به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، آیین تشییع پیکر مطهر سردار رشید اسلام سپهبد حاج قاسم سلیمانی و هم‌رزمش سردار شهید حسین پور جعفری، با شکوه هم نظیری در ۱۷دی ماه در کرمان در حال برگزاری بود اما ازدحام جمعیت نه فقط موجب جان‌باختن و مصدومیت تعدادی از هموطنانمان شد بلکه این مراسم را نیز تحت تاثیر قرار داد به طوری که پیکر مطهر شهدا بامداد روز بعد در خاک آرمید.
از زمان ترور سردار سلیمانی و همرزمانش در ۱۳ دی تا روز تشییع، دست‌اندرکاران برگزاری مراسم ۴ روز فرصت برنامه‌ریزی در اختیار داشتند؛ یک روز قبل از مراسم یعنی ۱۶دی جلسه فوق‌العاده شورای مدیریت بحران استان کرمان تشکیل شد و سیدمصطفی آیت‌اللهی موسوی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمان پیش‌بینی کرد که یک میلیون نفر در مراسم تشییع و تدفین شرکت کنند و از این رو برای ارائه خدمات مورد نیاز این افراد در حوزه درمانی و امدادی به نیروهای بیشتری نیاز است.
به گفته او برای رفع این کاستی استان‌های همجوار به عنوان معین استان کرمان معرفی شده‌اند و در زمینه کمبود حمل و نقل، دارو و دیگر ملزومات از آنها کمک گرفته شود.
ازدحام جمعیت و رخ دادن حادثه تلخ
مراسم راس ساعت ۸ صبح ۱۷ دی در میدان آزادی آغاز شد و پس از سخنرانی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مداحیه‌سرایی مداحان، پیکرهای پاک شهدا به روی خودرو مخصوص که از قبل آماده شده بود قرار گرفت تا با عبور از خیابان‌های شهید بهشتی و شریعتی به سمت میدان مشتاقیه و سپس گلزار شهدا حرکت کند.
به گفته شاهدان، پس از حرکت خودروی حامل پیکرهای شهدا، موج جمعیت در ابتدای خیابان شهید بهشتی به علت تجمع بیش از اندازه جمعیت تشییع کننده به کوچه شماره ۲ وارد می‌شود که این کوچه ظرفیت پذیرش چنین موجی را نداشت؛ این ازدحام سبب زمین خوردن و زیر دست و پاماندن افراد زیادی بویژه زنان و کودکان می‌شود که نقطه آغاز این فاجعه محسوب می‌شود.
یکی از مصدومان که جوانی ۲۶ ساله بود گفت: در میدان آزادی و ابتدای خیابان بهشتی ایستاده بودم و منتظر شروع مراسم بودیم که ناگهان جمعیت به سمت خیابان شریعتی هجوم آوردند و تعدادی از مردم برای فرار از موج تشییع‌کنندگان به سمت کوچه شماره ۲ فرعی رفتند.
وی افزود: در ابتدای کوچه ماموران انتظامات مراسم از عبور مردم جلوگیری کرده و سعی کردند آنها را به عقب برانند که افرادی تعادل خود را از دست داده و به زمین افتادند و در ازدحام جمعیت فوت کردند یا مصدوم شدند.
این شهروند کرمانی بیان کرد: اگر مسیرهای فرعی باز بودند از ازدحام جمعیت کاسته می‌شد، اما دست اندرکاران مراسم اصرار داشتند مردم به خیابان اصلی برگردند و باعث این حادثه تلخ شدند.
خانم ۳۰ ساله‌ای نیز که از ناحیه پا و دست مصدوم شده بود، گفت: پس از سخنرانی مراسم تشییع شروع شد، فشار حرکت جمعیت به طرف خیابان بهشتی و شریعتی یک مرتبه زیاد شد و در ابتدای خیابان شریعتی افراد زیادی به زمین افتادند و من هم به زمین افتادم و مصدوم شدم.
وی افزود: خیابان شریعتی و میدان آزادی ظرفیت این جمعیت را نداشت و اگر مردم کمک نمی‌کردند تعداد بیشتری فوت می‌کردند.
این شهروند تاکید کرد: وظیفه‌ام بود که در مراسم تشییع حاج قاسم شرکت کنم و با توجه به حضور بیش از اندازه جمعیت مسئولان باید پیش‌بینی دقیق‌تری می‌کردند.
احمد یکی از افرادی که در محل امدادرسانی کرده بود، گفت: جمعیت در ابتدای خیابان بهشتی نتوانست به جلو حرکت کند و برای فرار به سمت اولین کوچه فرعی وارد شد، اما در وسط کوچه موانعی برای جلوگیری از عبور ماشین‌ها قرار داده بودند و تعدادی از افراد نیز مردم را به سمت خیابان هل می‌دادند که اگر این عمل انجام نمی‌شد، جمعیت حاضر از داخل فرعی به مسیرهای دیگر می‌رفت و از شلوغی کاسته می‌شد.
امدادرسانی و آخرین وضعیت مصدومان و تلفات
از همان دقایق اولیه رخ دادن این حادثه اقدامات امدادی و درمانی به‌وسیله پرسنل اورژانس و هلال‌احمر و نیروهای مردمی و انتظامی و نظامی آغاز و محل برای امدادرسانی بهتر بسته شد.
بر اساس آخرین آماری که سعید نمکی وزیر بهداشت اعلام کرده، در این حادثه در مجموع ۲۱۳ نفر مصدوم شدند و ۶۰ نفر جان خود را از دست دادند.
البته از مصدومان حادثه حال ۳ نفر وخیم گزارش شده و ۱۸۰ نفر از آنها تا صبح روز بعد از بیمارستان ترخیص شدند.
تاکید مسئولان بر پیگیری علل حادثه
پس از وقوع حادثه علاوه بر اینکه معاون اول رئیس جمهوری در کرمان حضور داشت و از نزدیک پیگیر ماجرا بود، حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس جمهوری نیز در پیامی با تسلیت درگذشت تعدادی از هموطنان در این حادثه معاون اول خود و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستور داد تا به سرعت به وضعیت مصدومان و خانواده‌های بازماندگان رسیدگی کنند.
رئیس جمهوری همچنین هیأتی را مأمور رسیدگی به دلایل بروز این اتفاق کرد.
البته محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس درباره چرایی بسته شدن کوچه های فرعی گفت: شرایطی که از نزدیک شاهد بودیم نشان می‌داد هماهنگی لازم برای تردد مسیر عبور انجام نشده است.
به گفته او بخشی به دلیل بستن کوچه‌های منتهی به خیابان شریعتی و بخشی هم به خاطر نحوه تنظیم برنامه ای بود که شروع مرکز در میدان آزادی بود و حرکت معکوسی که جمعیت به سمت میدان می‌آمدند و می‌خواستند خارج شوند.
تشکیل کمیسیون پیگیری حادثه در کرمان
پس از این حادثه، محمد جواد فدایی استاندار کرمان از تشکیل کمیسیون پیگیری این حادثه دردناک خبر داد و تاکید کرد: رسیدگی فوری به امور درمان مصدومین و همچنین پیگیری روند دفن جانباختگان در دستور کار آن قرار دارد.
افکار عمومی در انتظار پاسخگویی
درروزهای گذشته بسیاری از کابران در فضای مجازی با انتشار عکس و کلیپ‌هایی از حادثه دیدگان در شبکه‌های اجتماعی و صفحات مجازی، مدیریت ضعیف را یکی از علل بروز این حادثه عنوان کرده‌اند و حتی خواستار استعفای برخی متولیان امور شده‌اند.
برخی نیز بر این باور بودند از آنجا که گنجایش خیابان اصلی مراسم بسیار محدود بود، این اتفاق رخ داد و بهتر بود مسیرهای دیگری برای این کار انتخاب می‌شد.
سخن آخر
به همان میزانی که مسئولان استانی و کشوری بر روشن شدن علل بروز این حادثه تاکید دارند، افکارعمومی و رسانه ها در انتظار نتایج سریع و واقع بینانه کمیسیون پیگیری حادثه هستند هرچند از برآیند اولیه گفته های برخی مسئولان و صحبت های مصدومان تا آنچه که در شبکه های اجتماعی بیان شده می‌توان به برداشت های اولیه ای در این خصوص دست یافت.
در نگاه نخست به نظرمی آید که متولیان امر و برنامه ریزان برای برنامه ریزی دقیق تر و محاسبه جمعیت ورودی به شهر کرمان آن هم با برخورداری از حداقل زیرساختی و زمان کمی در اختیار داشتند به نوعی غافلیگر شده و نتوانسته باشند به برنامه ریزی دقیقی برای تدارک ملزومات این رویداد بزرگ برسند.
البته تاخیر چند روزه در برگزاری مراسم تشییع در شهر کرمان به علت تشییع شهدا در دیگر نقاط از شهرهای عراق گرفته تا مشهد، اهواز و تهران و قم بدون شک زمان مناسبی را برای برنامه ریزی بهتر و مطلوبتر پای متولیان امر گذاشت.
از سوی دیگر با توجه به استقبال بی سابقه مردم انقلابی و همیشه در صحنه شهرهای تهران، مشهد، اهواز، قم از کاروان حامل شهدا، حضور جمعیت میلیونی در کرمان استان زادگاه سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی و سردار شهید حسین پور جعفری پیش‌بینی می‌شد.
اما تبعات این حادثه از جمله جان باختن و مصدومیت تعدادی و به دنبال آن قفل شدن مسیرهای اصلی شهر و در نهایت لغو و موکول شدن زمان مراسم خاکسپاری شهدا نشان از کم‌دقتی و ضعف برنامه‌ریزی متولیان امر در پیش‌بینی سازو کارهای لازم برای برگزاری این رویداد بزرگ ملی و جهانی داشت.