به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، مهدی بلوکی در حاشیه نشست دستاوردهای پژوهشی در حوزه دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان که در پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی برگزار شد، در جمع خبرنگاران افزود: مرجانهای خلیج فارس به دلیل افزایش دما دچار سفیدشدگی شدهاند و این پدیده در خلیج چابهار کمتر مشاهده شده است.
وی ادامه داد: مرجانهای خلیج فارس بر خلاف سایر مرجانهای نقاط دیگر که میتوانند تا دمای ۳۲ درجه سانتیگراد را تحمل کنند، با دمای آب ۳۴ و ۳۵ درجه سانتیگراد سازگار هستند و از این لحاظ مرجانهای خلیج فارس با شرایط استرسزا مواجه هستند.
بلوکی همچنین خاطرنشان کرد: در خلیج چابهار تنها گونههای مرجانهای تودهای دچار سفیدشدگی مرجانها شدهاند ولی در خلیج فارس اکثر گونههای مرجانی به ویژه مرجانهای شاخ گوزنی سفید شدهاند. در برخی از مناطق خلیج فارس شاهد بودیم که مرجانهای شاخ گوزنی سالم ماندند ولی بهطور کلی این گونه در خلیج فارس بیشتر تحت تاثیر گرمایش قرار گرفتهاند.
رئیس گروه اکولوژی دریای سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به دلایل سالم ماندن مرجانهای خلیج چابهار گفت: احتمالا دلیل سالم ماندن مرجانهای منطقه آن بوده است که این منطقه کمتر تحت تاثیر گرما قرار داشته ولی به طور کلی دلیل سفیدشدگی مرجانهای این منطقه علاوه بر گرمایش رسوبگذاریهای انجام شده بوده است.
به گفته وی، افزایش کدورت در خلیج چابهار زیاد است که دلیل آن فعالیتهای ساخت و ساز روی اسکله شهید بهشتی بوده است و این موجب شده است که میزان کدورت کل خلیج چابهار افزایش یابد.
وی با اشاره به میزان سفیدشدگی مرجانها در خلیج چابهار و خلیج فارس خاطرنشان کرد: در خلیج فارس بیش از ۹۰ درصد از مرجانها دچار سفیدشدگی شدند و از بین رفتند و این مرجانها در اعماق کمتر از پنج متر بودند ولی این میزان در خلیج چابهار ۱۰ درصد بوده است.
این محقق حوزه اکولوژی دریا با تاکید بر اینکه سفیدشدگی مرجانها در بازه زمانی کوتاهی بوده است، اظهار کرد: از سال ۹۵ شاهد سفیدشدگی مرجانها بودهایم که این امر نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا رخ داد و دلیل آن گرمایش و مربوط به پدیده «النینو» بوده است.
به گفته وی، بر اثر پدیده «النینو» درصد سفیدشدگی در کل دنیا از ۴۰ تا ۷۰ درصد بوده و این میزان در خلیج فارس متاسفانه به ۹۰ درصد رسیده است.
وی با اشاره به افزایش تحمل مرجانهای خلیج فارس نسبت به افزایش دمای هوا گفت: مرجانهای خلیج فارس تا دمای آب ۳۴ درجه سانتیگراد را تحمل میکنند بنابر این آنها تحت استرس بیشتری قرار دارند و در صورت وقوع استرسهایی چون افزایش شدید دما، مرگ و میر مرجانها را با میزانهای بالا شاهد هستیم. از این رو مرجانهای خلیج فارس تحت شرایط فوق استرس قرار دارند و در این صورت احتمال مرگ و میر مرجانها نیز میرود.
به گفته وی، کدورت بالا، شوری زیاد آب، آلودگی نفتی و دمای بالا بر محیط خلیج فارس حاکم است و در صورتی که یکی از این شرایط از حد استاندارد بالاتر رود، شرایط فوق حاد بر مرجانها حاکم میشود.
بلوکی با تاکید بر اینکه این مطالعات ما پس از سفیدشدگی و مرگ مرجانها بوده است، گفت: البته این شرایط در سالهای قبل در خلیج فارس حاکم بوده است و مرگ ۴۰ تا ۷۰ درصدی صخرههای مرجانی را شاهد بودیم ولی با کم شدن شرایط استرسزا شاهد رشد مجدد مرجانهای جدید هستیم.
رئیس گروه اکولوژی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه بر اساس این شواهد نمیتوانیم بگوییم که کل زیستگاههای خلیج فارس از بین رفته است، یادآور شد: باید تلاش کنیم که شرایط استرسزا را از این محیط آبی دور کنیم تا مرجانها بتوانند رشد کنند.
بلوکی با اشاره به اقدامات دنیا برای کاشت مرجانها گفت: ما نیز در این راستا پروژهای بهصورت پایلوت برای کاشت مرجانها اجرایی کردیم و اخیرا نیز پروژهای در این زمینه در جزیره خارک تعریف شده است.
بلوکی یادآور شد: این طرح از سوی یکی از شرکتهای نفتی که فعالیتهای آنها موجب تخریب مرجانها شده بود با همکاری سازمان محیط زیست انجام میشود و در صورت ایجاد شرایط مناسب طرح کاشت مرجان در خلیج فارس از سال آینده اجرایی میشود.
وی همچنین با بیان اینکه وضعیت حیات مرجانهای خلیج فارس در سواحل ایران نسبت به سایر کشورهای این حوزه بهتر است، خاطرنشان کرد: در سایر کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل فعالیت دستگاههای آب شیرین کن و ساخت جزایر مصنوعی بسیاری از مرجانها از بین رفتهاند. ضمن آنکه شرایط استرسزا در جنوب خلیج فارس نسبت به شمال آن بیشتر است.
بلوکی در پایان گفت: جهت جریان آب در خلیج فارس از شمال خلیج فارس به سمت جنوب آن است و آب بخش جنوبی این منطقه گرمتر و عمق آن کمتر است.