همشهری آنلاین - علی ابراهیمی: بازار خودرو در شرایطی به استقبال نوروز ۹۹ رفت که قیمت اغلب خودروهای تولید و مونتاژ داخل در ماه های پایانی سال ۹۸ رشدهای سریع قیمت را تجربه کرده بود. قیمت‌هایی که اگرچه در بازار کم‌مشتری خودرو هم‌چنان صعودی بود اما خرید و فروش محدود خودرو ادامه داشت.
فراگیر شدن تب شیوع کرونا از بهمن و اسفند ماه سال گذشته، بازار شب عید خودرو را به کما فرو برد؛ در فروردین امسال با تشدید رکود تورمی بازار و توقف تولید و عرضه، قیمت خودرو نیز در شرایط قرنطینه خانگی بالا ماند. با سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو در مورد وضع قیمت و چشم انداز بازار خودرو در نیمه نخست امسال گفت و گو کرده ایم.
***
- آقای موتمنی؛ وضع بازار خودرو چگونه است؟
با شرایط حاکم بر جامعه فعلا کمتر کسی خودرو می‌خرد، بازار خودرو تقریبا تعطیل است و قیمت ها نیز به‌درستی مشخص نیست. اما هنوز هم مبنای قیمت‌های حاشیه بازار نرخ‌های انجام معاملات خودرو در بازار قبل از عید نوروز است. با این وجود باید منتظر ماند تا مشخص شود بر اساس تصمیم ستاد تنظیم بازار و شورای سیاستگذاری خودرو، شرکت‌های خودروساز در چند روز آینده قیمت فروش فوری و اقساطی محصولات خود را چگونه تعیین و به مشتریان اعلام می کنند. آنچه مسلم است فعلا بازار و نمایشگاه‌های خودرو تعطیل است و این صنف فعالیتی ندارد. از سوی دیگر با تعطیلی مراکز شماره‌گذاری، تعویض پلاک نیز انجام نمی شود.
- تاثیر این شرایط بر کسب و کار نمایشگاه داران خودرو چگونه بوده است؟
از نظر کسب و کار، صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو؛ با شیوع کرونا و با مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، تعطیل شد؛ اما در فهرست جدیدی که این ستاد منتشر کرده نمایشگاه های خودرو در فهرست مشاغل پر خطر قرار نگرفته‌اند، با این روند مانند سایر مشاغل کم ریسک، فعالیت این صنف در تهران از ۳۰ فروردین جاری با رعایت پروتکل های بهداشتی آغاز خواهد شد. اما بازهم همه چیز به شرایط شیوع ویروس کرونا بستگی دارد و اگر شیوع و انتشار این ویروس بیشتر شود و ستاد مقابله با کرونا نظر دیگری بدهد، فعالان این صنف نیز تابع مصوبات این ستاد خواهند بود.
- چرا کاهش تقاضای ناشی از شیوع کرونا موجب ارزانی خودرو نشده است؟
به دلیل رکود تورمی بازار، فعلا قیمت ها تثبیت شده و خرید و فروش کمی در بازارخودرو انجام می‌شود. حتی افرادی که برای فروش خودرو در فضای مجازی آگهی می‌دهند نیز اذعان می‌کنند که مشتری چندانی برای خرید یا حتی قیمت گرفتن تماس نمی گیرد. واقعیت آن است که تقاضای اندکی برای خرید وجود دارد. همچنین تعطیل بودن مراکز تعویض پلاک و شماره گذاری خودرو نیز به این رکود دامن زده زیرا حتی در صورتی که معامله خودرو انجام شود نیز امکان نقل و انتقال و تعویض پلاک وجود ندارد و با این روند هیچ خریداری حاضر به ریسک انجام معامله و پرداخت بخشی قیمت یا تمام آن بدون نقل و انتقال سند، شماره گذاری و تعویض پلاک نیست زیرا حتی در گذشته به دلیل نوسان قیمت ها، برخی خریداران برای نقل و انتقال سند خودرو با مشکل مواجه می شدند و متاسفانه سوء استفاده هایی را در بازار خودرو شاهد بودیم.
- پس آگهی‌هایی که در سایت‌ها منتشر می‌شود به چه کسانی تعلق دارد؟
با این شرایط فقط برخی افرادی که خودرویی را قبلا خریده و در انبارها یا پارکینگ ها به امید گرانی بیشتر دپو کرده‌اند، در فضای مجازی آگهی می‌دهند زیرا حتی درصورتی که با انجام معاملات مالکیت خودرو به صورت وکالتی منتقل شود نیز به دلیل بسته بودن مراکز شماره گذاری و تعویض پلاک زمان انجام نقل و انتقال و تعویض پلاک مشخص نیست. این وضعیت در مورد بازار خودروهای تولید و مونتاژ داخلی و هم خودروهای خارجی مصداق دارد و اگرچه در این بازار برخی افراد فروشنده هستند اما هیچ خریداری برای خودرو وجود ندارد.
- چشم انداز بازار خودرو در نیمه نخست امسال چگونه خواهد بود؟
شرایط کنونی بازار خودرو به گونه ای است که تا زمانی که شیوع کرونا کاهش نیافته و آرامش به جامعه باز نگشته، تقاضا برای خرید خودرو نیز سیر نزولی خواهد داشت. آنچه مشخص است هنوز درمانی برای کرونا وجود ندارد و اگر وضع بیماری ناشی از این ویروس، قرنطینه خانگی و تعطیلی کسب و کارها ادامه‌دار شود، حتی سرمایه‌گذاران بازار خودرو نیز حاضر به پذیرش ریسک برای سرمایه گذاری و خرید خودرو نخواهند بود. با این وجود حتی با فروکش کردن تب کرونا نیز، قیمت خودرو به شرایط عرضه و تقاضای بازار، میزان تولید خودروسازان و تثبیت یا افزایش رسمی قیمت ها بستگی دارد. باید بپذیریم نرخ دلار نیزاز عوامل بسیار موثر در تعیین قیمت و بازار خودرو است که بیش از تاٍثیر واقعی این مولفه بر هزینه تمام شده تولید، از نظر روانی بر بازار خودرو اثر می گذارد. افزایش حقوق دستمزد و رشد هزینه های تمام شده تولید خودرو نیز در قیمت تمام شده و فروش خودروسازان موثر است؛ با این شرایط باید منتظر شرایط تولید و عرضه خودرو بود. به دلیل تشدید رکود تورمی حاکم بر بازار خودرو و افت شدید تقاضا و انجام معاملات خودرو در دوره شیوع کرونا و قرنطینه خانگی می توان پیش بینی کرد که اکنون بازار خودرو بیش از هر زمان دیگری تابع میزان عرضه خودرو است. اگر حتی در شرایط رکود خرید و فروش، میزان عرضه خودرو کم شود، سایر مولفه های حاکم بر بازار موجب افزایش قیمت و رشد دلال بازی خودرو خواهد شد اما در صورتی که تولید و عرضه خودرو افزایش یابد، ممکن است با توجه به وضعیت کنونی بازار که تقاضایی برای خرید خودرو نیست به ریزش قیمت ها منجر شود.
- وضعیت بازار خودروهای خارجی چگونه است؟
در بازار خودروهای خارجی نیز علاوه بر کرونا، کاهش قدرت خرید مردم مشکل ساز شده زیرا تا قبل از عید نیز مشتریان این گونه خودروها تنها در محدوده قیمتی ۴۰۰ و ۵۰۰ میلیون تومان خرید می کردند و هنوز هم خریداری برای خودروهای دارای قیمت بالای یک میلیارد تومان وجود ندارد. باید توجه کرد که به دلیل بحران کرونا و تعطیلی مشاغل، اغلب اصنافی که در ۲ ماه آخر سال و بازار شب عید با افزایش در آمد مواجه شده و از مشتریان احتمالی خرید خودروهای خارجی بودند نیز امسال کاسبی نکرده و درآمد ضعیفی داشته اند. این شرایط موجب شده تا این گونه افراد نیز درصورتی که مشتری خرید خودروهای خارجی بودند نیز به دلیل رکود کسب و کار و چک های برگشتی از توان مالی برای خرید خودروی خارجی برخوردار نباشند یا برای خرید اولویت‌های دیگری تعیین کنند. با این روند به نظر می رسد تا زمانی که چاره ای برای ویروس کرونا و رشد عرضه خودروهای وارداتی اندیشیده نشود، در بازار خودروهای خارجی وارداتی یا حتی خودروهای مونتاژ داخل، شاهد بالا ماندن قیمت ها و تشدید رکود بازار خواهیم بود. به طور کلی با شیوع کرونا اغلب مردم بیشتر به دنبال تامین مایحتاج اولیه و مواد غذایی هستند و خرید خودرو در اولویت آنها نیست. واضح است که وقتی کاسبی صنوف پر درآمد کساد می شود، این افراد نیز مشتری خرید خودرو نخواهند بود و به نظر می رسد تا زمانی که چاره ای برای این یروس اندیشیده نشود، شرایط بازار نیز تغییری نخواهد کرد زیرا برای مردم و حتی کسانی که با سرمایه گذاری در بازار خودرو کسب درآمد می کنند، در وهله نخست سلامتی و در مرحله بعد انجام معامله و کسب سود اهمیت دارد.