسه به پرستاران قول داد معوقات ۱۸ ماهه‌شان به زودی پرداخت می‌شود. خبر دوم او مربوط به استخدام ۵ هزار نیروی پرستاری تا آخر اسفند سال جاری است. هر چند هر دو این پیام از توجه وزارت بهداشت به مشکلات جامعه پرستاری حکایت دارد. با وجود این دبیرکل خانه پرستاری می‌گوید: این نیروها جایگزین پرستاران بازنشسته می‌شوند و عملاً تخت‌های بستری که در چند سال گذشته اضافه شده‌اند همچنان با مشکل شدید کمبود نیروی پرستار درگیرند.
- برنامه‌های نمایشی در آستانه روز پرستار
یکی از پرستاران بیمارستان امام خمینی درباره مشکلات جامعه پرستاری به ما می‌گوید: کمبود پرسنل پرستاری در بخش‌های آی سی یو خطای پرستاری را افزایش می‌دهد. فرض کنید در شیفت شب یک پرستار مسئول رسیدگی و مراقبت از ۸ بیمار بستری در بخش‌های ویژه است با این وضعیت عوارضی همچون انواع عفونت‌های مجازی ادراری، خونریزی دستگاه گوارشی و حتی سینه پهلو و بیماران این بخش را تهدید می‌کند. پرستار دیگری به حرف‌های همکارش این را هم اضافه می‌کند که هر سال نزدیک روز پرستار مسئولان در برنامه‌های نمایشی به همه مشکلات پرستاران اذعان می‌کنند اما بعد از آن هیچ اتفاقی نمی‌افتد البته وزیر بهداشت اخیراً سامانه قاصدک را ناعادلانه و ناموفق خوانده و قول داده طرح پرداخت کارانه پرستاران را اصلاح کند.
- پرستاران زیر فشار کمبود نیرو
ربابه زمانی‌پور پرستار دیگری است که گذشته از انواع مشکلات صنفی و معیشتی که پرستاران دارند، از رفتاهای بد همراهان بیمار ناراضی است. او می‌گوید: ما به‌خاطر حرفه‌مان در معرض ابتلا به انواع بیماری‌های واگیر هستیم. مثلاً چند وقت پیش یکی از پرستاران به‌خاطر سرایت آنفلوآنزا از بیماران فوت کرد. حتی مواردی داشته‌ایم که پرستاران بر اثر تماس با سوزن بیماران مبتلا به اچ‌آی‌وی درگیر این بیماری شده‌اند. از اینها که بگذریم، در بسیاری از مواقع ما از سوی همراهان بیمار تهدید می‌شویم، کتک می‌خوریم و فحش و ناسزا می‌شنویم. البته ما حق را به بیمار می‌دهیم. بالاخره نیروی انسانی کم است. آنها خدمات با کیفیت‌تر می‌خواهند و انتظار بیماران با تعداد پرستاران شیفت در بخش‌ها جور در نمی‌آید. برای همین هم ما مجبوریم فشار کاری زیادی را تحمل کنیم.
- حقوق اندک، کار زیاد
به اعتقاد بیشتر پرستاران، وعده و وعیدهای مسئولان حوزه سلامت تاکنون هیچ دردی را از آنها دوا نکرده است. پرس و جوی ما با پرستاران حکایت از این دارد که از چند سال گذشته و با وجود وعده‌های بسیار نه طرح پرداخت کارانه پرستاران تغییر کرده، نه نیروهای استخدامی جایگزین نیروهای بازنشسته شده‌اند و نه به ازای افزایش تخت‌های جدید کمبود کادر پرستاری جبران شده است.
در این میان دبیرکل خانه پرستار می‌گوید: مشکلات پرستاران کم نیست. بیشترین مشکل ما کیفیت پایین ارائه خدمات به بیماران است. وقتی تعداد پرستار کم است، مردم ۵۰ درصد خدمات پرستاری را دریافت نمی‌کنند.
«محمد شریفی‌مقدم» می‌گوید: پرستاران در بخش‌های آی‌سی‌یو به قدری خسته می‌شوند که حداقل خطایی که از آنها سر می‌زند، این است که مریض را دیر ساکشن می‌کنند و بعد که مریض فوت کرد می‌گویند علت فوت ناشی از عوارض بیماری بوده است. درواقع وضعیت پرستاری در کشور ما در حد کشورهای عقب‌افتاده است که خطاهای پرستاری را افزایش می‌دهد.
وی به پیگیری مشکلات جامعه پرستاری از سوی دولت اشاره می‌کند و می‌گوید: پرستاران ماهانه بین ۲ تا ۲.۵ میلیون تومان حقوق می‌گیرند. اگر سرانه درآمد پرستاران را ۵ میلیون تومان در ماه در نظر بگیریم، با استخدام ۵ هزار نیرو تنها ۶۰۰ میلیارد تومان در سال برای دولت هزینه دارد.
شریفی‌مقدم تاکید می‌کند: دولت می‌تواند با این هزینه از بسیاری از مرگ و میرها پیشگیری کند. با وجود این و علی‌رغم کمبودها و در حالی که به تعداد تخت‌های بستری اضافه می‌شود عملاً نیروی پرستاری در مراکز درمان با کمبود مواجه است و مردم در حوزه درمان بیشترین آسیب را از این ناحیه می‌بینند.
- کمبود ۱۰۰ هزار پرستار
دبیرکل خانه پرستار به آماری که بارها در ارتباط با کمبود پرستار عنوان می‌شود، اشاره می‌کند و می‌گوید: ما با کمبود ۱۰۰ هزار پرستار در کشور مواجه هستیم. البته برخی مسئولان این عدد را قبول ندارند. در حالی که بر اساس شاخص‌ها در دنیا به ازای هر هزار نفر جمعیت ۱۰ پرستار داریم. متوسط این عدد در دنیا برای مثال در کشورهای گرجستان و جمهوری آذربایجان به ازای هر هزار نفر ۶ پرستار است و حداقل استاندارد تعداد پرستار به ازای هر هزار نفر ۳ پرستار است. این عدد در ایران ۱.۵ پرستار است؛ یعنی بیماران ما نیمی از خدمات پرستاری را دریافت نمی‌کنند.
شریفی‌مقدم با تأکید بر اینکه متوسط کارانه پرستاران بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است، می‌گوید: بخش عمده معوقات وزارت بهداشت مربوط به سهم پزشکان است و سهم پرستاران در میزان مطالبات وزارت بهداشت حدود ۹ درصد است. چراکه این باور همچنان وجود دارد که پزشک موتور پولساز بیمارستان است. در حالی که بیمار از زمانی که وارد بیمارستان می‌شود تا زمانی که عمل جراحی‌اش تمام می‌شود، کل تیم درمان درگیرند. نه فقط پزشک.
وی می‌افزاید: در یک تیم جراحی یک جراح، یک متخصص بیهوشی و ۴ پرستار وجود دارد. در حالی که ۶۵ درصد تعرفه عمل جراحی مستقیم به جیب پزشک می‌رود، ۵ درصد به حساب دانشگاه و ۱۰ درصد به حساب بیمارستان واریز می‌شود و مابقی آن ۲۰ درصد ما بین بقیه کادر درمان از آزمایشگاه و رادیولوژی گرفته تا پرستار تقسیم می‌شود.
- پزشک آب هم می‌خورد، پول می‌گیرد
دبیرکل خانه پرستار ادامه می‌دهد: امسال بیش از ۶ هزار نوع تعرفه برای پزشکان تعریف کردند. یعنی پزشک آب هم می‌خورد، پول می‌گیرد. در حالی که پرستار به‌خاطر کمبود نیرو محکوم است شرایط فشار کاری زیاد را تحمل کند.
او به ناعادلانه بودن طرح «قاصدک» (طرح پرداخت کارانه پرستاران) هم اشاره‌ای می‌کند و توضیح می‌دهد: پرستاران در بخش دیالیز، شیمی‌درمانی، سرم‌تراپی و ... صفر تا صد کار را به تنهایی انجام می‌دهند. در حالی که هیچ تعرفه‌ای به پرستار تعلق نمی‌گیرد و همه پول دیالیز به جیب پزشک می‌رود که فقط دستور دیالیز را داده است.
شریفی‌مقدم در پاسخ به اینکه جامعه پرستاری در آستانه روز پرستاری چه درخواستی از وزارت بهداشت دارد؟ عنوان می‌کند: مطالبه اول ما اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری است که از سال ۸۶ تصویب شده است. حقوق پرستاری در ایران ۱۵ تا ۲۰ برابر کمتر از پزشکان است. در حالی که میانگین کار پرستاری نسبت به پزشکان یک‌پنجم است. مطالبه دوم ما که به نیاز بیماران برمی‌گردد، تأمین نیروی پرستاری است.
- پرداخت ۳ ماه کارانه پرستاران
مریم حضرتی، معاون پرستاری وزارت بهداشت هم در پاسخ به این سوال که وزارت بهداشت در آستانه روز پرستار کدام بخش از مطالبات پرستاران را مورد توجه قرار داده، می‌گوید: قرار است به دستور وزیر بهداشت معوقات مربوط به ۳ ماه کارانه پرستاران پرداخت شود.
حضرتی می‌گوید: البته این معوقات بین ۸ تا ۲۲ ماه است که پرداخت نشده. مطالبه بعدی پرستاران اصلاح نظام پرداخت قاصدک بود که این طرح به زودی حذف و نظام پرداخت دقیق جایگزین آن می‌شود.