به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، واگذاری اراضی در محدوده طولانی‌ترین غار نمکی جهان به مرکز پرورش میگو به‌عنوان جدی‌ترین تهدید برای خروج ژئوپارک قشم از یونسکو مطرح است. واگذاری اراضی در جزیره قشم از سال ۱۳۹۶ درحالی شروع شد که همان سال، پروژه ژئوپارک این جزیره موفق شد که به فهرست ژئوپارک‌های یونسکو بازگردد.
این ژئوپارک یک بار در سال ۱۳۸۵ ثبت جهانی شده بود اما در سال ۱۳۹۱ به دلیل آنچه مشکلات مدیریتی اعلام شد، کارت قرمز گرفت و از این فهرست خارج شد. اکنون کارشناسان معتقدند واگذاری اراضی که بیشتر با هدف احداث اقامتگاه، مرکز پرورش میگو و آبزیان، پلاژ و شهرک‌های صنعتی بوده، این ژئوپارک را بار دیگر در معرض تهدید قرار داده است.
- شکایت به مقام قضایی
علیرضا امری‌کاظمی، مدیر ژئوپارک جهانی قشم و سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم در این باره گفت: حدود دو ماه قبل موضوع این واگذاری مطرح شد اما به دلیل بی‌توجهی مسئولان ذی‌ربط، الان کار به جایی رسیده که در محوطه‌ای که زمان انتشار خبر فقط دو کانکس در آن مستقر بود، تخریب گسترده در اصل اثر اتفاق افتاده است. با این وجود پروژه نه تنها متوقف نشد، بلکه با قوت ادامه پیدا کرد.
امری‌کاظمی اظهار کرد: چند ماه پیش از مجاری قانونی به مقام قضایی شکایت کردیم و توقف سریع احداث مرکز پرورش میگو را خواستار شدیم. مستندات هم ارائه کردیم. به سرمایه‌گذار شفاهی و کتبی اخطار و تذکر دادیم اما تخریب در حریم ژئوسایت «گنبد نمکدان» قشم نه تنها متوقف نشد که با قوت ادامه پیدا کرد.
او گفت: علاوه بر این به سرمایه‌گذار و کسی که تخریب را انجام می‌دهد، شفاهی و با اخطار و تذکر کتبی دادیم. خواستیم کار را شروع نکند و استعلام بگیرد تا محدوده اثر طبیعی ملی و جهانی را اعلام کنیم. متاسفانه حرف‌شنوی نداشتند و به کار خود ادامه دادند و تا این لحظه توقف عملیات صورت نگرفته است.
- در انتظار تصمیم‌گیری و اقدام مسئولان
مدیر ژئوپارک جهانی قشم گفت: این پروژه در اراضی‌ای در حال اجراست که سه حریم مهم را شکسته است؛ نخست حریم ثبت جهانی ژئوپارک قشم که در پرونده یونسکو کامل و واضح مشخص شده است. دو حریم دیگر به میراث طبیعی و ملی که در وزارت میراث فرهنگی ثبت شده است با عنوان محدوده ژئوپارک و محدوده اختصاصی سایت «نمکدان» مربوط می‌شود. این تخریب در هر سه محدوده اتفاق افتاده است.
او در پاسخ به این پرسش که این تخریب، ژئوپارک جهانی قشم را با چه خطراتی روبه‌رو خواهد کرد، اظهار کرد: مشکل اصلی این است که ژئوپارک جهانی قشم را در خطر خروج از یونسکو قرار می‌دهد. مشکل دوم تعرض و تخریب حریم میراث طبیعی ملی گنبد نمکدان است. براساس قوانین صریحی که وجود دارد، هرگونه تغییر در چشم‌انداز یا تغییر اصالت اثر یا عملیاتی که موجب آسیب رساندن این اثر شود، تخلف و جرم است.
امری‌کاظمی درباره این‌که با توجه به متوقف نشدن این پروژه علی‌رغم پیگیری‌ها و خطر خروج ژئوپارک از یونسکو، چه اقدامات فوری را برای جلوگیری از گسترش تخریب می‌توان انجام داد، اظهار کرد: نمی‌دانم غیر از پیگیری‌های قانونی و رسمی که ما تا کنون انجام داده‌ایم، چه کار دیگری می‌توانیم انجام دهیم.
سرپرست میراث فرهنگی قشم گفت: ما (سازمان منطقه آزاد قشم) ضابط قضایی نیستیم و نمی‌توانیم به صورت قهری به ماجرا ورود کنیم. فقط می‌توانیم شکایات‌مان را کتبی پیگیری کنیم. عکس‌العمل‌های در خور توجه، مناسب و شایسته این اتفاق را دیگر مسئولان باید نشان دهند که در انتظار تصمیم‌گیری و اقدام سریع آنها هستیم.
- ضایعه‌ای بزرگ برای قشم و کشور
سرپرست مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم گفت براساس قوانین داخلی و اداری، ژئوپارک و مدیریت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مستقیما نمی‌توانند شکایتی را مطرح کنند و از طریق مدیریت امور حقوقی و قراردادهای سازمان منطقه آزاد قشم باید این پروسه دنبال شود. مکاتبات رسمی ما با مقامات قضایی نیز از این طریق پیگیری شد.
وی افزود: ما قبل از هرگونه تخریب، هشدارهای لازم را دادیم و مکاتباتی داشتیم، اگر در همان مرحله حکم توقف پروژه و تخریب صادر می‌شد، دیگر به اینجا نمی‌رسید و ژئوپارک به خطر نمی‌افتاد و روی نظر ارزیابان یونسکو که قرار است بهار سال آینده به قشم سفر کنند، تاثیر منفی نمی‌گذاشت. الان این نگرانی وجود دارد که با این اتفاق، در بحث ارزیابی ژئوپارک جهانی قشم با مشکل مواجه شویم و این ضایعه‌ای بزرگ برای قشم و کشور خواهد بود.
امری‌کاظمی بیان کرد: مردم، فعالان میراث و محیط زیست قشم، انسان‌های متواضع و خویشتن‌داری هستند. حرف ما را در دو سه ماه قبل پذیرفتند. ما از آنها اجازه خواستیم مشکل را رسمی و قانونی حل کنیم و گفتیم که اجازه تخریب نمی‌دهیم. آنها خیلی سعه‌صدر داشتند و تحمل کردند ولی حالا ما شرمنده آنها شده‌ایم. چون نتوانستیم موضوع را به نتیجه برسانیم و از تخریب جلوگیری کنیم.