به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایران، رد صلاحیت کسانی که در حال حاضر بر کرسی نمایندگی مجلس دهم نشسته‌اند از رکورد رد صلاحیت نمایندگان مجلس ششم عبور کرد. با این حال اگر در آن زمان شورای نگهبان دلیل رد صلاحیت بیشتر داوطلبان و نمایندگان را نداشتن التزام عملی به اسلام یا اثبات نشدن این التزام برای نهاد ناظر بر انتخابات اعلام کرده بود، این بار سخنگوی شورای نگهبان در توضیح چرایی رد صلاحیت ۹۰ نفر از نمایندگان فعلی مجلس، از سوی هیأت‌های نظارت گفته که اکثر رد صلاحیت‌ها به دلیل سوء استفاده مالی و اقتصادی بوده است که البته به گفته وی همچنان ذیل عنوان ماده ۲۸ قانون انتخابات یعنی «عدم التزام به اسلام» عنوان شده است.
رد صلاحیت ۹۰ نماینده در حالی است که به گفته یک عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس این وضعیت در ابتدا مشمول ۱۲۰ نماینده بوده است. قاسم میرزایی نکو به ایسنا گفته: طبق اطلاع ما در مرحله اول ۱۲۰ نماینده داوطلب نمایندگی رد صلاحیت شده بودند که آخر شب گذشته (یکشنبه شب) یک مرتبه ۳۰ نماینده را تأیید صلاحیت کردند.
در چنین شرایطی عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان شامگاه یکشنبه ساعاتی پس از اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها از سوی هیأت‌های نظارت در برنامه‌ای تلویزیونی حضور یافت تا درباره روندی که به رد صلاحیت نزدیک به یک سوم از ۲۴۷ نماینده‌ای که برای انتخابات مجلس آتی نیز داوطلب بودند و رد صلاحیت بیش از ۳۰ درصد دیگر داوطلبان توضیح دهد.
کدخدایی با بیان اینکه یک میلیون برگ سند از مراجع چهارگانه برای بررسی صلاحیت‌ها دریافت کردیم، گفت: «مهم‌ترین دلایل رد صلاحیت‌ها، محورهای مفاسد اقتصادی، مفاسد اخلاقی و ضدیت با حاکمیت است. همچنین سوء استفاده از اموال عمومی، تحصیل مال نامشروع، اختلاس، استعمال مواد مخدر، مفاسد اخلاقی، محکومیت جنایی، سابقه شرارت، چاقوکشی و سابقه فروش مواد مخدر از جمله مصادیق رد صلاحیت‌هاست.»
کدخدایی با بیان اینکه مراجع رسمی تقریباً برای همه افراد به شورای نگهبان سند ارائه کردند که این امر نسبت به دوره‌های قبل بی‌سابقه بود، گفت: «ما به جناح و گروه افراد نگاه نمی‌کنیم، اصلاً نگاه نمی‌کنیم اصلاح‌طلب است یا اصولگرا بلکه مستندات پرونده را می‌بینیم. امروز در رسانه‌ها هم اعلام شد که از هر دو طیف سیاسی هم تأیید صلاحیت داشته‌ایم و هم رد صلاحیت.
این نشان می‌دهد عملکرد شورای نگهبان نگاه سیاسی ندارد.» او در ادامه با یادآوری اینکه «در مرحله اولیه بررسی صلاحیت‌ها هستیم که حدود ۳۰ تا ۳۴ درصد افراد صلاحیت‌شان تأیید نشده که آمار اندک است»، افزود: «بالای ۵ هزار نفر تأیید صلاحیت شدند و تا الان برای هر کرسی مجلس بیش از ۱۷ نفر رقابت می‌کنند.» بر اساس توضیح آماری کدخدایی ۱۶ هزار و ۳۳ نفر داوطلب ثبت نام کردند، از این میان ۸۰۰ نفر انصراف دادند و از تعداد باقی مانده صلاحیت بیش از هزار و ۳۰۰ نفر در مرحله هیأت‌های اجرایی رد شد. با این حساب هیأت‌های نظارت استانی و هیأت‌های مرکزی و شورای نگهبان جز رسیدگی به شکایت احتمالی این رد صلاحیت شدگان باید صلاحیت بیش از ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر را بررسی می‌کردند.
او با بیان اینکه شورای نگهبان برای بررسی آرائی که هیأت‌های نظارت استانی نسبت به افراد صادر کردند یک فرصت ۲۰ روزه دارد و بعد از آن نتیجه نهایی مرحله اول شورای نگهبان هم اعلام می‌شود، از زمان کمی که برای رسیدگی شورای نگهبان به موضوع صلاحیت‌ها وجود دارد گلایه کرد و گفت: «ما تلاش داشتیم قانون انتخابات اصلاح شود و یکی از مشکلاتی که داریم همین وضعیت است. مجموعاً زمان رسیدگی‌ها ۷۰ روز است، اما در این مرحله حدود دو هفته رسیدگی‌ها انجام شد که تعداد زیادی از کارشناسان ما برای تکمیل پرونده‌ها درگیر بودند و تمام نظارت‌های استانی برای بررسی صلاحیت‌ها درگیر بودند.»
سخنگوی شورای نگهبان افزود: «مراجع چهارگانه گزارش‌هایی در خصوص افراد برای ما ارسال می‌کنند که این گزارش‌ها همراه اسناد است مثلاً قوه قضائیه تصویر رأی صادره خود را نسبت به فرد برای ما ارسال می‌کند؛ بنابراین اینها باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. گاهی هم افراد اعتراض دارند که ممکن است تشابه اسمی بوده یا اینکه دادگاه منع تعقیب صادر کرده است. همه اینها اسنادی دارد که جای بررسی دارد. البته این اسناد رسمی مانند احکام قضایی خیلی راحت‌تر بررسی می‌شود. گاهی بررسی گزارش‌ها سخت است. مانند گزارش‌هایی در حوزه اقتصادی و مالی که باید بررسی کنیم فرد مرتکب تخلف شده است یا خیر.»
او با بیان اینکه فرمانداری‌ها دلایل رد صلاحیت را مستند به ماده قانونی به افراد اعلام می‌کنند و کسانی که شکایت دارند می‌توانند برای تقدیم شکایت به دفاتر نظارت استانی شورا مراجعه کنند، گفت: «از کلاهبرداری تا عدم رعایت احکام و عبادات اسلامی، همگی این موارد ذیل بند یک ماده ۲۸ قانون انتخابات تحت عنوان «عدم التزام به اسلام» قرار گرفته است. بنابراین ممکن است یک امام جماعت مسجد عدم التزام به اسلام برایش لحاظ شود که این به معنای رعایت نکردن عبادات نباشد بلکه مثلاً مشکل اقتصادی داشته باشد.»
کدخدایی در ادامه باز هم به گلایه از عدم تصویب اصلاحیه قانون انتخابات در مجلس گریز زد و گفت: «اگر اصلاحیه قانون انتخابات تصویب می‌شد، ۱۶ هزار نفر ثبت نام نمی‌کردند و از معایب فعلی مثل نقش پول در انتخابات جلوگیری می‌شد. حال باید منتظر مجلس بعدی برای بررسی مجدد اصلاحیه قانون انتخابات باشیم.»
او در نهایت بر تلاش شورای نگهبان برای دریافت مستندات و توضیحات بیشتر و رعایت حقوق داوطلبان تأکید کرد و با اعلام اینکه معترضان به رد صلاحیت تا روز پنجشنبه برای شکایت و مراجعه به دفاتر نظارت استانی فرصت دارند، گفت: «ما همیشه نسبت به تمام افرادی که صلاحیت‌شان در آخرین مرحله تأیید نمی‌شود، اعلام کرده‌ایم که می‌توانیم مدارک و مستندات را به آنها ارائه کنیم، ما هیچ چیزی پنهان از داوطلبان نداریم.»
با وجود تأکید سخنگوی شورای نگهبان بر اینکه تأیید و رد صلاحیت در هر دو طیف سیاسی آمار خبرگزاری ایسنا از یک جامعه آماری ۱۶۸ نفره نشان می‌دهد که از مجموع ۸۱ اصلاح‌طلب این جامعه آماری ۵۰ نفر رد صلاحیت شده‌اند، حال آنکه از مجموع ۶۵ داوطلب اصولگرای این جامعه آماری ۴ نفر رد صلاحیت شده‌اند که حتی از تعداد ۱۱ رد صلاحیت شده از مجموع ۲۲ داوطلب مستقل این جامعه آماری کمتر است.
جدول زیر ردصلاحیت شده‌ها و تاییدصلاحیت شده‌های دو جناح اصولگرایی و اصلاح طلبی را نشان می‌دهدو.