در این یک ماه اخیر و با شیوع ویروس کرونا و وجود فشارهای روانی حاصل از این بیماری در بین خانواده ها، شاهد اثرات روان شناختی بر سیستم خانواده به خصوص کودکان هستیم .
در کودکان مسایل مربوط به خانواده به خصوص وجود بیماری، استرس بسیار زیادی ایجاد می کند و هر چه این مسائل بیشتر عنوان شود استرس و اضطراب هم از کنترل آن ها خارج شده و باعث خود بیمارانگاری و آسیب روانی می شود.
در این روزها بسیاری از خانواده ها بدون توجه به حضور کودکان اخبار اضطراب آور همچون شیوع فراگیر ویروس کرونا را مشاهده و تفسیر می کنند بدون اینکه آگاهی در مورد ضرورت حفظ سلامت روانی کودکان در زمان بحران های اجتماعی و طبیعی داشته باشند.
این روزها همه به نوعی درگیر نگرانی های کرونا هستیم و با جدیت جزئیات این ماجرا را پی می گیریم اما اندکی درنگ برحال کودکان هم باید داشت و در این شرایط بدون گفتن اخبار به کودکان، از آنها بخواهیم درگیر استرس مزمن این روزها نشوند.
جلوی کودکان در مورد موارد ابتلا و مرگ و میر مربوط به ویروس کرونا در کشور صبحت نکنیم. آنها خیلی سریع متوجه می‌شوند و بسیار سریع‌تر نگران خواهند شد. باید بدانیم که صحبت‌هایی پیرامون واقعیت‌های کرونا مربوط به بزرگ‌ترهاست پس نباید کودکان را درگیر این داستان‌ها کنیم .
مطرح کردن اخبار مربوط به بحران ها و مشکلات اجتماعی نزد کودکان اثرات مخرب تری بر آنها می گذارد زیرا آنها در سکوت و در کنار خانواده و یا والدین به دقت در ریز و درشت اتفاقات و اخبار منفی قرار می گیرند اما آن قدرت و درک گفت و گو و تحلیل ماجراها را ندارند تا اندکی از استرس های آنها کاسته شود و در کوتاه مدت و دراز مدت می تواند بر سلامت جسم و روان آنها اثرگذار باشد.
شیوع ویروس کرونا که گویی در روزهای پایانی سال قدرت خود را در مقایسه با سایر حوادث هولناک سال جاری می خواهد به رخ جهانیان بکشد انچنان همه را درگیر خود کرده است که این روزها شاهد جملاتی از این دست که استرس کرونا کشنده تر از خود کرونا شده مواجه هستیم و در رسانه ها نیز به جد جزییات را پیگیری می کنیم و در آنچنان هاله ای از نگرانی به سر می بریم که ممکن است از حال کودکان غافل شویم و اگر غافل هم نباشیم با نگرانی بیش از حد خود توان برخورد مناسبی از خود نشان ندهیم.
از آنجایی که جامعه با میزان بالایی از نگرانی و استرس ناشی از شرایط کنونی و شیوع ویروس کرونا روبرو است ، نیاز است که والدین با کودکان بیشتر صحبت کنند و به سوالات آنها بصورت کوتاه اما درست پاسخ بگویند.
البته زندگی در فضایی محدود با اعضای خانواده به مدت طولانی و به صورت مداوم و با وجود شایعات گسترده فضای مجازی ممکن است منجر به کسالت، اضطراب و نگرانی شود. همچنین می‌تواند احساساتی همچون افسردگی و ترس در ما ایجاد کند و باعث تغییرات جسمانی چون گرفتگی قفسه سینه و بی‌خوابی شود اما باید بدانیم که تمامی این حالات، واکنش‌های نرمال به شرایط استرس‌زاهستند.
از این رو برای خانواده‌های دارای فرزند، گذراندن زمان بیشتر با هم فرصت خوبی برای ارتباط بیشتر والدین و فرزندان خواهد بود. برای سالم ماندن در شرایط شیوع ویروس کرونا، اعضای خانواده باید با کمک به یکدیگر و ایجاد احساس امنیت، مثبت‌اندیشی و حفظ ذهنیت سالم، منبع اصلی حمایت برای هم باشند.
همینطور حفظ یک فضای خانوادگی آرام و دلنشین برای ایجاد احساس امنیت در اعضای خانواده از اهمیت اساسی برخوردار است.
هر چند استرس طولانی‌مدت ناخودآگاه باعث می‌شود افراد احساس ناراحتی و اضطراب کنند و حتی ممکن است مشکلات عاطفی جدی‌تری را به وجود آورد. این نکته خیلی مهم است که اعضای خانواده یکدیگر را حمایت کنند و ارتباط مستمر بین افراد خانواده یکی از راه‌های کاهش استرس در هنگام شیوع بیماری است.
البته در این راستا بازی‌های کودکان و والدین می‌تواند روشی موثر برای تقویت پیوند عاطفی بین آنها، تسکین استرس و ایجاد مقاومت و انعطاف‌پذیری در کودکان باشد. والدین نباید بگذارند کودکان به تنهایی بازی کنند، بلکه باید در فعالیت‌های آنها شرکت کنند. به عنوان مثال، والدین می‌توانند در فعالیت‌های ورزشی، قصه‌سرائی و طرح سوال-جواب به کودکان خود بپیوندند تا استرس و اضطراب آنها را کاهش دهند.
در این زمان سخت، والدین باید بهای بیشتری به فرزندان خود بدهند. فرزند خود را تشویق کنند تا جایی که می‌تواند در کارهای منزل مشارکت کند و آنها را در بحث‌ها و تصمیمات خانوادگی درگیر کنید. کودکان می‌توانند درمورد کارهای روزمره و قوانین منزل با سایر اعضای خانواده صحبت کنند، فعالیت‌های مربوط به خودشان را برنامه‌ریزی کنند، و زمانی که در منزل هستند را مدیریت کنند.
به این ترتیب، فرزندان شما احساس کنترل خواهند داشت، که به آنها کمک خواهد کرد تا به احساس عدم اطمینان غلبه کنند. همچنین فرصتی برای آنها خواهد بود تا مدیریت زمان را یاد گرفته و مهارت‌های برنامه‌ریزی‌شان را بهتر کنند.
به امید روزی که ویروس کرونا با همکاری همه افراد جامعه از کشور ریشه کن شود .
منبع: ایرنا