به گزارش همشهری آنلاین، در این میان مرکز پژوهش های مجلس با انتقاد صریح از دولت اعلام کرد ضعف و تأخیر دولت در تصمیم گیری های ضروری ممکن است به آثار فاجعه‌باری ختم شود.
آثار اقتصادی شیوع ویروس کرونا موضوعی است که این روزها همه را نگران کرده؛ بسیاری از اقتصاددانان شک ندارند که بعد از پایان پاندمی کرونا اقتصاد جهان و اقتصاد ایران با بحران های جدی مواجه خواهند شد هنوز برآورد دقیقی از آثار اقتصادی شیوع کرونا ارائه نشده اما پیش بینی می شود شدت این آثار در برخی بخش ها به قدر سهمگین باشد که حتی به فروپاشی برخی صنایع و کسب و کارها منجر شود. در چنین شرایطی از دولت و شرکت های انتظار می‌رود از همین حالا خود را برای مواجهه با دنیای جدید که احتمالا در آن همه چیز با گذشته فرق خواهد داشت آماده کنند. بر همین اساس اتاق بازرگانی ایران و تهران و همین طور مرکز پژوهش های مجلس به عنوان سه نهاد تحقیقی و پژوهشی به صورت جداگانه گزارش هایی را منتشر کرده اند که در آنها از دولت و کسب و کارها خواسته شده هرچه سریعتر دست به کار شوند و با توجه به شرایط جدید اقدامات تازه ای را جلوگیری از سقوط و ورشکستگی انجام دهند.
- آنچه در حال وقوع است
شیوع ویروس کرونا با ایجاد نگرانی در مردم از ورود به امکان عمومی نظیر فروشگاه ها و مراکز خرید، کاهش فروش کسب وکارهای خرد، اعم از تولیدی و خدماتی را در پی داشته که ادامه این روند، حیات ۴میلیون واحد صنفی و صدها هزار واحد تولیدی کوچک و خرد وابسته را تهدید می کند. به عنوان مثال شواهد حاکی از آن است که برخی کسب وکارها نظیر هتل ها، رستوران ها، سینماها، موزه ها، باشگاه های ورزشی، اماکن فرهنگی و زیارتی و...، در عمل تعطیل شده اند. همچنین، هراس شرکای تجاری در کشورهای منطقه از انتقال این ویروس به کشورشان از طریق مراوده با ایران، به بستن مرزهای زمینی کشورهای عراق، افغانستان و ترکیه و مرزهای هوایی در کشورهای ترکیه، گرجستان و امارات منجر شده است که این نیز فعالیت های تجاری با کشورهای همسایه را مختل کرده است.
بر این اساس می توان نتیجه گرفت که شیوع گسترده ویروس کرونا، اقتصاد ایران را همزمان با شوک عرضه وتقاضا مواجه کرده است. از یک سو، به علت آنکه تنها راه حل کنترل شیوع کرونا، ماندن در خانه است، عرضه نیروی کار کاهش یافته و از سوی دیگر، تمایل نداشتن شرکای تجاری به مراودات با کشور به علت شیوع کرونا موجب شده در تأمین مواد اولیه تولید نیز مشکلاتی ایجاد شود. از زاوی های دیگر، نااطمینانی نسبت به آینده، خانواده ها را به تصمیم پس انداز بیشتر و به تعویق انداختن خرید اقلام غیر ضروری ترغیب خواهد کرد که تمام موارد مورد اشاره، کاهش تقاضا و کسادی بازار را به همراه خواهد داشت. بنابراین انتظار می رود حداقل تا زمانی که این ویروس در کشور شیوع دارد، رکود اقتصادی که در قبل به علت شوک ارزی و تشدید تحریم ها ایجاد شده بود و در حال حاضر به واسطه کسادی بازار و تعطیلی کسب وکارها(شوک های منفی عرضه و تقاضا) ناشی از شیوع ویروس کرونا ایجاد شده است، تشدید شود.
از سوی دیگر، باید در نظر داشت که سقوط قیمت نفت خام به ۳۰ دلار، به علت شکست مذاکره کشورهای عضو اوپک، فضای آلوده جهانی به ویروس کرونا و کاهش تقاضای کشورهای مصرف کننده نفت از جمله چین، از محدودیت درآمدی جدی برای دولت در سال ۱۳۹۹ و افزایش کسری بودجه در این سال حکایت دارد. در چنین شرایطی، هزینه های تحمیل شده در اثر پاندمی کرونا و همچنین کاهش تولید ناشی از آن، می تواند اقتصاد را با تورم های بالاتر و رشد اقتصادی پایین تر مواجه کند و پدیده رکود تورمی را در اقتصاد ایران تعمیق کند. ازاین رو، پیگیری سیاست های حمایتی هدفمند از کسب وکارهای زیان دیده ضروری است.
- پیشنهاد هایی به دولت
به گزارش همشهری آنلاین، اتاق بازرگانی ایران در یک گزارش تحقیقی از یک طرف به دولت پیشنهاد کرده از طریق به کارگیری یک سلسه اقدامات، ضربات اقتصادی شیوع ویروس کرونا را بر خودش و همین طور اقتصاد خنثی کند و از سوی دیگر به به کسب و کار ها پیشنهاد کرده است که هرچه سریعتر برای جلوگیری از بروز بحران مالی دست به کار شوند.
اتاق بازرگانی ایران به دولت پیشنهاد کرده اولا رفتارش را در هزینه‌کرد منابع تغییر دهد و هزینه های غیر ضروری را حذف کند تا بخشی از منابع مالی مورد نیاز برای حل خسارت های ناشی از ویروس کرونا آزاد شود. این نهاد به دولت پیشنهاد کرده از منابع مالی نهاد های عمومی غیر دولتی که از سطح درآمد بالایی برخوردارند مانند بنیاد مستضعفان استفاده کند. از سوی دیگر دولت باید از کسب و کارهایی که به دلیل شیوع ویروس کرونا کسب و کارشان رونق پیدا کرده است مالیات بیشتری دریافت کند. دولت همچنین باید هر چه سریعتی قوانین مرتبط با مالیات بر درآمد را تصویب کند و در عین حال ازظرفیت های سازمان های مردم نهاد وخیریه ها استفاده کند.
از طرف دیگر دولت باید هرچه سریعتر اقداماتی را برای تأمین مالی و تامین سرمایه در گردش کسب و کارها و تامین اجاره بهار و هزینه ها و عوارض سربار کسر و کار ها آغاز کند. دولت همچنین باید تسهیلاتی را در زمینه پرداخت مالیات به کسب و کارها بدهد و در عین حال اقداماتی را در زمینه تامین حق بیمه تامین اجتماعی کارفرمایان شروع کند.
- پیشنهاد هایی به کسب و کارها
آن طور که اتاق بازرگانی ایران درگزارش تحقیقی اش استدلال کرده شرکت های بخش خصوصی و کسب و کار ها باید اولا از کارکنانشان در مقابله با کرونا به صورت حد اکثری حفاظت کنند و از طرف دیگر باید راهکار هایی را برای حفظ نقدینگی لازم برای عبور از طوفان در نظر بگیرند به عنوان مثال باید از هزینه های غیر ضروری بکاهند و در مقابل راهکار های تازه‌ای را برای افزایش درآمد هایشان متناسب با شیوع کرونا در نظر بگیرند.
کسب وکارها باید همچنین از طریق راهکارهایی تشخیص دهند که در چه دوره زمانی و به چه میزان درزنجیره تامین کالاهایشان اختلال ایجاد خواهد شد و از طرف دیگرازمنابع محدود خود برای تولیدات مهم‌ترشان استفاده کنند. همچنین ضروری است که شرکت ها وکسب و کارهای مختلف بخش ارتباط با مشتریانشان را همچنان حفظ و تقویت کنند.
در مقابل این راهکار ها، اتاق بازرگانی تهران نیز بر اساس منابع جهانی و گزارش موسسه کرنی اعلام کرده همه کسب و کار های دنیا برای مقابله با پیامد های اقتصادی شیوع ویروس کرونا نیاز به یک عملیات واکنش سریع دارند به طوری که اولا باید هرچه سریعتر چالش های موجود خود را شناسایی و آنها را ساماندهی کنند و در مرحله بعد باید یاد بگیرند که با تغییرات روزانه ای که با آن مواجه اند چگونه رفتار کنند.
موسسه کرنی تاکید کرده همه کسب و کار های دنیا به دلیل شیوع ویروس کرونا نیاز به اقدامات فوری و اساسی دارند چرا که همه کسب و کار های دنیا از این پس با محیط جدید اقتصادی مواجه خواهند شد و تصمیم های جدید به طور قطع باید در همان چند ماه اول گرفته شود.
در واقع شرکت ها باید بحران را تبدیل به یک فرصت کنند وگرنه با چالش های اساسی و خطر سقوط مواجه می شوند.
به گزارش همشهری آنلاین، مطابق توصیه های موسسه کرنی ضروری است همه شرکت های دنیا در گام نخست یک مرکز فرماندهی فوری که یک نهاد مرکزی برای تصمیم گیری، هماهنگی و ارتباطات است ایجاد کنند. این مرکز یک نقطه اصلی برای رهبری در همه فعالیت های مربوط به مدیریت بحران و مدیریت اجرایی، به رهبری یک فرد واجد شرایط برای تصمیم گیری، خواهد بود و در مرحله بعد همه کسب و کار ها باید یک برنامه ارتباطی قوی متمرکز بر هریک از ذینفعان داخلی و خارجی ایجاد کنند و در گام سوم نیز باید درآمد ها و هزینه های شرکت به دقت مدیریت شود. در واقع برنامه ریزی برای به حداقل رساندن آثار زیان بار شیوع کرونا بر هزینه ها و درآمد ها برای همه کسب و کارها ضروری است. همه کسب و کار ها همچنین باید در گام چهارم برنامه های جدیدی را برای شروع دوباره فعالیت هایشان متناسب با شرایط تازه انجام دهند و حتی کارکنانشان را متناسب با این شرایط آموزش دهند.