غلام‌حسین سمندری از استادان دوتارنوازی خراسان و یکی از نابغه‌های موسیقی نواحی بود.وی در سال ۱۳۱۱ در «باخرز» شهری در نزدکی تربت جام متولد شد.  

همشهری‌آنلاین - محمد بلبلی: اولین استاد سمندری، پدرش بود. وی مقدمات دوتارنوازی را نزد پدرش آموخت و بعدها نزد استاد غلامرضا قوی‌تن آموزش‌های خود را تکمیل کرد.

وی به دلیل عشق و علاقه و استعداد فراوان، خیلی زود به دوتارنوازی چیره‌دست مبدل شد و در جشنواره‌های داخلی و خارجی خوش درخشید.  

سمندریان را می‌توان سفیری صادق و توانمند برای موسیقی ایران دانست، او با اجرای استادانه موسیقی ناب خراسان در جشنواره‌های بین‌المللی و در کشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه، یونان، لبنان، سوییس و اتریش همگان را به تحسین وا داشت. چنانچه «یهودی منوهین»، ویولونیست مشهور بین‌المللی دربارهٔ او گفته است: حاضرم تمام افتخاراتم را بدهم، اما در عوض بتوانم پنجه‌های این مرد روستایی را داشته باشم.

وی در نوازندگی، صاحب سبکی منحصر به‌فرد بود و تاثیر فراوانی در روند دوتارنوازی خراسان داشت.  

سمندری اولین دوتارنوازی بود که بجای بستن وترهای ابریشمی بر روی ساز خود از سیم استفاده کرد و این خود ابداعی جدید و تحولی بزرگ در دوتارنوازی بود. بعدها استادان دیگر همچون استاد یگانه نیز از این روش استقبال کردند.

با وجود این نوآوری، وی به اصالت دوتار و موسیقی خراسان پایبندی بسیار داشت و هیچ‌گاه به تعداد دستان‌بندی ساز خود که همان ۸ پرده بود اضافه نکرد.

سمندری همواره در اجرای کنسرت‌ها و محافل موسیقایی مقامات خراسانی را می‌نواخت حال این‌که تکنیک و توانایی اجرای انواع دیگر از موسیقی را با پرده‌های محدود دوتار داشت.

او جزو محدود دوتارنوازانی بود که خودش آواز نمی‌خواند و همواره خواننده بزرگ موسیقی خراسانی «محمدابراهیم شریف‌زاده»، سمندری را همراهی می‌کرد. این دو استاد همواره یار و همراه هم بودند و با وجود این‌که هیچ نسبت فامیلی با هم نداشتن اما در بین مردم خراسان به پسرعموها معروفیت داشتند.

از استاد سمندری تنها یک آلبوم موسیقی با نام «خون‌پاش و نغمه‌ریز» منتشر شده است. این اثر با خوانندگی استاد شریف‌زاده و توسط نشر «ماه‌ریز» در سال ۱۳۸۲ انتشار یافت.  

وی همچنین در آلبوم «موسیقی حماسی ایران ۸: موسیقی خراسان» اثر محمدرضا درویشی با غلامعلی نی‌نواز، غلامعلی پورعطایی و ذوالفقار عسکریان همکاری داشت.

مهدی اخوان ثالث شاعر بزرگ معاصر با شندین آلبوم  خون‌پاش و نغمه‌ریز بسیار تحت تاثیر دوتارنوازی سمندریان قرار می‌گیرد و در توصیف موسیقی او، شعری با همین مضمون می‌سراید: 

قربان زخمه‌های تو خون‌پاش و نغمه‌ریز        «سبزپری» است این که زنی، یا «شتر خُجو»؟

تو با دو سیــــم محـــشر کبری بپـــا کنی        شش تـار خویش مـــن شکنم (یانه؟ هان بگو)...

غلام‌حسین سمندری در اسفندماه سال ۱۳۹۰ دچار عارضه مغزی شد و این موضوع موجب از کار افتادن دست چپ وی شد.

این مساله تاثیر شدیدی در تضعیف روحیه او داشت. سر انجام سمندری در روز سوم فروردین سال۱۳۹۱ در سن ۸۰ سالگی درگذشت.

پس از وی فرزند ایشان، حسن سمندری که شاگرد و همراه همیشگی پدر بود عهده‌دار این میراث بزرگ شد و مسئولیت آموزش شاگردان استاد را بر عهده گرفت.

حسین سمندری وصیت کرده بود پس‌از مرگش سازش را که بیش از ۵۰ سال یار و همدلش بوده را به عنوان یادگار عزیز او به جایی تحویل بدهند که به خوبی از آن نگهداری شود. از همین رو فرزندش حسن، دوتار استاد را به موزه‌ موسیقی ایران اهدا کرد.

منبع: همشهری آنلاین