به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، قرار گرفتن سیستان و بلوچستان در همسایگی ۲ کشور افغانستان و پاکستان و نیز در اختیار داشتن تنها بندر اقیانوسی ایران اسلامی سبب شده تا مزیت‌های فراوان تجارت مرزی در این بخش از کشور ایجاد شود.
مردم این دیار در گذشته بصورت سنتی و پایاپای از طریق داد و ستد بسیاری از کالاها را با کشورهای همجوار مبادله می‌کردند و از این طریق درآمد مطلوبی نیز داشتند و هم‌اینک با توجه به فراهم شدن زمینه‌ها و ظرفیت‌های مناسب ناشی از موقعیت جغرافیایی این استان سبب شده از شمال تا جنوب سیستان و بلوچستان به عنوان یک کریدور اصلی برای صادرات و ترانزیت مورد توجه قرار گیرد و کشورهای آسیای میانه نیز از این مسیر به آب‌های آزاد جهان متصل شوند.
سیستان و بلوچستان به دلیل همجواری با آب‌های آزاد جهانی به عنوان کوتاهترین راه ارتباطی کشورهای حوزه آسیای میانه با جهان شناخته می‌شود که بهره‌گیری از این مزیت می‌تواند آن را به سکوی اقتصادی منطقه تبدیل کند.
کارشناسان معتقدند توجه به مسائل اقتصادی و رونق تجارت در بازارچههای مرزی، سبب افزایش مبادلات اجتماعی و فرهنگی، توسعه صادرات و در نتیجه فعال‌تر شدن واحدهای تولیدی می‌شود که این امر گام مهمی در جهش تولید و برقراری امنیت پایدار در مرزهای استان خواهد بود و در این زمینه توجه ویژه به اقوام، آداب و رسوم، فرهنگ و زبان آنان معطوف و باعث توسعه سرمایه‌گذاری در بخش تولید و خدمات می‌شود.
حضور و سکونت اقوام در مناطق مرزی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان می‌تواند فرصتی مناسب برای پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر منطقه و کشور باشد.
ظرفیت‌های بالای سیستان و بلوچستان در زمینه ارتباط خارجی با سه کشور افغانستان، پاکستان و عمان فرصت‌های تجاری بسیار خوبی برای این استان و سه کشور یادشده فراهم کرده است تا از آن علاوه بر تامین نیازهای داخلی به جهش تولید و افزایش صادرات استفاده کرد.
از منظر کارشناسان تجارت آزاد و معافیت‌ها در بازارچه‌ها می‌تواند کمک قابل‌توجهی به افزایش مبادلات مرزی و جلوگیری از قاچاق باشد و این استان با موقعیت خاص خود می‌تواند به عنوان بارانداز کالاهای داخلی برای صادرات به کشورهای همسایه نقش ایفا کند و مردم بومی استان نیز باید در این چرخه نقش اصلی را داشته باشند.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان گفت: این استان بر اساس مصوبات هیات دولت دارای ۱۳ بازارچه مصوب است که هم اینک هفت بازارچه مرزی موقت در کار صادرات و واردات کالا فعال هستند.
ماندانا زنگنه افزود: بر اساس اعلام کارشناسان از مجموع بازارچههای مصوب استان ۶ بازارچه در مرز مشترک با کشور افغانستان و هفت بازارچه در مرز مشترک با پاکستان قرار دارند.
وی تصریح کرد: بازارچههای مرزی این استان در زمینه صادرات و واردات از فعال‌ترین بازارچههای مرزی کشور به شمار می‌روند.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به صادرات از بازارچههای مرزی استان گفت: افزون بر ۷۲۷ میلیون دلار کالا در ۱۱ ماهه سال گذشته از بازارچههای مرزی این استان به خارج از کشور صادر شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن با ۶۱۲ میلیون دلار از رشد ۱۹ درصدی برخوردار است.
دکتر زنگنه افزود: مجموع صادرات ۱۱ ماهه سال گذشته از گمرکات و بازارچههای مرزی سیستان و بلوچستان به کشور افغانستان ۴۵۱ میلیون و ۱۹۵ هزار و ۳۸۰ دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن ۶۲ درصد افزایش داشته است.
وی کل صادرات سیستان و بلوچستان در این مدت را ۹۸۹ میلیون و ۳۸۱ هزار و ۲۷ دلار ذکر کرد و افزود: ۴۵.۸ درصد صادرات این مدت استان به کشور افغانستان انجام شده است.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان عمده کالاهای صادراتی این استان را سیمان، سیب درختی، کاشی و سرامیک عنوان کرد و افزود: بیشترین حجم صادرات این مدت استان به کشور افغانستان از طریق بازارچههای مرزی انجام شده است.
زنگنه کل صادرات از گمرکات و بازارچههای مرزی سیستان و بلوچستان به کشور پاکستان در این مدت را ۵۱۶ میلیون و ۳۷۸ هزار و ۴۱۶ دلار ذکر کرد و گفت: بازارچههای مرزی استان در صادرات به کشور پاکستان با بیش از ۳۹۶ میلیون دلار همچنان پیشتاز بودند.
وی کل واردات از بازارچههای مرزی سیستان و بلوچستان را در۱۱ ماهه سال گذشته افزون بر ۵۰.۲ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: واردات این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل‌تر از آن ۴۰۲ درصد رشد داشته است.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه مبادلات تجاری مرزی یکی از شاخص‌های اصلی در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه و امرار معاش مردم مرزنشین است اظهار کرد: توجه به چنین مبادلات و داد و ستدهایی در نوع خود افزایش و توسعه همکاری‌های متقابل اقتصادی، گسترش بازارهای محلی، ایجاد صلح و ثبات در مناطق مرزنشین، بهبود امنیت در این مناطق و بهبود زیرساخت‌ها و خدمات مورد نیاز منطقه و حتی کشور را به همراه دارد.
زنگنه با اشاره به اهمیت مبادلات مرزی سیستان و بلوچستان با کشورهای همسایه گفت: این استان به دلیل همجواری با کشورهای آسیای میانه و دست داشتن در آب‌های آزاد جهانی به عنوان کوتاهترین راه ارتباطی کشورهای حوزه آسیای میانه با جهان شناخته می‌شود که بهره‌گیری از این مزیت می‌تواند آن را به سکوی اقتصادی منطقه تبدیل کند.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان افزود: این استان با دارا بودن مرز مشترک آبی و خاکی با کشورهای پاکستان، افغانستان و عمان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسان‌ترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آب‌های آزاد است.
وی گفت: با توجه به مرزی بودن سیستان و بلوچستان توسعه بازارچههای مرزی می‌تواند به عنوان برگ برنده این استان و تسهیل‌کننده برای قرار گرفتن در مدار و ریل توسعه شمرده شود و در این میان وجود قرابت و نزدیکی فرهنگی و دینی میان مردم این استان با استان‌های هم مرز خود در افغانستان و پاکستان و برقراری روابط دیرینه تجاری میان مردمان این استان در فراهم کردن شرایط برای توسعه این مناطق بسیار حائز اهمیت است.
زنگنه با اشاره به اهمیت مبادلات اقتصادی از طریق بازارچههای مرزی گفت: به منظور افزایش بهره‌گیری از توان و ظرفیت تجاری بازارچههای مرزی پیشنهاداتی نظیر امکان واردات کالاهای اساسی مانند برنج، شکر، دام زنده، مواد اولیه، قطعات یدکی و ماشین‌آلات خط تولید با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی ازسوی مرزنشینان و پیله‌وران مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: همچنین به منظور ایجاد توازن تجاری با کشورهای همجوار پیشنهاد می‌شود امکان واردات میوه‌های گرمسیری به ویژه نارنگی پاکستانی در سه ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت در مقابل صادرات سیب درختی(یک کیلو نارنگی در مقابل سه کیلوگرم) و نیز امکان واردات خشکبار افغانستان با توجه به تقاضای بازار منطقه مورد عنایت قرار گیرد.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان همچنین اعمال تخفیف ۲۰ درصد سود بازرگانی برای کالاهای وارداتی از بازارچههای مرزی ازسوی پیله‌وران برابر سقف ارزی هر بازارچه مرزی، انجام تعهدات فی‌مابین کشورهای همجوار نظیر ایجاد بازارچههای مرزی مقابل و مرمت و بازسازی راه‌های ارتباطی آن سوی مرز و پیش‌بینی تشکیلات سازمانی مناسب برای بازارچههای مرزی استان در قالب ساختار سازمانی را از دیگر راه‌های افزایش بهره‌گیری از توان و ظرفیت تجاری بازارچههای مرزی این استان برشمرد.
معاون امور مجلس رییس جمهوری در سفر بهمن ماه گذشته به سیستان و بلوچستان گفت: بهره‌گیری از ظرفیت‌های مرز و بازارچههای مرزی با توجه به تحریم‌های ظالمانه آمریکا یکی از سیاست‌های راهبردی دولت در مقابل تحریم‌هاست.
حسینعلی امیری اظهار کرد: استفاده از ظرفیت‌های مرز و بازارچههای مرزی در شرایط تحریم‌ها بسیاری از مشکلات در این زمینه را برطرف می‌کند که این امر در دولت تدبیر و امید در حال انجام است.
وی بیان کرد: سیستان و بلوچستان ظرفیت‌های بی‌شماری در زمینه مرز و بازارچههای مرزی دارد که باید از این ظرفیت‌ها به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
معاون امور مجلس رییس جمهوری گفت: یکی از سیاست‌های راهبردی دولت تدبیر و امید بحث ایجاد اشتغال و ارتقا سطح معیشت مردم است که بهره‌گیری از ظرفیت مرز و بازارچههای مرزی در این زمینه بسیار راه‌گشاست.
وی بیان کرد: در دولت دکتر روحانی توجهی که به حل مسائل و مشکلات سیستان و بلوچستان شده چشمگیر و قابل تقدیر است.
امیری ادامه داد: طرح‌های خیلی بزرگ در دولت تدبیر و امید در سیستان و بلوچستان یا شروع شده و یا شتاب گرفته است.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان و امام جمعه زاهدان نیز گفت: باید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های استان از جمله تقویت بازارچههای مرزی برای توسعه صادرات محصولات تولیدی زمینه رشد و ترقی استان و گسترش و جهش تولید در منطقه را فراهم کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین مصطفی محامی افزود: در استان سیستان و بلوچستان با توجه به استعدادهای نهفته در این سرزمین و وضعیت جغرافیایی این خطه پهناور لازم است با برنامه‌ریزی دقیق، بهره‌گیری شایسته از همه منابع انسانی و بویژه نیروهای جوان، روشنفکر، فعال و همچنین امکانات و ظرفیت‌های فراوان خدادادی در بخش‌های مختلف کشاورزی، دامداری، شیلات و صنعت و معدن و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها بتوان در جهش تولید استفاده کرد.
امام جمعه زاهدان تصریح کرد: در این زمینه از بازار داخلی برای مصرف آنها و از مزیت مرزهای آبی و خاکی باید استفاده و با تقویت بازارچههای مرزی در جهت صادرات محصولات تولید شده تلاش شود تا شاهد یک رشد و ترقی در سیستان و بلوچستان و گسترش و جهش تولید در استان باشیم.
استاندار سیستان و بلوچستان نیز با تاکید بر بهره‌گیری مناسب از ظرفیت‌های مرزی استان گفت: مبادلات مرزی و توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی با کشورهای همسایه بویژه افغانستان باید با سهولت بیشتری انجام شود و کم‌کاری در این بخش از هیچ مدیری پذیرفتنی نیست.
احمدعلی موهبتی اظهار کرد: آنچه در مبادلات مرزی بین کشورهای منطقه همواره دارای اهمیت بوده توجه به منافع دو ملت است.
وی با بیان اینکه برخی موانع در حوزه مبادلات مرزی وجود دارد که باید به سرعت برداشته شود ادامه داد: کشورهایی چون ایران و افغانستان و پاکستان دارای منافع و اشتراکات بسیاری هستند که در صورت رفع موانع و تسهیل کردن در روند مبادلات شاهد رونق بخش تجارت و اقتصاد و در نهایت جهش تولید در این منطقه خواهیم بود.
استاندار سیستان و بلوچستان احترام متقابل، ایجاد تعامل و گفت و گو با توجه به ارتباطات فرهنگی، تجاری، اقتصادی را از عوامل مهم در برطرف شدن موانع و رونق اقتصادی دانست.
استاندار سیستان و بلوچستان ایجاد قرنطینه در پایانه مرزی میلک برای واردات حوزه کشاورزی (گردو) و دام را مهم دانست که به زودی انجام خواهد شد.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای سیستان و بلوچستان هم با بیان اینکه طرح مسائلی نظیر توسعه تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی بدون توجه به مقوله حمل و نقل و ترانزیت عملا بی‌ثمر خواهد بود، تصریح کرد: اصلی‌ترین قابلیت توسعه این استان به دلیل برخورداری از شرایط ممتاز ژئوپولتیک و استقرار در کنار آب‌های آزاد بین‌المللی خارج از تنگه هرمز، تجارت خارجی، ترانزیت و حمل و نقل است.
ایوب کرد افزود: در این راستا رویکرد این اداره‌کل در حوزه پایانه‌های مرزی با توجه به نتایج ارزشمند صادرات و تجارت در کسـب درآمـد ارزی، ایجـاد فرصت‌هـای شـغلی جدیـد و افزایـش نفـوذ منطقه‌ای کشورمان، توسعه و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای گسترش فعالیت‌های اقتصادی و حمل و نقل برنامه‌ریزی شده است.