همشهری‌آنلاین - معصومه حق‌جو: برخی فعالان محیط‌زیستی با توجه به اتفاقاتی از این دست که بارها در گذشته رخ داده، احتمال می‌دهند مرگ این پرندگان عمدی بوده است. طبق آماری که مسئولان مربوطه ارائه داده‌اند تاکنون بیش از ۶ هزار قطعه پرنده از بین رفته‌اند.
«حر منصوری عبدالملکی»، فعال محیط‌زیست و دیده‌بان میانکاله در این‌باره گفت: پنج‌شنبه هم‌زمان با پیدا شدن ۵۰۰ قطعه پرنده تلف شده در محدوده گلوگاه به عنوان اسپانسر یک پروژه دکترا باید ۶۰ کیلومتر از تالاب میانکاله را نمونه‌برداری می‌کردیم، البته در محدوده تحت بررسی، با لاشه هیچ پرنده‌ای مواجه نشدیم.
وی ادامه داد: با توجه به این‌که پرندگان مهاجر همواره در حال جابه‌جایی هستند، غیر ممکن است در منطقه‌ای مثل میانکاله بیماری شیوع پیدا کرده باشد. از طرف دیگر این‌که روز اول فقط در قسمتی ۵۰۰ پرنده تلف شده باشند ولی در هیچ نقطه دیگری از میانکاله، اثری از لاشه موجود نباشد، عجیب است. در واقع اگر علت تلف شدن این پرندگان، بیماری بود، باید سراسر میانکاله را درگیر می‌کرد.
منصوری عبدالملکی اظهار کرد: شیوع بیماری در پرندگان مثل انسان‌هاست. هنگامی که بیماری شیوع پیدا می‌کند، فردی که قوی‌تر است دیرتر مبتلا می‌شود. به عنوان مثال شاید آنفلوانزایی که خوتکا به آن مبتلا می‌شود، فلامینگو را درگیر نکند.
وی ادامه داد: بیماری به صورت درصدی پرندگان را از بین می‌برد. مثلا یک یا ۲ درصد طی یک روز تلف می‌شوند. این‌که طی ۲ روز ۵۰۰ قطعه تلف شوند، غیر ممکن است. از طرف دیگر با توجه به این‌که قسمت کوچکی از میانکاله درگیر شده، اگر عامل آن بیماری بود، باید پرندگان سراسر تالاب را دربرمی‌گرفت.
منصوری عبدالملکی افزود: گزارش‌هایی که تاکنون سازمان دامپزشکی مازندران منتشر کرده هم گویای این است که مرگ دسته‌جمعی پرندگان مهاجر به علت بیماری نیست.
وی بیان کرد: ظهر شنبه پنجم بهمن اداره کل دامپزشکی مازندران شیوع بیماری نیوکاسل و انواع آنفلوآنزا را رد کرد، ضمن این‌که شواهد، تاییدکننده همین موضوع بود.
دیده‌بان میانکاله ادامه داد: اواخر دهه ۷۰ هم که آب دریای خزر بالا آمده بود و صید ماهی توسط بومیان در تالاب میانکاله رونق زیادی داشت، سازمان حفاظت محیط‌زیست جلوی صیادان را گرفت. سازمان، ماهی‌ها و پرنده‌هایی که شکار شده بودند را از بومیان گرفت. بومیانی که برای تحویل گرفتن وسایل شکار به سازمان مراجعه می‌کردند، می‌دیدند که شکار آنها بین افراد سازمان تقسیم می‌شود. بعد از این ماجرا چندین نفر از بومیان، ده‌ها لیتر سم مرکبات و آفات نباتی را در قسمت جنوب غربی تالاب ریختند. به دنبال آن، صدها هزار ماهی و پرنده تلف شدند و تا چندین ماه بوی تعفن در منطقه استشمام می‌شد.
منصوری عبدالملکی اظهار کرد: از نظر من همه شواهدی که در منطقه وجود دارد نشان می‌دهد عامل شیمیایی یا آلودگی بسیار شدید باعث این اتفاق شده است.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط‌زیست باید بررسی کند در گلوگاه طی یکی، ۲ ماه گذشته از صیاد یا شکارچی، تفنگ یا ادوات شکار گرفته است یا خیر. اگر چنین موضوعی صحت داشته باشد، ممکن است ارتباطی با این میزان تلفات داشته باشد.
دیده‌بان میانکاله افزود: احتمال دیگری هم وجود دارد که چندان قوی نیست. پساب‌های استخر پرورش ماهی که در بالادست واقع شده، وارد میانکاله می‌شود. از طرفی گاوداری‌ها و مرغداری‌ها هم که از مواد شیمیایی برای ضد عفونی دوره‌ای استفاده می‌کنند یا سورتینگ‌ها هم ممکن است در این اتفاق موثر باشند. در هر حال تا زمانی که نمونه‌برداری و نتایج آن اعلام نشود، نمی‌توان اظهار نظر قطعی کرد.
تورهای پرنده‌نگری را دریابید
طبق گزارش‌های سازمان دامپزشکی مازندران و سازمان حفاظت محیط‌زیست استان علت تلف شدن این پرندگان، آلودگی است و فقط گلوگاه که در قسمت جنوبی میانکاله واقع شده را درگیر کرده است. در واقع داخل پناهگاه حیات وحش میانکاله مشکلی نیست و خطری برای گردشگران ندارد.
منصوری عبدالملکی بیان کرد: جو روانی ایجاد شده بابت تلف شدن این پرندگان، باعث شده تورهای گردشگری که اواخر هفته قرار بود به این پناهگاه مراجعه کنند، کنسل شود. این در حالی است که هزینه زیادی برای تورهای پرنده‌نگری شده است و اگر کنسل شود، از نظر اقتصادی ضربه زیادی به گردشگری می‌زند.
وی ادامه داد: البته احمدی رئیس حفاظت محیط‌زیست بهشهر اعلام کرده هیچ مشکلی برای بازدید از پناهگاه میانکاله وجود ندارد و تورها نیاز نیست برنامه خود را کنسل کنند. «محمد حامدی»، معاون سیاسی امنیتی فرماندار شهرستان بهشهر هم با پیگیری‌هایی که انجام داد، مجوز ورود گردشگران را صادر کرد ولی باید در این زمینه بیشتر اطلاع‌رسانی شود تا گردشگران با آسودگی خاطر به منطقه بیایند.
تلف شدن بیش از ۲۵ گونه پرنده
«کوروس ربیعی»، رئیس اداره نظارت بر حیات وحش مازندران بیان کرد: بیش از ۲۵ گونه پرنده تلف شده‌اند. غالب پرندگانی که تلف شده‌اند چنگر، فلامینگو، ۱۰ گونه مرغابی، کشیم بزرگ، کشیم گردن سیاه، اگرت سفید بزرگ و کوچک، باکلان، غاز پیشانی سفید بزرگ، غاز خاکستری، اردک سر سفید، اردک چشم طلایی، اردک سر سبز، گیلار، اردک ارده‌ای و سرحنایی بوده‌اند.
وی گفت: حدود ۹۰ درصد تلفات مربوط به گونه چنگر و از مجموع ۱۰ درصد باقیمانده، درصدی مربوط به کشیم بزرگ و گیلار بوده‌است.
ربیعی ادامه داد: تا این لحظه حدود ۶ هزار پرنده تلف شده‌اند و این آمار قطعا بالاتر خواهد رفت. آمار را به صورت روزانه اعلام می‌کنیم.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش مازندران ادامه داد: در حال حاضر دامپزشکی مازندران، موسسه تحقیقات رازی و دانشگاه در حال بررسی‌های جلبکی هستند تا به زودی به نتیجه برسیم.