همشهری آنلاین، هوشنگ صدفی:
به تعبیر ماکس وبر ، جامعه شناس آلمانی ، "انسان مدرن و معاصر در یک قفس آهنینی که در اقتصاد، سیاست و فرهنگ تنیده شده، گرفتار است،" با این وجود با ظهور ویروس کرونا همین انسان مدرن با دست خود ، برای یافتن تندرستی و حق حیات، خود را درقفسی به نام خانه با فضای محدود زندانی کرده است، زندانی که هیچ کس از آن رهایی نخواهد یافت مگر اینکه باپیشرفت علم پزشکی بتوان اورا از این قفس آهنین رهایی بخشید.
این قفس آهنین صرفا برای مردم عادی نیست در این میان زندانیانی که به هر دلیلی در زندانها محبوسند نیز در خطرند. این دسته از شهروندان محبوس، شاید تنهاترین انسانهایی هستند که حیات و امنیت جانی آنها درگرو اتخاذ تصمیمات ایمنی و بهداشت نه دست خودشان بلکه به دست محاکم قضایی و زندانبانان است. طبعا شهروندانی که با احکام قضایی دوران حبس خود رادر زندانها و ندامتگاهها سپری میکنند بیشتر از کسانی که در قرنطینه خانگی هستند نگران تندرستی خود و خانواده هایشان هستند،
اخبار مرتبط با کرونا به همراه انواع شایعه پردازی و رواج اخبار نادرست در باره بیماری این بیماری و عواقب آن در زندانها، امنیت روانی جامعه زندانی را تحت الشعاع خود قرارداده و اگر در روزهای اخیر شاهد بروز برخی نا آرامی در زندانهای خرم آباد ، تبریز و سقز بودهایم میتواند ناشی از این نوع نگره ارتباطی زندانیان باشد که آنها را کم طاقتتر کرده است.
به رغم دستوررییس قوه قضاییه در سال ۹۸،مبنی بر پالایش زندانیان بلاتکلیف، مشروط و اعطای مرخصی به بخش زیادی از آنان ، و نیز دستور رئیس قوه قضائیه مبنی بر آزادی مشروط و اعطای مرخصی به 93 هزار زندانی اما همچنان نگرانی در باره سلامتی و بهداشت زندانیان در میان خانوادههای آنها وجود دارد . آنها نگرانند که امکان فاصله گذاری اجتماعی در محیط زندان، وجود نداشته باشد و زندانیان از بهداشت استاندارد برای مقابله با کرونا برخوردار نگردند.
کسی منکر این نیست که حب جان می تواند در فضای عمومی زندان، امنیت روانی آن دسته از زندانیان با کیفرهای سبک و سنگین را به تکاپوی فرار از زندان ترغیب نکند ، همانطور که فرمانده سپاه بیت المقدس، پس از فرار 70 نفر از زندانیان سقز اذعان نمود :" علت احتمالی فرار( زندانیان سقز ) ترس از کرونا بوده است."
حال در چنین شرایطی اگر زندانیانی در زندانهای کشور دچار بیماری کرونا شدند تکلیف چیست؟ آیا به رغم آزادی93 هزار نفر از زندانیان ایمنی سازی زندانیان باقیمانده براساس استانداردهای بهداشتی تامین شده ست ؟ خانواده های زندانیان چگونه می توانند اطمینان حاصل کنند که زندان های کشور به ویروس کروناآلوده نیست ؟ وقتی همه شهروندان و مسئولان در خانههای امن و بهداشتی فاصله اجتماعی را رعایت میکنند اما هم چنان بیم بیمارشدن در جامعه وجود دارد چطور انتظار داریم زندانیان و خانوادههای آنها احساس امنیت بهداشتی در زندان داشته باشند؟
ناگفته نماند آئیننامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور درفصل دوم آن در باره برنامههای روزانه، تغذیه و بهداشت زندانیان ، دستورالعملهای روشن و متقنی دارد . لازم است برای اطمینان بخشی افکار عمومی جامعه با هماهنگی ستادملی کرونا، بازدیدهایی از زندانهای سراسر کشور صورت گیرد تا دغدغهها فروکش کند.
براساس مواد یک و دو منشور شهروندی ، شهروندان از حقِّ حیات برخوردارند. هم چنین شهروندان از حقِّ زندگی شایسته و لوازم آن همچون آب بهداشتی، غذای مناسب، ارتقای سلامت، بهداشت محیط، درمان مناسب، دسترسی به دارو، تجهیزات، کالاها و خدمات پزشکی، درمانی و بهداشتی منطبق با معیارهای دانش روز و استانداردهای ملّی، هم اینک حداقل نیازهای بهداشتی شهروندان در تامین ملزومات ضدعفونی کننده ، ماسک و دستکش با مشکلاتی همراه است آیا می توان انتظار داشت زندانیان نیز از حقوق سلامتی و بهداشتی برخوردار باشند؟
به قول مولانا :
خیــر کـــن بــا خـلق، بهـر ایزدت یــا بـــرایِ راحــت جــان خـودت