همشهری آنلاین: گویشوران ساکن در گیلان به ۵ زبان تکلم میکنند که گیلکها بیشترین آنها را تشکیل میدهد. این زبانها شامل گیلکی، تاتی، تالشی، ترکی و کردی کرمانجی هستند. تاتها و کردهای کرمانجی بیشتر در جنوب گیلان و بخشی از شهرستان رودبار ساکن هستند. ترکها نیز در منتهیالیه غربی استان و در آستارا ساکناند. زبان تالشی نیز در غرب گیلان و ماسال، شاندرمن، قسمتهایی از فومن، صومعهسرا و رضوانشهر شنیده میشود.
گویشها
گیلکها تقریبا در همه نقاط استان زندگی میکنند. همچنین زبان گیلکی خود شامل سه گویش اصلی است. این گویشها به سه دسته "بیه پس"، "بیهپیش" و "گالشی" تقسیم میشوند. منطقه بیهپس و بیهپیش نیز با رودخانه سپیدرود از هم مجزا میشوند.
گویش بیهپیشی
گویش بیهپیشی گویش جلگهنشینان شرق سفیدرود است و در لاهیجان، رودسر، اشکور پایین و لنگرود کاربرد دارد.
گویش بیهپسی
گویش بیهپسی گویش جلگهنشینان غرب سفیدرود است و در انزلی، صومعهسرا، فومن، رشت، گسکر، کسما، تولم، شفت، خمام، موازی، کهدم و لشت نشا کاربرد دارد.
گویش گالشی
مردم نواحی کوهستانی شرق گیلان و غرب مازندران نیز به گویش گالشی (دیلمی) سخن میگویند.
لهجهها
در زبان گیلکی چند لهجه شامل رشتی، رودباری، صومعهسرایی، لاهیجانی، لنگرودی، رودسری، بندرانزلی و فومنی وجود دارد. لهجه شرقی زبان گیلکی نیز در رامسر و تنکابن رایج است که با زبان مازندرانی آمیخته شده است، اما گویشی از زبان گیلکی محسوب میشود.