به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بی‌بی‌سی گزارش‌ها در چند کشور نشان می‌دهد تا شش نفر که در ابتدا آزمایششان برای ویروس کورونا منفی بوده است، در نهایت مبتلا به ویروس کورونا تشخیص داده شده‌اند.
مقامات در استان هوبی چین- کانون شیوع بیماری در چین به جای استفاده از تست‌های برای تایید نهایی مبتلا بودن افراد به ویروس کورونا، افراد علامت‌داری را که تصاویر رادیوگرافی‌شان هم عفونت ریه را نشان می‌دهد، جزو مبتلایان به ویروس به حساب می‌آورند.
در نتیجه حدود ۱۵۰۰۰ مورد جدید بیماری- یک چهارم همه موارد در این همه‌گیری- فقط در یک روز گزارش شد.
- این تست‌ها چگونه عمل می‌کنند؟
این تست‌ها با بررسی کد ژنتیکی ویروس عمل می‌کنند.
نمونه‌ای از بیمار گرفته می‌شود. بعد در آزمایشگاه رمز ژنتیکی ویروس از نمونه استخراج می‌شود و به طور مکرر کپی می‌شود تا مقدارهای اندک آن به حد قابل شناسایی و تعیین نوع برسد.
این تست‌ها که اصطلاحا RT-PCR (ترانس‌کریپتاز معکوس- واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز) نامیده می‌شود، به طور گسترده‌ای در پزشکی برای تشخیص ویروس‌هایی مانند اچ‌آی‌وی و آنفلوانزا به کار می‌روند و معمولا بسیار قابل‌اعتماد هستند.
دکتر ناتالی مک‌درموت، از کینگز کالج لندن، می‌گوید: «این تست‌ها عموما بسیار عالی هستند و میزان مثبت کاذب پایین و میزان منفی کاذب پایینی دارند.»
- آیا واقعا این تست‌ها خطا دارند؟
یک بررسی منتشر شده در ژورنال رادیولوژی گزارشی از ۱۶۷ بیمار را منتشر کرد که پنج نفرشان با وجود داشتن سی‌تی اسکن‌های ریوی نشاندهنده ذات‌الریه آزمایششان منفی بود. عفونت ویروسی این پنج نفر در تست‌های بعدی مثبت شده بود.
همچنین گزارش‌های موردی از خطاهای تست نیز وجود دارد.
از جمله مورد دکتر لی ون‌لیانگ، پزشکی که برای نخستین بار نگرانی درباره شیوع ویروس کورونای جدید را در چین مطرح کرد و بعد خودش به علت عفونت با ویروس درگذشت. او که در ابتدا بوسیله مقامات چینی برای انتشار خبر درباره ویروس جدید بازجویی شده بود، اکنون قهرمانی مورد ستایش است.
او قبل از مرگ گفته بود که پیش از تشخیص نهایی عفونت با ویروس کورونا، آزمایش‌هایش چند بار منفی شده بود.
روزنامه‌نگاران چینی مواردی را گزارش کرده‌اند که در آنها افراد شش بار تست‌هایشان منفی شده بود و در نهایت تست هفتم وجود عفونت با ویروس کورونا را ثابت کرده بود.
در همین حال، دکتر نانسی ماسونیر از مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا گفت برخی از این تست‌ها نتایج «غیر قطعی» به دست می‌دهند.
- علت را باید در کجا جستجو کرد؟
یک توضیح احتمالی این است که این تست‌ها دقیق هستند و بیماران در زمان انجام آنها به ویروس آلوده نبوده‌اند.
همچنین چین در حال حاضر فصل سرد سال را می‌گذراند که با سرفه، سرماخوردگی و آنفلوانزا همراه است و علائم مشابه ممکن است باعث اشتباه گرفتن این بیماری‌ها با عفونت ویروس کورونا شود.
دکتر مک‌درموت می‌گوید:«نشانه‌های اولیه عفونت ویروس کورونا بسیار شبیه سایر ویروس‌های تنفسی است.»
به گفته او ممکن است این بیماران در هنگام انجام آزمایش اولیه به ویروس آلوده نبوده‌اند و بعد در مرور زمان دچار عفونت ویروس کورونا شده‌اند و بعد آزمایششان مثبت شده است.
یک احتمال دیگر این است که بیماران دچار عفونت با ویروس کورونا بوده‌اند، اما عفونت هنوز در مراحل اولیه‌ای بوده است که قابل شناسایی با تست‌های موجود نیست.
گرچه تست‌های RT-PCR به شدت میزان ماده ژنتیکی ویروس در نمونه را افزایش می‌دهند، اما بهر حال باید مقداری از ویروس باید درون نمونه وجود داشته باشد که بر روی آن کار شود.
اما به گفته مک‌درموت با این توضیح نمی‌توان منفی شدن آزمایش فرد را پس از شش تست توجیه کرد.
او گفت: «ما در مورد ویروس ابولا، همیشه ۷۲ ساعت پس از نتیجه منفی منتظر می‌ماندیم و دوباره آزمایش را تکرار می‌کردیم تا فرصت تکثیر را به ویروس بدهیم.»
یک توضیح دیگر این است که مشکلی در شیوه انجام تست وجود دارد.
ممکن است برداشتن نمونه با سواب گلو به درستی انجام نشده باشد، نمونه‌ها به درستی ذخیره نشده باشند یا به درستی رویشان کار نشده باشد.
همچنین این بحث وجود دارد که شاید برداشتن نمونه از گلوی بیمار اصولا اشتباه باشد، چرا که این بیماری بیشتر یک عفونت عمقی ریه است تا عفونت مربوط به بینی و گلو.
اما اگر بیمار سرفه کند، به هر حال تعدادی ویروس از عمق ریه بالا می‌آید که قابل شناسایی باشد.
آخرین توضیح این است که تست RT-PCR برای ویروس کورونای جدید اساس علمی درستی ندارد.
پژوهشگران برای ایجاد تستی برای شناسایی ویروس، باید در ابتدا بخشی از رمز ژنتیکی ویروس را انتخاب کنند و اصطلاحا «پرایمری» برای آن بسازند.
پرایمر با اتصال به رمز مکمل خود در ویروس باعث افزایش تولید آن می‌شود در نتیجه میزان ماده ژنتیکی ویروس به حدی می‌رسد که قابل‌شناسایی باشد.
دانشمندان تلاش می‌کنند که منطقه‌ای از کد ویروس را انتخاب کنند که به نظرشان جهش پیدا نخواهد کرد.
در صورتی که به هر دلیلی بین این پرایمر ساخته شده و ویروس بیمار تطابق وجود نداشته باشد، تست بیمار دچار عفونت ممکن است منفی شود.
در حال حاضی نمی‌توان گفت دقیقا کدامیک از موارد ذکر شده علت منفی شدن تست‌ها در بیماران بوده است.
اما به گفته دکتر مک‌درموت نتیجه‌گیری عملی این است اگر تست فردی منفی شد ولی علائم او ادامه یافت، باید انجام دوباره تست را در نظر داشت.