جشن نوروز هرسال مانند سایر نقاط ایران در استان ایلام با یک سری آداب و رسوم مشترک و خاص استان برپا می‌شود.

همشهری‌آنلاین: خانه‌تکانی، به‌جا آوردن رسم چهارشنبه‌سوری، خرید اقلام نوروزی اعم از خوراکی‌ها و غیره، سبزه سبزکردن، پختن سمنو، راه‌اندازی نمایش‌های حاجی فیروز و کوسه‌گردی، پختن شیرینی عید و پهن کردن سفره هفت‌سین ازعادت‌های مردم ایلام درنوروز است.

 عیدی دادن به نوعروسان

عیدی دادن به نوعروسان از رسم‌های نوروزی قدیمی بین ایلامی‌هاست که این رسم  هنوز در برخی نقاط روستایی پابرجاست. این رسم به  این شکل است که خانواده داماد با تدارک هدایایی و همچنین یک گوسفند در روز اول فروردین به خانه عروس می‌رود و ضمن دیدار با همسر، هدایا را به او می‌دهد. همچنین خلعت دادن داماد به عمو یا دایی عروس نیز یکی دیگر از رسم‌هایی بود که معمولا در عید نوروز برگزار می‌شد.

نوعید

همچنین در نخسین روزعید مراسمی با عنوان «نوعید» درایلام برگزار می‌شود. این آیین به شکل است که مردم در نخستین روز سال نو به دیدار بستگان و آشنایانی می‌روند که در سال گذشته عزیزی را از دست داده باشند. همچنین در این رسم نزدیکان خانواده عزادار  پارچه یا لباسی تازه از قبل آماده می‌کردند و به یکی از اعضای آن خانواده می‌دادند و رخت سیاه عزا از تن مصیب دیدگان درمی‌آوردند. در برخی نقاط استان هم  یک کیسه «حنا» برای زن خانواده عزادار، تهیه و او را در جشن نوروز شریک می‌کردند.

غذای نوروزی

شب سال نو معمولا در ایلام سبزی پلو و یا رشته پلو پخت می‌شود. البته غذاهای نوروزی در ایلام  فقط این دو مورد نیست، بلکه عذاهای دیگری در ایلام رایج است. معمولا بین عشایر و دامداران گوسفند قربانی و از گوشت آن کباب تهیه می‌شود.

طبیعت‌گردی و پختن نان و شیرینی  

بعد از پایان نخستین روز عید در ایلام، طبیعت‌گردی شروع می‌شود. در این زمان پخت انواع نان و شیرینی رواج پیدا می‌کند. «گِرده» یکی از نان‌های محلی استان است که توسط زنان منطقه پخت می‌شود. این نان ترکیبی از آرد، شیر، شکر، کنجد و روغن است. بعد از آماده شدن این نان آن را خرد  و با روغن حیوانی مخلوط  و میل می‌کنند.

نان محلی(ساجی) از دیگر نان‌هایی است که تعطیلات نوروز پخت می‌شود. در کنار این نان یک نوع شیرینی  به نام برساق یا  بژی تهیه می‌شود و می توان بعد از چندروز از آن استفاده کرد.

آتش افروزی در شب سال نو

 در برخی مناطق کردنشین مانند ایلام  افزون بر چهارشنبه‌سوری، رسم است آتش بیفروزند. شب اولین روز سال کردها در فضاهای باز یا حیاط خانه با برپایی آتش به نوعی فرا رسیدن نوروز را گرامی می‌دارند.

باران پنجه شور

عشایر کرد ایلام در گذشته بنا بر باوری رسمی را برگزار می‌کردند. آنها در نوروز با خمیر روی سیاه‌چادرها نقشی را می‌کشیدند و معتقد بودند در پنجمین روز بهار بارانی خواهد بارید و آن نقش را خواهد شست که به این باران و رسم پنجه شور می‌گفتند.

بازی‌های محلی

ایلامی ها در گذشته در روزهای عید بازی‌هایی چون «زوران»، «پلان»، «یک قول دو قول»، «طناب کشی»  را به صورت  گروهی انجام می‌دادند.

هلپرگه و هوره

گردهم آیی‌ها  و طبیعت‌گردی دست جمعی یکی دیگر از جشن‌های رایج بین همه کردهاست. این طبیعت کردی با رقص و آواز نیز همراه است که در اصلاح محلی «هوره» و «هلپرگه» نامیده می‌شد.

هلپرکه همان رقص کردی است که با ساز و دهل همراه خوانندگان محلی برگزار می‌شود و  اکنون در بیشتر مناطق کردنشین دیده می شود. هوره نیز نوایی باستانی است که افراد خاصی در اجرای آن تبحر دارند.  

 این مراسم در سیزده فروردین  به اوج خود می‌رسد که اغلب مردم استان به استثنای برخی از خانواده‌ها  که عزیزی را از دست داده‌اند در آن شرکت می‌کنند. همچنین گره زدن سبزه و انداختن آن در آب نیز از رسم‌های ایلامی‌هاست.

منبع: همشهری آنلاین