به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، انگار که اتهام سنگینی متوجه‌شان است، سعی دارند علت مرگ را هر چیزی اعلام کنند به غیر از کرونا، انگار ابتلای به این بیماری از مرگ عزیزان سخت‌تر است.
البته درستش هم همین بود که تدفین و خاکسپاری جان‌باختگان مبتلا به کرونا بر اساس پروتکل وزارت بهداشت و با رعایت موازین بهداشتی انجام پذیرد و کمترین تعداد افراد در این مراسم حضور داشته باشند.
ویروسی که یک تنه همه مناسبت‌های سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اجتماعی را در نوردیده و کسب و کارها را هم کساد کرده، انگار تنها جنبه جسمی ندارد و روح و روان بیماران و اطرافیان آنان را هم مورد هدف قرار داده است.
کرونا هم یک بیماری مانند همه بیماری‌های دیگر است که شخص مبتلا به آن یک بیمار است و جرمی مرتکب نشده تا به او و خانواده‌اش نگرشی منفی شود.
جدای از جنبه روحی و روانی از دست‌دادن عزیزان به دلیل ابتلا به بیماری کرونا، نوع نگرش جامعه به چنین خانواده‌هایی سبب شده تا همه هم و غم آنان برای انکار ابتلا به کرونا صرف و داغ شان تازه‌تر شود.
در کنار همه حسرت‌ها، شاید بدترین حسرتی که بر دل داغدیدگان می‌ماند ایناست که نتوانستند یک دل سیر برای عزیزشان گریه و شیون کنند.
نگاهی که این روزها بیشتر از همیشه داغدیدگان را اذیت می‌کند، طرد شدن از جامعه است، جامعه‌ای که مناسبت‌های آن مجازی شده و حتی در روزهای اخیر کانال‌های مختص آگهی ترحیم راه‌اندازی و شماره تماس بازماندگان متوفی درج می‌شود تا همدردی‌ها در بستر تکنولوژی انجام شود.
برخی خانواده‌ها چند عضو خود را از دست داده‌اند، در یکی از شهرستان‌ها ۲ برادر مسن قربانی کرونا شدند، داغی که به این زودی‌ها سرد نمی‌شود ضمن اینکه حتی اعضای خانواده نمی‌توانند همدیگر را آن‌طور که باید و شاید دلداری دهند.
از روزی که بزرگ طایفه را غریبانه به خاک سپرده‌اند، دیگر نتوانسته‌اند بر سر مزارش بروند، می‌گویند خاک داغ را سرد می‌کند اما این روزها این خاک هم نیست تا آتش داغ‌شان را کمی التیام بخشد.
وقتی خیلی دلتنگ می‌شوند با ماشین تا پشت در آرامستان شهر می‌روند و از دور فاتحه‌ای قرائت می‌کنند البته آن هم بعد از چندین روز، چون قرنطینه خانگی بودند و نباید بیرون می‌آمدند.
تسلای خاطر مجازی
رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان گفت: مهم‌ترین اثرات روانشناختی بعد از کرونا متوجه افرادی است که عزیزان خود را بر اثر این بیماری از دست داده و نتوانسته‌اند روال طبیعی سوگواری را داشته باشند به همین دلیل برخی آسیب‌های روانی متوجه این افراد است.
دکتر فرزین رضاعی با تاکید بر اینکه با هم بودن تاب‌آوری را افزایش می‌دهد که این مساله در شرایط فعلی غیرممکن است، افزود: این خلأ بار روانی سنگین را با ابراز همدردی به صورت تلفنی یا از طریق فضای مجازی می‌تواند بسیار کمتر کند به همین دلیل توصیه می‌کنیم تا بستگان و آشنایان، بازماندگان بیماران کرونایی را تنها نگذارند و از این بسترها با آنان همراه باشند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان با بیان اینکه می‌شود مراسم ترحیم را هم مجازی برگزار کرد، گفت: به احترام کادر درمان که این روزها در همه بیمارستان‌های استان موارد مثبتی از ابتلای آنان به بیماری کرونا داریم و یک نفر نیز در این راه شهید شد، مردم به توصیه ها توجه بیشتری داشته باشند.
وی به افرادی هم که در قرنطینه هستند توصیه کرد تا خود را با سرگرمی‌های خانگی نظیر مطالعه، فضای مجازی، دیدن فیلم، ورزش و دیگر برنامه‌ها مشغول کنند.
دکتر رضاعی روزهای پیش رو را در کنترل یا شیوع بیماری بسیار تاثیرگذار دانست و تاکید کرد: اگر مردم همراهی نکنند امیدی به گذر از بحران نیست.
پنهان‌کاری و انگ بیماری
به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی عده‌ای از افراد در جامعه ابتلا به این ویروس را انگ می‌دانند و در بسیاری از موارد این بیماری را پنهان می‌کنند که این می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
دکتر ابراهیم قادری افزود: پنهان کردن ابتلا به این ویروس باعث می‌شود که فرد به دنبال درمان نرود و اطرافیان خود را نیز مبتلا کنند.
وی تاکید کرد: ابتلا به کرونا همانند سرما خوردگی و سایر بیماری‌های تنفسی است که در هر خانواده‌ای برای هر گروه سنی و هر طبقه اجتماعی اعم از شهری و روستایی، پیر و جوان، زن و مرد اتفاق می‌افتد.
دکتر قادری با تاکید بر اینکه نباید به بیماران و خانواده‌های افراد مبتلا به ویروس کرونا بی‌حرمتی کرد، ادامه داد: افرادی که مسائل و نکات بهداشتی را رعایت می‌کنند نباید نگران همسایگی با فرد کرونایی باشند.
سوگ پیچیده پایدار
یک مدرس روانشناسی و آسیب‌شناسی روانی نیز گفت: سوگ واکنش طبیعی و سازگارانه‌ای است که به هنگام از دست دادن عزیزان تجربه می‌کنیم و بیشترین هیجان تجربه شده در سوگ، غم و خشم است.
دکتر کاوه قادری افزود: سوگ تا چند ماه طبیعی و نشانه‌ای از پردازش هیجان غم در فرد است اما وقتی فرصت سوگواری برای افراد میسر نباشد، ممکن است غم به خوبی توسط کورتکس مغز پردازش نشود و بعدا حالتی ایجاد کند که از آن به عنوان افسردگی تاخیری یا سوگ پیچیده پایدار نام ببرند.
وی تنها راهکار در شرایط کنونی را ابراز همدردی با تسلیت تلفنی به جای پیامک دانست و اظهار کرد: با این شیوه از تسلیت، گریه و غم هم اجازه پردازش پیدا کرده و سرکوب نمی‌شود.
قادری بیان کرد: روانشناس ها هم باید به داغدیدگان کمک کنند و به آنها بگویند از اینکه نتوانسته‌اند مراسم ترحیم بگیرند احساس گناه نکنند و بدانند که بعدها می‌توانند برای عزیزان خود سوگواری کنند.
این روانشناس از افرادی که ابراز همدردی تلفنی می‌کنند، خواست تا بیشتر اجازه بدهند هیجاناتشان نمود پیدا کند و چون تسلیت‌شان تلفنی است، احساسات را سرهم بندی نکنند.
قادری با تاکید بر اینکه کرونا نباید باعث شود که از قوت‌های فرهنگی خود فاصله بگیریم، گفت: باید سعی کنیم در عین سازگاری با شرایط کرونا، شرایط جایگزینی خلق کنیم چرا که بودن در کنار سوگواران فقط حضور فیزیکی نیست و مهم همدلی و نزدیکی روانشناختی است و می‌شود فرسنگ‌ها فاصله داشت ولی همدل بود و این همدلی را باید انتقال داد تا سوگواران راحت‌تر این شرایط را بگذرانند.
وی به خانواده‌هایی که کرونا را انگ می‌دانند حق داد و تاکید کرد: جامعه ما باید آموزش‌های بیشتری در این زمینه ببیند تا بیماری مختلف را انگ به حساب نیاورده و این را بدانند که کرونا ممکن است از بهترین فوق تخصص‌های یک کشور تا شریف‌ترین انسان‌ها را درگیر کند و و ربطی به جایگاه آنها ندارد.
در خط خطر کرونا
مدیرعامل سازمان آرامستان‌های سنندج نیز افزود: همکارانم به‌ویژه در بخش غسالخانه بیشتر در معرض خطر کرونا هستند.
توفیق سرفراز با اشاره به اینکه در آرامستان بهشت محمدی سنندج از همان اوایل شیوع بیماری در استان بسته شد، از برخی شهروندان گلایه کرد که در برابر این مساله موضع‌گیری کرده و اصرار داشتند که بر سر مزار بستگان‌شان حاضر شوند.
وی با بیان اینکه هم اکنون همه کارکنان آرامستان با تدفین متوفیان (اعم از کرونایی و غیرکرونایی) درگیر هستند، اضافه کرد: هیچ جایی حرف از کارکنان آرامستان‌ها نیست که این روزها در معرض خطر هستند.
سرفراز با بیان اینکه دفن اموات در روزهای بعد از کرونا هم بر اساس فتوای شرعی هیات افتاء انجام می‌شود، گفت: کارکنان آرامستان با حساسیت ویژه‌ای پروتکل دفن اموات را که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرده، به کار بسته و انجام می‌دهند.
وی تاکید کرد: بازماندگان متوفیان نگران شرایط کفن و دفن اموات خود نباشند چرا که همه این امور بر اساس فتاوای شرعی انجام می‌شود.
بن بست کرونا
این روزها صبوری برای داغ عزیزانی که از دست رفته‌اند سخت‌تر از هر زمانی است، در شرایط عادی هرکسی سرسلامتی می‌داد و آرزوی صبر می‌کرد و دادغدیده می‌دانست این یعنی عزیزش را برای همیشه از دست داده و چاره‌ای جز صبر برایش باقی نمانده و باید جریان زندگی خود را در مسیری ادامه دهد که عزیزش دیگر در آن مسیر نیست اما حالا در این شرایط خاص، مسیری که برای داغدیدگان مانده انگار به بن بست رسیده است.
خاکسپاری و سوگواری برای عزیزان از دست‌رفته، کارکردهای روانی، اجتماعی و خانوادگی بسیاری دارد، مساله‌ای که این روزها به دلیل شیوع کرونا، خانواده‌های داغدیده از آن محروم شده‌اند و آرام کردن این داغ، همدردی بیشتر اعضای جامعه را می‌طلبد، البته دور از هم.