به گزارش همشهری آنلاین، محمد جواد ظریف طی سخنانی در دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) گفت: این روزها ما و مردم منطقه داغدار فرمانده‌ای هستیم که برای ما الگوی فهم و خردورزی بود. شهید سلیمانی از بزرگوارانی بود که با فهم دقیق راهبردی و شجاعت بی نظیر توانست تحولی را در منطقه ایجاد کند که ما باید با همان فهم راهبردی و نگرش دراز مدت بتوانیم نتایج و میوه های آن را در نهادینه کردن تحول عظیمی که در منطقه و جهان در حال اتفاق است بچینیم و به دست آوریم.
وی با اشاره به شهادت سپهبد سلیمانی و طرح مفتضحانه معامله قرن اظهار کرد: ما در دورانی هستیم در روابط بین الملل که مفاهیم در حال تحول محتوایی و ساختاری است و این تحول به نفع ما و به ضرر قدرت های سلطه گر است. تحول این مفاهیم به معنای فراموش شدن واقعیات قبلی نیست بلکه واقعیات قبلی تنها فاکتورها و مولفه های تصمیم گیری دیگر نیستند. چندین مفهوم روابط بین الملل امروز تغییر کرده است که اولین آن "قدرت" است.
وی ادامه داد: تنها مولفه قدرت روزگاری توپ و تانک و ابزار نظامی بود اما امروز علاوه بر اینها اقتصاد، نوآوری به عوامل واقعی قدرت تبدیل شده اند. مزیت نسبی کشورهایی مثل ایران در سایر عوامل قدرت یعنی عوامل معنایی قدرت است که بر اساس انگاره ها و باورها نهادینه شده است. قدرتی که شهید سلیمانی را از سپهبد سلیمانی قدرتمندتر کرد.
- برکاتی از خون شهید سلیمانی نصیب انقلاب و مقاومت شده که بی‌نظیر است
ظریف با بیان اینکه شهید سلیمانی فرمانده بی نظیری بود و با اشاره به سابقه همکاری با او گفت: برکاتی از خون شهید سلیمانی نصیب انقلاب و مقاومت شده که بی‌نظیر است. چه چیزی می توانست این جمعیت عظیم را نه تنها در ایران بلکه از هند، الجزایر، روسیه و آمریکای جنوبی و ایالات متحده جمع کند. قدر این قدرت را باید بدانیم. این قدرت فرهنگ ایثار و شهادت و استقامت است. این عامل معنایی که دارنده آن هستیم و باید درک کنیم تحول مفهمومی بنیادین است. قدرت انسجام ملی و حمایت مردم اینها چیزهایی هستند که در چهل سال گذشته ما را حفظ کرده اند.
- مردم ولی نعمت ما هستند
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: مردم ولی نعمت ما هستند اما چرا؟! چون شما و ما از همین مردم هستیم. ارتش آمریکا، روسیه و چین ارتش آمریکایی و چینی و روسی نیستند؛ هر چند چین و روسیه دوستان ما هستند اما بدانید شما ارتش جمهوری اسلامی ایران هستید و از مردم ایران نشات گرفته اید. اینکه ما ابزار نظامی را خودمان می سازیم را در این مساله می بینیم که پدافندی که پهپاد آمریکایی را هدف گرفت توسط همین مردم ساخته شده است. کشوری که ۶۷ میلیارد دلار در یک سال هزینه نظامی کرده باید تحمل کند که فرد بی سر و پایی مثل ترامپ به او بگوید که اگر من از شما دفاع نکنم شما ظرف دو هفته فارسی صحبت می کنید اما کسی می تواند این حرف را به ما بزند؟
ظریف اظهار کرد: اگر قدرت معنایی به لحاظ تئوریک شناخته شده نبود که شده است، ما به عنوان دارندگان این قدرت باید آن را نظریه پردازی می کردیم. حالا که دیگران اذعان به این واقعیت دارند ما باید این داشته خود را بپذیریم این داشته در کنار توانمندی نظامی است. دیپلماسی هر زمان باید از این توان بهره بگیرد و هر زمان لازم بود باید به آن خدمت کند. این فرمولی بود که من و سپهبد سلیمانی توامان مورد استفاده قرار می دادیم.
- اقدام آمریکا در اعلام طرح معامله قرن فرصت بی نظیر برای ایران است
وزیر امورخارجه گفت: اقدام آمریکا در اعلام طرح معامله قرن فرصت بی نظیر برای ایران است. رژیم صهیونیستی وقتی برای روند صلح اسلو و مادرید برنامه ریزی کرد به ادعای سفیر سابق رژیم صهیونیستی در رژیم پهلوی، تصمیم گرفتند که ایران را جایگزین اعراب کنند به عنوان دشمن اسرائیل تا بتوانند با اعراب صلح کنند. در ۱۲ سال گذشته روند مشابهی را در جهان عرب شروع کردند. این رژیم با کمک آمریکا و برخی کشورهای عربی فرایند بسیار منحوسی را شروع کردند که در جهان عرب ایران را به عنوان تهدید اصلی معرفی کنند تا جهان عرب را به سمت مصالحه با این رژیم ببرند تا حداکثر خواسته های این رژیم را بپذیرند و طرح ترامپ سقف خواسته های رژیم صهیونیستی است.
وی ادامه داد: عکس العمل های سخیف و شرم آور از سوی برخی کشورهای عرب نشان‌دهنده این واقعیت است که حتی در برابر سقف خواسته های رژیم صهیونیستی توان مقاومت ندارند. برای شارع عرب (مردم عرب) واضح شد این جا به جایی دشمنی دروغین بوده است.
ظریف گفت: همان طور که برجام توانست چهره‌ای که آنها از ایران ساخته بودند به عنوان کشوری جنگ طلب را در سطح بین الملل نابود کند که دستاوردی راهبردی بود، طرح منحوس معامله قرن چهره دشمن انگاری از ایران را در جهان عرب وارونه می کند به شرطی که ما درست عمل کنیم.
وی تصریح کرد در آستانه چهل و دومین سال انقلاب وارد یک فرصت جدید شدیم که می توانیم کماکان با تکیه بر ابزار واقعی قدرتمان این که در صدها شهر هند بدون اینکه تبلیغ داشته باشه باشیم در ۴۰۰ شهر برای سردار سلیمانی مراسم گرفتند. از این رو شناسایی این مولفه به معنای صرف نظر کردن از توان نظامی نیست به معنای خودباوری و استقامت بیشتر و محکم تر است. پشت ما به جامعه هشتاد و دو میلیونی است.
- فرصت هایی که برای ایران وجود دارد با انسجام ما و هم افزایی ما شدنی است نه با رقابت
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به تبلیغاتی که علیه سردار سلیمانی در منطقه و در سطح بین الملل انجام شده است گفت: آقایی (پمپئو) که خودش را وزیر خارجه می داند بعد از شهادت سپهبد سلیمانی توییت کرد که در خیابان های عراق می رقصند برای شهادت سلیمانی اما مردم رقصیدند؟ تعدادی از مردم عراق از شهید سلیمانی قدردانی کردند که برای دوستان ما در عراق غیر قابل باور بود. فرصت هایی که برای ایران وجود دارد با انسجام ما و هم افزایی ما شدنی است نه با رقابت ما.
- در ایام انتخابات بپذیریم که همه ما مسئولیت داریم
وی خاطرنشان کرد: در ایام انتخابات بپذیریم که همه ما مسئولیت داریم چون انقلاب هست و هدفمان باید تقویت انقلاب باشد و خدمت به مردم باشد نه ایجاد دو قطبی که ابزار قدرت مان را در برابر هم قرار دهیم و دشمن از آن بیشترین استفاده را کند. بدانیم هیچ انتخاباتی و هیچ مقامی ارزش آن را ندارد که ابزار قدرتمان را به خاطر آن از دست بدهیم.
- تصوری در منطقه است که فکر می کند امنیت را می شود خرید که مانع اصلی طرح هرمز است
وی درباره ابتکار صلح هرمز گفت: ایران از سال ۶۴ که اوج جنگ نفتکش ها بود اولین نامه را به دبیر کل سازمان ملل نوشت که باید یک نظام امنیت منطقه‌ای داشته باشیم و پیش نویس آن نامه را بنده نوشتم و بارها پیشنهادهایی از این دست مطرح کردیم که آخرین آن ابتکار صلح هرمز را رئیس‌جمهور مطرح کردند که جامع‌ترین طرحی بوده که برای امنیت منطقه ارائه کردیم. سه کشور منطقه از آن استقبال کردند و دوستان دیگری هم حمایت ضمنی کردند. امیر کویت نامه‌ای دادند اما سه کشور هستند که به نظر من دنبال آرامش نیستند و فکر می کنند اگر نشان دهند منطقه در حال ناامنی است آمریکا را در منطقه نگه می دارند. یک تصوری در منطقه ماست که فکر می کند امنیت را می شود خرید و مانع اصلی طرح هرمز همین تصور است.
- منطقه باید آغوش گشوده نظام جمهوری اسلامی را بپذیرد
وی گفت: رهبری در صحبت هایشان گفتند ما با منطقه مشکل نداریم از این رو این آغوش گشوده نظام جمهوری اسلامی را منطقه باید بپذیرد و این به نفع خودشان و منطقه است.
- پاسخ موشکی به آمریکا یک سیلی بود
ظریف گفت: پاسخ موشکی به آمریکا یک سیلی بود اما پاسخ واقعی این مردم هستند که بیرون آمدند. آغاز پایان آمریکا در منطقه است. خیلی‌ها از خودشان این را می دانند و ما هم این را باید بپذیریم. نیروهای نظامی ما نشان دادند هراسی ندارند از مقابله با آمریکا چون پشتوانه مان مردم هستند.
- پیگیر استنکاف از در اختیار گذاشتن ابزار خواندن جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی هستیم
وزیر امور خارجه درباره حادثه هواپیمای اوکراینی گفت: اتفاق تلخ سقوط هواپیمای اوکراینی ضربه بزرگی به همه ما بود و بدخواهان می‌خواهند علیه ایران استفاده کنند. ایران با کمال شفافیت درباره قربانیان اقدام کرد و اجازه ندادیم تبلیغات دشمنان به نتیجه برسد. ایران طبق مقررات حق دارد که بررسی ها و تحقیقات را خودش هدایت کند. آنها به هر شکلی می خواهند حق ما را نادیده می‌گیرند و امکانات لازم را در اختیار ما قرار نمی دهند. بر اساس ضمیمه ۱۳ کنوانسیون شیکاگو از همه طرف هایی که باید، دعوت کردیم. آنها هم وظیفه دارند بر اساس درخواست ما ابزار خواندن جعبه سیاه را به ما بدهند چون از این مدل هواپیما نداشتیم. آنها استنکاف کردند در حالی که حق این کار را نداشتند و ما هم پیگیر این مساله هستیم.
وی اظهار کرد: بهترین دانشجویان و نخبگان ما در این ضایعه از دست رفتند و شهدای این پرواز عزیزان این کشور بودند. خداوند به خانواده هایشان صبر عنایت کند و بدانند همه ما در این غم بزرگ شریک هستیم. اما باید این مساله را با شفافیت و عقلانیت به بهترین شکل مدیریت کنیم.
- تنها ورودی ما به قاره آفریقا جیبوتی نیست
وزیر امور خارجه کشورمان درباره رابطه ایران و جیبوتی به عنوان یکی از مسیرهای ورودی ایران به قاره آفریقا گفت: جیبوتی با وجود روابط خوبی که با این کشور داشتیم تحت فشارهای خارجی بعد از حادثه تلخ سفارت سعودی که مورد حمایت هیچ یک از جریان های سیاسی کشور نبود، روابطش با ما قطع شود. در عین حال ما آمادگی برقراری رابطه را داریم. نشانه هایی از آن طرف هست اما فشارها زیاد است. ما در کنار جیبوتی همواره بودیم و هستیم اما تنها ورودی ما به قاره آفریقا جیبوتی نیست.
ظریف در ادامه با بیان اینکه مراکز قدرت در دنیا جا به جا شده است، گفت: در مقطعی هر اتفاق که می افتاد از اروپا یا غرب نشات می گرفت. در نیمه دوم قرن بیستم اتفاقات مهم در سایر نقاط می افتاد اما از غرب هدایت می شد. امروز جهان وارد دوره جدید شده است. یکی دوره انتقالی است یعنی دیگر سیستم توازن قوا، بلوک شرق و غرب نداریم. در این دوره مرکز قدرت از غرب حرکت کرد و شاهد دنیای پساغربی هستیم نه اینکه دیگر غرب موثر نیست بلکه به این معناست که دیگر هر چیز تصمیم غرب و آمریکا نیست و خیلی مهم است این را باور کنیم. اگر باور نکنیم یا محکوم به پذیرش آنچه اتفاق می افتد هستیم یا محکوم به درگیری همیشگی هستیم.
- امروز شجاعت، انسجام ملی، شهادت، فرهنگ امام حسین ابزار قدرت است
وی با اشاره به سخن امام خمینی مبنی بر اینکه " آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند" گفت: بر اساس همین دیدگاه امام به گورباچف پیام داد. پذیرش واقعیات دنیا به معنای پذیرش سرسپردگی آمریکا نیست به معنای آن است که ما می‌توانیم. آمریکا سال گذشته ۶۰۰ میلیارد دلار هزینه نظامی کرده است در حالی که ما ۶ میلیارد هزینه کردیم. اما امروز شجاعت، انسجام ملی، شهادت، فرهنگ امام حسین ابزار قدرت است و اینها را ما باور داریم.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره خروج آمریکا از برجام و تلاش برای فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی اروپایی ها و سیاست ایران در مقابله با این اقدامات گفت: همان طور که گفتم باید از همه ابزارهایمان استفاده کنیم. ابزار مقاومت حتما برنده ترین ابزار ماست. اگر مقاومت و حضور مردم در انتخابات سال ۹۲ نبود که با حضور ۷۳ درصد به آمریکا نشان دادند که به خاطر تحریم ها از حاکمیت جدا نمی شویم؛ اگر خاطرتان باشد تحلیل ها در سایت های خبری این بود که مردم خسته شدند و از سال ۸۸ با صندوق رای قهر کردند اما این مردم آمدند و نشان دادند قهر نکردند و فشارهای آنها باعث نمی شود مقابل آنها زانو بزنند. این بود که به ما قدرت داد تا با شش قدرت جهانی مذاکره کنیم.
- کسانی که مذاکرات را می‌کوبند ما را نمی‌کوبند مردم را می‌کوبند
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: معتقدیم کسانی که مذاکرات را می کوبند ما را نمی کوبند مردم را می کوبند. ما از طرف مردم و به نمایندگی و پشتوانه آنها رفتیم مذاکره کردند. این مردم هستند که می توانند ثابت کنند فشار حداکثری اذیت می کند ما را اما آن چه باید بپذیریم این است که فشارها مردم را به زانو در نمی‌آورد و این عامل مهم است برای من که می خواهم بروم مذاکره کنم اما وظیفه من این است که این قدرت را در میدان جهانی به یک چیز ماندگار تبدیل کنم که می تواند یک توافق یا امتیاز باشد.
- مذاکره به معنای تسلیم و پذیرش خواسته طرف مقابل نیست
ظریف تصریح کرد: مذاکره به معنای تسلیم و پذیرش خواسته طرف مقابل نیست. آمریکا کشور بدعهدی بود اگر بدعهد نبود که در دو صفحه یا حتی دو خط توافق می کردیم؛ ما هسته‌ای انجام نمی‌دهیم تو هم تحریم ها را بردار. اینکه ۱۵۰ صفحه با هم توافق کردیم به خاطر آن بود که به هم اعتماد نداشتیم. اصلا روابط بین‌الملل بر اساس اعتماد نیست هر کس روابط بین الملل را بر اساس اعتماد بنا کند با هر کشوری سرش کلاه می رود.
- آمریکا دلار را به سلاح تبدیل کرده است
وی ادامه داد: آمریکا معتقد است دنیا بر اساس قلدری و زور بنا نهاده شده است. آمدن ترامپ و زیر پا گذاشتن تمام مقرارت بین المللی از قدرت نیست از ضعف است. یک قلدری آمده و زور می گوید اما وقتی قلدر نتوانست از هیکلش استفاده کند و شروع کرد به مشت زدن به این و آن، یعنی از قلدری اش دارد کم می کند. الان آمریکا دلارش را در معرض تهدید بین المللی قرار داده است. چند کشور هستند که الان اعتماد دارند برای آینده درازمدت می توانند از دلار استفاده کنند؟ متحدان آمریکا هم دیگر این فکر را نمی کنند چون آمریکا دلار را به سلاح تبدیل کرده است. دلار عاملی بود که با آن می توآنست تورم خود را به دنیا منتقل کند، اینکه دلار را از طلا جدا کردند برای این بود که دنیا هزینه تورم آمریکا را بپردازد این یک دستاورد راهبردی بر ای آمریکا بود اما مردم دیگر به دلار اعتماد ندارد. الان تجارت روسیه و چین با دلار نیست یا روسیه و ترکیه. حتی امارات و هند تصمیم گرفتند با ارز ملی تجارت کنند. اماراتی که ارزش وابسته به دلار است.
- آمدیم که فدای مردم شویم
وی درباره استراتژی ایران در این زمینه گفت استراتژی ما همیشه این بوده است که روی پای خودمان بیاستیم و به مردم خودمان تکیه کنیم اما نه اینکه مردم مفری باشند که مردم همه هزینه ها را بدهند. ما آمدیم که فدای مردم شویم، راحت است به هزینه مردم زندگی کردن یا شعار بدهیم یا سیاست گذاری کنیم. وظیفه ما کاهش هزینه مردم است ضمن اینکه باید به استقامت مردم همواره تکیه کنیم.
وی در ابتدای سخنانش فرارسیدن دهه فجر انقلاب اسلامی را تبریک گفت و یاد امام بزرگوار و شهدای انقلاب و جنگ تحمیلی و شهدای امنیت به ویژه شهدای ارتش جمهوری اسلامی ایران را گرامی داشت.