همشهری آنلاین-مریم ورشوئی: مبتلاشدن به این ویروس فقط یک سوی ماجراست. سوی دیگر ماجرا از آنجایی آغاز شد که مردم برای دورماندن از کرونا مجبور به خانه‌نشینی شدند و این قرنطینه‌شدن در خانه به‌قیمت رکود بسیاری از کسب و کارها و صنایع تمام شده است. یکی از صنایعی که آسیب بسیار جدی از شیوع کروناویروس دیده، صنعت گردشگری چه داخلی و چه خارجی است.
این در حالی است که به دلیل وجود تحریم‌ها و اوضاع اقتصادی مردم به‌ویژه قشر متوسط گمان می‌رفت که میزان سفرهای داخلی و ایرانگردی به نسبت سفرهای خارجی در سال۹۹رشد چشمگیری داشته باشد. به ویژه در استان‌های گردشگرپذیر که در سال‌های گذشته بیشتر روی ظرفیت‌های گردشگری برای رشد اقتصادی حساب کرده‌اند. به‌عنوان نمونه سیستان و بلوچستان و گیلان، اما این‌ها فقط برای فعالان عرصه گردشگری درحدگمان باقی ماند و به‌حقیقت نپیوست، زیرا نه‌تنها مردم در چنین شرایطی تمایل به سفر ندارند، بلکه اصولا سفر رفتن و انتقال بیماری از یک مکان جغرافیایی به مکانی دیگر را از اساس اشتباه می‌دانند. در پی این موضوع حتی افرادی که برای تعطیلات نوروز در هتل‌ها جا رزرو یا بلیت قطار و هواپیما به یک مقصد گردشگری خاص تهیه کرده بودند، تصمیم به کنسلی آن گرفتند.
گردشگری سلامت نیز دراین میان آسیب جدی دیده است. بیمارانی که از کشورهای شرق آسیا برای درمان به ایران سفر می‌کردند، به‌دلیل محدودیت تعداد پروازهای بین‌المللی، حتی بسته شدن بسیاری از مسیرهای پروازی به‌سمت ایران و ممنوعیت‌های پروازی به‌دلیل شیوع کرونا از سفر درمانی خود بازمانده‌اند. این یعنی کروناویروس روی ارزی که از گردشگری سلامت وارد کشور می‌شد هم تاثیر منفی گذاشته است.
روی دیگر آسیب کرونا به تورهای گردشگری برمی‌گردد. تورلیدرها نیز دل خوشی از این‌روزها ندارند، زیرا این ویروس بیکاری و ضررو زیان را برای آنها رقم زده است. کمتر از سه‌هفته تا تعطیلات نوروزی باقی مانده است و شیوع بیماری کرونا سبب لغو بسیاری از سفرها از سوی گردشگران شده است. این در حالی است که سال گذشته به‌دلیل وقوع سیل در برخی استان‌ها شاهد رکود گردشگری بوده‌ایم و تورلیدرها و آژانس‌های مسافرتی که امید به رونق گردشگری در این استان‌ها و سال ۹۹ بسته‌بودند بار دیگر ناامید شدند. استان‌های شمالی هم که هرساله شاهد بیشترین ورود گردشگر درآنها بوده‌ایم، تحت تاثیر شیوع کرونا قرار گرفته‌اند. ازسویی دیگر شمالی‌ها به‌ویژه گیلانی‌ها که ابتلا به کرونا درآنها رواج دارد، با هشتگ‌های#به ـ گیلان سفرـ نکنید و پلاکادرهایی که روی آن نوشته شده اگر به گیلان سفر می‌کنید در ویلایتان بمانید، تمایل نداشتن خود به ورود گردشگر را اعلام می‌کنند. این موضوع از سر مهمان نوازنبودنشان نیست، زیرا آنها معتقدند داروخانه‌های گیلان جوابگوی مردم استان نیست، چه برسد به گردشگرانی که از بیرون می‌آیند. از طرفی سفر به شیوع بیشتر کرونا هم دامن می‌زند.
حال تصور کنید که گردشگری با چنین شرایطی در چه مرحله‌ای از رکود قرار دارد.
درد دل تورگردان‌ها
یک لیدرتور وفعال گردشگری در زنجان به خبرنگارهمشهری آنلاین گفت: وقتی صحبت از تور می‌شود، درواقع صحبت از سفری گروهی می‌شود. حال تصور کنید که درشرایط شیوع کرونا چند نفر حاضر می‌شوند به سفر آن‌هم گروهی بروند؟
وحید نوربهمنی افزود: با این شرایط برنامه توری که برای عید چیده بودم لغو شد و به‌همین دلیل حدود ۱۵ میلیون تومان ضرر کردم. ازسوی دیگر نمی‌توانم هیچ برنامه‌ای برای اسفند و اجرای تور جدید داشته باشم.
نوربهمنی افزود: بیشتر آژانس‌های مسافرتی زنجان وابسته به آژانس‌های تهران هستند که آنها هم درحال حاضر توری برای برگزاری ندارند. حالا حساب کنید برای حدود ۲۰۰ تورگردشگری مجاز زنجان چه ضرر و زیانی رقم خورده است.
حال ناخوش اقامتگاه‌های بومگردی
صاحب یک اقامتگاه بومگردی در سیستان و بلوچستان گفت: به‌دلیل شیوع ویروس کرونا مجبور به تعطیلی اقامتگاه شده‌ام. اگر تعطیل هم نمی‌کردم فرقی به‌حالم نمی‌کرد، چون اصلا از گردشگر خبری نیست. سال گذشته همین موقع اقامتگاه جای خالی نداشت و کلا رزرو شده بود، اما الان ازترس کرونا کسی سفر نمی‌کند.
صادق سیدزاده افزود: هرروزی که اقامتگاه در این ایام تعطیل است من حدود ۸ میلیون تومان ضرر می‌کنم. به‌جز این ۱۴ نفر که در این اقامتگاه مشغول به‌کار بودند بیکار شدند.
جای تبلیغ نمانده است
یکی ازتورلیدرهای تهران نیز گفت: کرونا بدترین آسیب را به صنعت گردشگری و تورلیدرها زد. بسیاری از افراد که تور ما را برای تعطیلات نوروز رزرو کرده بودند انصراف دادند.
سینا آقاخانی افزود: نکته مهم این است که اگر حتی مشکل کرونا در آستانه عید هم حل شود، فرقی به‌حال ما نمی‌کند، چون ما فرصت تبلیغات را ازدست داده‌ایم. این روزها اگر تبلیغ کنیم مورد انتقاد شدید ازسوی مردم قرار می‌گیریم.
استارت‌آپ‌های ورشکسته
یک فعال گردشگری و مدیر یک استارت آپ در گیلان نیز به خبرنگارهمشهری آنلاین گفت: از آبان ماه که اینترنت چندروز قطع شده بود، ضرر و زیان ما هم شروع شد. بعد هم که برای رزرو، داشتن رمز یک‌بار مصرف اجباری شد از میزان رزروها به صورت اینترنتی کم شد. سپس برف گیلان سبب قطعی مجدد اینترنت و همین سبب شد رزروها بازهم کمتر شود. با این همه ما دلمان را به رزروهای سفر برای عید خوش کردیم که کرونا آمد.
بابک سهرابی افزود: ویروس کرونا مانند تبرخلاصی بر بدنه گردشگری بود. الان مشغول کنسل کردن رزروهای تعطیلات نوروزی و عودت پول مردم آن‌هم به‌طور کامل هستیم. کل پول باید حتی بدون کسرکارمزد عودت داده شود. بنابراین استارت‌آپ‌های بسیاری زیان دیده‌اند. با این روند بسیاری از آژانس‌های مسافرتی که از پس هزینه‌های خود برنمی‌آیند به تعطیلی کشانده می‌شوند.
وی افزود: به عنوان نمونه برای استارت‌آپ خودمان حدود هزار رزرو لغو شده است و ضرر و زیان ما در بهمن و اسفند با وجود لغو رزروها و رزروهای جدیدی هم که انجام نمی‌شود، حدود چند صدمیلیون تومان می‌شود. اگر کرونا شکست بخورد بعد از اردیبهشت هم ماه رمضان می‌آید که مردم به‌دلیل روزه‌داری سفر نمی‌کنند و عملا تا خرداد صنعت گردشگری ما ورشکسته خواهد ماند، البته اگر تا آن موقع دوام بیاوریم.
بخشنامه ابلاغی
معاون میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بخشنامه ابلاغی به مدیران‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرد: رعایت حقوق مردم و حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه به ویژه گردشگران، همواره در زمره اولویت‌های اصلی صنعت گردشگری بوده و خوشبختانه فعالان این صنعت و مدیران تاسیسات گردشگری با رعایت اخلاق حرفه‌ای، رضایت‌مندی مسافران و گردشگران را بر سایر ملزومات رجحان می‌دهند.
ولی تیموری در ادامه بخشنامه مذکور فرآیند لغو بلیت‌های سفر را تابع قوانین و مقررات ابلاغی از سوی دستگاه ذی‌ربط (وزارت راه و شهرسازی) اعلام و تاکید کرد: با توجه به امکان نداشتن پیش‌بینی دامنه تبعات وآثار شرایط موجود، لازم است فعالان ومدیران تاسیسات گردشگری از ایجاد هرگونه تعهد الزام‌آور برای سفرهای نوروزی هموطنان خودداری کرده ضمن اطلاع‌رسانی وتوجیه دقیق شرایط حاکم در مبدا ومقصدسفر، تمهیدات لازم را برای اعمال هرگونه لغو احتمالی وباز پس‌گرداندن وجوه گردشگران در قراردادهای کاری خود با ارائه کنندگان خدمات گردشگری در داخل وخارج از کشور، مدنظر قرار دهند.