دکتر محمد سلیمانی با بیان این مطلب، از نصب ۱۷ میلیون شماره از این تعداد در طول سال گذشته خبر داده است و با اشاره به این موضوع که در آغاز فعالیت دولت نهم، تعداد تلفنهای ثابت و همراه کشور، ۲۵ میلیون شماره بوده، افزوده است: در طول ۳۰ ماه فعالیت دولت خدمتگزار، ۳۴ میلیون شماره به تعداد تلفنهای کشور افزوده شده است.
ارائه این آمارها از سوی وزیر ارتباطات این سؤال را در پی دارد که با توجه به رشد ما در سالهای اخیر در زمینه دسترسی به تلفن اعم از نوع ثابت یا همراه، آیا این امید میرود که شاهد رشد رتبه توسعه انسانی ایران در آیندهای نزدیک باشیم؟
با توجه به رتبه ۹۴ ایران در توسعه انسانی در آخرین گزارشی که از سوی سازمان ملل متحد منتشر شده است و تاثیر میزان دسترسی افراد به تلفن ثابت و همراه در این رتبهبندی بهنظر میرسد که باید پاسخ به این سؤال را مثبت بدانیم.
بر پایه گزارش منتشر شده از سوی سازمان ملل، تعداد مشترکان تلفن همراه ایران (به ازای هر هزار نفر) از صفر نفر در سال 1990 میلادی به 106 نفر در سال 2005 رسیده و مشترکان تلفن ثابت از 40 نفر (در هر 1000 نفر) در سال 90 به 278 نفر در سال 2005 رسیده است.
این درحالی است که کشوری مانند آمریکا که در این گزارش رتبه 12 توسعه انسانی را بهخود اختصاص داده است، مشترکان تلفن همراهش از 21 نفر به ازای هر هزار نفر در سال 1990 به 680 نفر در سال 2005 رسیده است.
البته در این گزارش جای خالی آمار 3سال گذشته کشورهای مختلف به چشم میخورد و از قضا در آمار ارائه شده از سوی دکتر سلیمانی بیشترین رشد ایران در زمینه فناوریهای ارتباطاتی به همین بازه زمانی مربوط میشود و به گفته وزیر ارتباطات، 34 میلیون شماره از مجموع 59 میلیون شماره ثابت و همراه ایران در طول 30 ماه گذشته واگذار شده است و آخرین آمارهای ارائه شده از سوی روابط عمومی وزارت ارتباطات به وجود 25 میلیون مشترک همراه در کشور تا پایان سال 87 اشاره دارد.
اما فراموش نکنیم که این رشد تنها به کشور ما اختصاص ندارد؛ بنا بر اعلام انجمن بیسیم CTIA، شمار مشترکان تلفن همراه آمریکایی تا پایان سال ٢٠٠٧ به بیش از ٢٥٥ میلیون نفر رسیده است و این آمار بیانگر افزایش سال به سال بیش از ٢٢ میلیون مشترک در این کشور است.
به گفته رئیس و مدیر اجرایی انجمن بیسیم CTIA، امروزه بیش از ٨٤ درصد از آمریکاییها با تحول بیسیم همگام شده و نتایج مطالعه صنعتی جدید به وضوح نشان میدهد که تلفن همراه به ابزار ارتباطی منتخب مصرفکنندگان آمریکایی تبدیل شده است. به این ترتیب، هرچقدر ما در توسعه فناوری اطلاعات با شتاب حرکت کنیم، نباید فراموش کنیم که این شتاب در اغلب کشورهای دنیا وجود دارد.
2008، سال موبایل؟
از سال 1983، سالی که عرضه تجاری اشتراک سیم کارت به مشتریان از سوی اپراتورهای تلفنهای همراه آغاز شد، درصد ضریب نفوذ این وسیله کوچک در بین مردم به سرعت افزایش یافته است بهطوری که اکنون رقم رشد استفاده از تلفن همراه به بیش از 3 میلیارد دستگاه رسیده است.
رواج استفاده از تلفن های همراه در کشورهای رو به توسعه موجب شده تا سال ۲۰۰۸ بهعنوان سال تلفنهای همراه نامگذاری شود. کارشناسان پیشبینی میکنند که در این سال، بیش از نیمی از مردم جهان صاحب تلفنهای همراه شوند و گفته میشود که این رشد قابل توجه عمدتا در کشورهای در حال توسعه صورت میگیرد.
به گفته مقامات سازمان ملل متحد طی 5سال گذشته یک افزایش 3 برابری در زمینه استفاده از تلفنهای همراه در جهان مشاهده میشود.
ونسا گری، از اتحادیه بینالمللی روابط مخابراتی وابسته به سازمان ملل متحد در این مورد میگوید: با توجه به میزان رشد فعلی، ما پیشبینی میکنیم که احتمالا اکنون هم شمار مشترکین تلفنهای موبایل در میان جمعیت جهان از ۵۰ درصد بالاتر رفته است.
گری اضافه میکند: این رقم میتواند کمی گمراهکننده باشد زیرا برخی افراد، بهویژه در کشورهای ثروتمند، از بیش از یک تلفن همراه برخوردارند؛ اما از سوی دیگر در کشورهای رو به توسعه نیز یک دستگاه تلفن همراه معمولا در میان چند نفر یا افراد یک خانواده تقسیم می شود.
اما با این حساب تقریبا ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر در جهان هم اینک دارای دستگاه تلفن موبایل هستند که این رقم حاکی از یک رشد 12 درصدی از10سال پیش تا کنون است. کارشناسان این رشد را عمدتا به توسعه مبادلات اقتصادی با کشورهایی نظیر روسیه، هند و چین نسبت میدهند، که بهنظر میرسد به همین ترتیب ادامه پیدا کند.
رشد همراه در همه جهان
روز 9 فروردین امسال را میتوان روزی خاص برای مردم کوبا نامید. روزی که دولت این کشور اعلام کرد از این به بعد و برای اولین بار تمام کوباییها میتوانند دسترسی نامحدود به تلفن همراه داشته باشند.
تا کنون استفاده از تلفن همراه فقط برای خارجیان و مقامات دولتی کوبا آزاد بود و این کشور پائینترین نرخ استفاده از تلفن همراه را در میان کشورهای آمریکای لاتین داشت، اما از 2 هفته پیش و با لغو این محدودیت انتظار میرود که در آینده این فناوری در این کشور آمریکایی نیز رشد خوبی داشته باشد.
در هر حال تلفن همراه در دنیای امروز به چنان جایگاهی دست یافته که تصور دنیای بدون موبایل، تصوری محال است. در حال حاضر بسیاری از کشورهای عقبمانده دیگر ضرورتی نمیبینند که برای توسعه شبکه تلفنهای ثابت خود صرف هزینه کنند؛ چرا که تلفن همراه وجود چنین شبکههایی را تا حدود زیادی بلاموضوع کرده است.
در کشورهای آفریقایی شهرها و روستاهای بسیاری را میتوان سراغ گرفت که فاقد شبکه برق هستند؛ اما ژنراتورهایی در این مناطق میتوان دید که کارشان نه تولید روشنایی، بلکه صرفاً شارژ کردن باطری تلفن همراه اهالی است.
در چنین شرایطی ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران که در خوشبینانهترین برآوردها به حدود 30 درصد در ایران میرسد، رقم چندان مناسبی بهنظر نمیرسد؛ حتی اگر بیشترین میزان رشد را در چند سال اخیر داشته باشیم.
ضمن اینکه نباید فراموش کنیم که در زمینه دیگر فناوریهای ارتباطی نیز وضعیت چندان مناسبی نداریم و بهعنوان مثال در زمینه استفاده از اینترنت پرسرعت از هر 10هزار ایرانی یک نفر از این فناوری استفاده میکند.
از 1983 که عرضه تجاری سیم کارت آغاز شد درصد ضریب نفوذ این وسیله کوچک افزایش یافته بهطوری که رقم رشد استفاده از تلفن همراه به ۳ میلیارد دستگاه رسیدهاست.