همشهری آنلاین: خانهتکانی، برگزاری جشن چهارشنبهسوری، خرید نوروزی، سبزه سبزکردن، پختن سمنو، راهاندازی نمایشهای حاجی فیروز و کوسه گردی، نوروز خوانی، همچنین پختن شیرینیعید و پهنکردن سفره هفتسین ازعادتهای مردم خراسان شمالی در نوروز است. با این وجود، اما برخی رسمهای سال نو مردم این استان متفاوت تر از رسمهای رایج کشور است.
خانهتکانی دستهجمعی
خانهتکانی بین مردم خراسان شمالی بهخصوص درروستاها، بر مبنای تعاون وهمکاری است یعنی اغلب فامیلها و همسایهها و خانوادهها به کمک هم میآیند و منازل یکدیگر را بهنوبت تمیز و رفتوروب میکنند.
غذاهای نوروزی
سبزیپلو با ماهی و مرغ، ماست و کوکو، پلوخورشت قیمه و یا خورشت آلو، کوکو و آش از غذاهایی است که تهیه و خوردن آن در شب اول عید و روزهای دیگر نوروز بین مردم خراسان شمالی مرسوم است.
کلوچه پختن
پختن کلوچه عیدی از آیینهای بسیارخوب و باشکوه مردم خراسان شمالی پیش از فرارسیدن نوروز است که تمام اعضای خانواده بخصوص خانمها در آن مشارکت میکنند، در این آیین اعضای خانواده با همکاری هم خمیر مربوطه را درست میکنند، کلوچهها را با شیر و شکر و گاهی دوشاب(شیره انگور) درست میکنند و به شکل هلال ماه یا ستاره برش میزنند و به روش سنتی در تنور میپزند، این کلوچهها زینتبخش سفره هفتسین شده و با ماست و شیره انگور خورده میشود.
عیدیبرون برای عروس و داماد
مردم خراسان شمالی در گذشته رسم نوروزی دیگر داشتند که مربوط به زوجها تازه بود. چند روز مانده به عید در داخل سینی مسی برای نوعروسان عیدی شامل، گوشت، برنج، پارچه، روغن، سکههای رایج میگذاشتند و به منزل عروس میبردند. همچنین خانواده عروس نیز هدیههایی برای داماد در نظر میگرفت و در داخل سینی میگذاشتند. این آیین امروزه هم در برخی از نقاط استان انجام میشود.
مراسم علفه
مراسم علفه هم از آیینهای نوروزی در خراسان شمالی است. مردم استان یک روز قبل از سال تحویل عید به منزل کسانی که عزیزانشان را تازه ازدست دادهاند میروند و فاتحه میخوانند. حتی نزدیکان متوفی سبزه و سمنو هم برای خانوادههای وابسته میبرند. هنوز در بسیاری از نقاط این استان، خصوصا در روستاها، این مراسم یک روز ماقبل عید انجام میشود.
بازی خان چخارتماق
یکی از آیینهای قدیمی و فراموششده نوروزی در بجنورد، نمایش یا بازی «خان چخارتماق» یعنی «خان بازی» بود. این نمایش به این شکل بود که صبح اول عید، عدهای در میدان کارگر فعلی جمع میشدند و میدان خاکی را آبپاشی و نظافت میکردند. قبل از شروع نمایش هم شخص تنومندی را به عنوان خان انتخاب میکردند و لباس فاخر به او میپوشاندند. بعد از آبپاشی در میدان دهل و سرنا مینواختند و مردم پشت سر آنها قرار میگرفتند و راهی خانه خان منتخب میشدند و خان را با احترام به میدان میبردند و روی یک کرسی مینشاندند. بعد از آن مردم دور میدان حلقه میزدند و با نواختن دهل و سرنا عدهای رقصهای محلی انجام میدادند.
در این میان هر از گاهی خان دست خود را بالا میبرد و نوازندگان نواختن دهل و سرنا خود را قطع میکردند و خان، داروغه را نزد خود فرا میخواند تا از مردم حاضر در میدان مبلغی به عنوان مالیات جمع کند که هزینه این مراسم از همین پولها تامین میشد.
کشتی چوخه
کشتی چوخه بین مردم خراسان شمالی پرطرفدار است. همه ساله در نوروز به هر بهانه ای در گوشه و کنار استان، این مسابقه ورزشی و آیینی برگزار میشود و بسیار پرطرفدار است.
سیزده بدر
مردم استان خراسان شمالی مانند سایر مردمان و اقوام ایرانی در سیزدهبدر به صورت گروهی به کنار آب و نواحی سرسبز اطراف شهرهایشان میروند و تا نزدیک غروب در آنجا میمانند.