«مجلس مجازی» نامی است که منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به جلسات خود که به صورت مجازی و تصویری برگزار میشود، دادهاند. جلساتی که نخستین بار حسین جلالی، منتخب اصولگرای رفسنجان برای حضور در پارلمان یازدهم، بیست و پنجم فروردین ماه از آن سخن به میان آورد ولی چندان مورد توجه قرار نگرفت. او آن روز تاکید کرده بود که در جریان این جلسات «مسائل مهم کشور» از مباحث در ارتباط با «جهش تولید»، «آموزش و پرورش»، «مشکلات معلمان» و مواردی از این دست مورد بررسی منتخبانی قرار میگیرد که حداقل در حال حاضر عمده آنان چهرههایی ناشناخته برای عموم مردم و حتی اهالی رسانه محسوب میشوند.
این اما پایان کار نبود، روز گذشته باشگاه خبرنگاران جوان که چه در دوران انتخابات یازدهمین دوره مجلس و چه امروز بارها و بارها نزدیکی خود به اصولگرایان را نشان داده به نقل از «حسین خسرویاسفراز» به تعریف و تمجید از این جلسات مجازی پرداخت. او که خود نیز در زمره اصولگرایان پارلمان آینده قرار دارد، دوم اسفند ماه با ۷۲ هزار و ۸۷۲ رای از حوزه انتخابیه «بیرجند و درمیان» استان خراسان جنوبی مجوز حضور در پارلمان یازدهم را کسب کرد، روز گذشته درباره جلسات مجازی منتخبان مجلس آینده به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود که «این جلسات فرصت خوبی است تا نمایندگان با نظرات یکدیگر آشنا شوند و نظرات خود را درخصوص مباحث مختلف عنوان کنند تا به نوعی از استرسها و حاشیههایی که در جلسات اصلی مجلس پیش میآید، جلوگیری کنند.»
- ۹ شب آنلاین باشید
جلسات مجازی منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی تقریبا به طور منظم برگزار میشود. در همین راستا کم و کیف ماجرا را از «علی خضریان» که با ۷۴۰ هزار رای به عنوان نفر بیست و چهارم لیست ۳۰نفره تهران مجوز حضور در پارلمان آینده را کسب کرد، جویا شدیم. او ابتدا چندان مایل به گفتوگو با روزنامه «اعتماد» نبود و تاکید داشت تنها زمانی صحبت میکند که از «بسته و پکیج آماده شده» اطلاع داشته باشد.
پس از کش و قوس فراوان اما درنهایت پذیرفت که جزییاتی را هر چند اندک درباره نشستهای مجازی منتخبان مجلس یازدهم بیان کند. او به «اعتماد» گفت که «این جلسات ابتدا به صورت نامنظم برگزار میشد ولی حالا چند وقتی است که تقریبا هر شب و راس ساعت ۹ جلسات با حضور دعوتشدگان برگزار میشود.»خضریان در پاسخ به این پرسش که این جلسات از چه زمانی آغاز شده، تنها به ذکر این نکته بسنده کرد که «تقریبا زمان زیادی است که جلسات به صورت مجازی برگزار میشود» اما پیگیریهای خبرنگار «اعتماد» از یکسو و اظهارات نه چندان روشن حسین جلالی، منتخب رفسنجان در گذشته از سوی دیگر حاکی از آن بود که نخستین جلسه مجازی منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی «دهم فروردین ماه ۹۹» برگزار شده است.
از قرار معلوم از آن زمان به بعد این شیوه برگزاری جلسات و بحث و بررسی پیرامون مباحث مختلف، رفتهرفته با استقبال بیشتر منتخبان مواجه شده، استقبالی که احتمالا اصلیترین دلیل برگزاری منظم این جلسات در روزهای اخیر محسوب میشود.
- دستچین منتخبان؟!
بدینترتیب آنچه میتواند حائز اهمیت باشد، منتخبان حاضر در این نشست است. یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به لطف افزایش فشارهای اقتصادی، نارضایتیهای سیاسی و البته نوع برخوردهای صورت گرفته با معترضان آبان ماه و وقایع رخ داده پس از اعلام خبر انهدام هواپیمای مسافربری اوکراینی در حالی با اکثریت قاطع اصولگرایان تشکیل میشود که کمترین میزان مشارکت در انتخابات در تاریخ ۴۰ ساله جمهوری اسلامی به ثبت رسید. بدینترتیب میتوان انتظار داشت که عمده افراد حاضر در این نشست، افرادی باشند که یا به لحاظ فکری یا به لحاظ سیاسی، وابستگیهایی به منتهیالیه راست سیاست ایران و فعالانش داشته باشند.
نکته قابل توجه اینکه جلالی و خسروی که تنها منتخبان مجلس آینده هستند که درباره جلسات مجازی به اظهارنظر پرداختهاند، ترجیح دادهاند درباره طیف و علایق سیاسی مشارکتکنندگان سکوت اختیار کنند. اما «خضریان» در جریان توضیحاتش به «اعتماد» به نسبت شفافتر از آن دو دیگر اصولگرای دوره یازدهمیها سخن گفت:«در این جلسات جمعی از منتخبان همفکر مجلس یازدهم حضور دارند.» خضریان که این جلسات مجازی برگزار شده را «فراکسیونی» نمیداند در بخش دیگری از اظهاراتش و برای روشنتر شدن موضوع، «حضور همفکران و متخصصان» در این جلسات را به عنوان عاملی برای «پیشبرد بهتر اقدامات و فعالیتها» عنوان و ضمن «متخصص» دانستن «مسعود پزشکیان» تلویحا عدم حضور او در این جلسات را به دلیل همفکر نبودنش با سایر منتخبان اعلام کرد.
کلیدواژه «همفکر» در جریان اظهارات علی خضریان به «اعتماد» نقش پررنگی داشت و از این رو و برای درک بهتر موضوع، مرور هر چند اندک و خلاصه سوابق این منتخب مجلس یازدهم خالی از لطف نخواهد بود. خضریان ازجمله فعالان دانشجویی حاضر در لیست ائتلاف دقیقه نودی اصولگرایان در تهران است. او که در گذشته سابقه عضویت در «شورای مرکزی اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل» را دارد، مهر ماه ۹۵ به عنوان عضو شورای مرکزی جبهه پایداری معرفی شد و یک سال بعد یعنی از خرداد ماه ۹۶ به روزنامه دانشگاه آزاد اسلامی رفت که بعد از درگذشت آیتالله هاشمیرفسنجانی به کلی تغییر جهت داده و به ارگان رسمی اصولگرایان و بعضا تندروهای این جریان تبدیل شده است.
خضریان تا سال ۹۸ به عنوان قائم مقام مدیرمسوول در روزنامه فرهیختگان مشغول فعالیت بود و اسفند ماه درحالی در لیست ائتلاف اصولگرایان در تهران قرار گرفت که ناظران از او به عنوان سهمیه جبهه پایداری در این لیست یاد میکردند.
- مدیر پشت پرده
با این حساب و با اتکا به اظهارات فوق، نخستین پرسشی که درباره جلسات «مجلس مجازی» مطرح میشود، این است که شیوه انتخاب افراد «همفکر» برای شرکت در جلسات مجازی مجلس شورای اسلامی چیست و اساسا کدام منتخبان «همفکر» محسوب میشوند. برای پاسخ به این پرسش شاید سرنخ اولیه یافتن مدیر یا مدیران پشت پرده جلسات مجازی منتخبان مجلس یازدهم باشد. تقریبا تمامی منتخبان مجلس یازدهم که برای بررسی کموکیف موضوع با آنها تماس گرفتیم بر این نکته تاکید داشتند که برای حضور در این جلسات «لینک دعوت» برای آنها ارسال شده است. با توجه به آنکه پیشتر و در جریان گزارش «انذار وکلای فردا» که بیست و پنجم فروردین ماه منتشر شد، خبر از تشکیل گروهی در پیامرسان واتسآپ برای دعوت منتخبان به اولین نشست جوانان مجلس یازدهم دادیم، این پرسش ایجاد شد که این لینک دعوت در همان گروه به اطلاع نمایندگان رسیده یا شیوه دیگری مورد استفاده قرار گرفته است.
در همین راستا کموکیف موضوع را از شهریار حیدری، منتخب حوزه انتخابیه قصرشیرین برای حضور در مجلس یازدهم جویا شدیم. همان طور که گفته شد او نیز همچون خضریان، بهزاد رحیمی منتخب سقز، حسین رییسی منتخب میاندوآب، سمیه رفیعی منتخب تهران و پروین صالحی منتخب مبارکه تاکید داشت که برای حضور در این جلسات مجازی لینک دعوت برایش ارسال شده اما برخلاف دیگران حاضر به افشای نام فرد دعوتکننده نیز شد و گفت که این فرد کسی نیست مگر «حسین جلالی، منتخب مردم رفسنجان برای حضور در مجلس یازدهم.» اگر جلالی تنها یکی از دعوتکنندگان باشد، طبیعتا باید فردی به عنوان مدیر در «مجلس مجازی» مشغول فعالیت باشد، مدیری که براساس اظهارات خضریان طبیعتا باید «همفکر» باشد.
جالب آنکه منتخبانی که با آنها صحبت کردیم از نام این مدیر ابراز بیاطلاعی میکردند ولی حیدری، منتخب قصرشیرین به «اعتماد» گفت علاوه بر جلالی که به عنوان دعوتکننده مشغول فعالیت است «مدیریت جلسات مجازی منتخبان یازدهمین دوره مجلس» شورای اسلامی برعهده «مرتضی آقاتهرانی» است. مدیری که اتفاقا هم با کلیدواژه «همفکر» خضریان عضو جبهه پایداری همخوانی دارد و هم میتواند نمایانگر اهداف نه چندان عیان برگزارکنندگان این جلسات مجازی باشد.
- هدف چیست؟!
نکته قابل توجهی که درباره جلسات مجازی منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی وجود دارد، تاکید شرکتکنندگان بر شکلگیری «مباحث تخصصی» از «جهش تولید» و «کنترل جمعیت» گرفته تا موضوع مسکن و آموزش و پرورش است حال اما پرسش اینجاست که هدف از برگزاری این جلسات «تخصصی» که مدیریت آن برعهده نفر اول جبهه پایداری در یازدهمین دوره پارلمان است، چیست؟ پاسخ به این پرسش همانقدر که سهل جلوه میکند، سخت نیز است و شاید ممتنع باشد و محال. اما با توجه به نزدیکی موعد آغاز به کار مجلس یازدهم و شدتگیری لابیها، دیدارها و گفتوشنودها برای تعیین جانشین علی لاریجانی و البته اختلافات قدیمی قالیباف با پایداریها و احمدینژادیها، میتوان انتظار داشت که این جلسات مقدمهای باشد برای تشکیل فراکسیونی پرتعداد و البته تاثیرگذار برای ایستادن یا امتیازگیری از شهردار اسبق تهران که بعد از شکستهای پیاپی در انتخابات ریاستجمهوری حالا سودای ریاست بهارستان را در سر دارد.
- فراکسیونهای از پیش تعیین شده؟!
اگرچه میتوان فعالیت موثر در مجلس یازدهم را یکی از اهداف پشت پرده این جلسات مجازی دانست ولی با این حال آنچنان که خضریان به «اعتماد» گفته و رفیعی و صالحی نیز این گفتهها را تایید کردهاند در جلسات مجازی منتخبان مجلس آتی، تنها و تنها موضوعات تخصصی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و هیچ خبری از طرح موضوعات سیاسی به ویژه ریاست مجلس یازدهم نیست.
نکته قابل توجه در این میان آنکه «صالحی»، منتخب مبارکه به «اعتماد» گفت که «جلساتی که آقای جلالی نمایندگان را به آن دعوت میکنند، تنها جلساتی است که از آن به عنوان مجلس مجازی یاد میشود ولی گروههایی مبتنی بر فراکسیونها نیز از سوی منتخبان تشکیل شده است.» او در بخش دیگری از اظهاراتش تاکید کرد که در «این گروهها تلاش شده با توجه به موضوع یک کمیسیون یا فراکسیون، تنها و تنها نمایندگان متخصص در آن حوزه حضور داشته باشند.» بدینترتیب میتوان گمانهزنی کرد که اصولگرایان برای کمیسیونها و فراکسیونهای مجلس نیز از هماکنون تمهیداتی خاص اندیشیدهاند.
- شروط دوگانه پایداری
در همین راستا شنیدههای خبرنگار «اعتماد» حکایت از «شرط و شروط پایداریها برای تن دادن به ریاست قالیباف بر مجلس» آینده دارد. آن طور که یک منبع آگاه به «اعتماد» گفته، جبهه پایداری به شهردار اسبق تهران گوشزد کرده که تنها به ۲ شرط حاضر به پذیرش ریاست او بر مجلس آینده است. نخست؛ عدم استفاده از مدیرانش در دوران حضور در شهرداری تهران و دوم، عدم ورود به انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰. هنوز مشخص نیست، قالیباف این ۲ شرط را پذیرفته یا خیر ولی «پروین صالحی، منتخب مردم مبارکه» برای حضور در مجلس آینده به «اعتماد» گفت که رقابت برای کرسی ریاست مجلس بین آقایان «قالیباف، علیرضا زاکانی و علی نیکزاد، حمیدرضا حاجیبابایی و سیدمصطفی میرسلیم» در جریان است و این افراد خود را برای کرسی ریاست «آماده» میکنند.
اگر این اظهارات منتخب مبارکه ملاک عمل باشد، میتواند به عنوان نشانی از عدم ائتلاف جبهه پایداری و یاران قالیباف در مجلس یازدهم تفسیر شود؛ چراکه احتمالا «زاکانی» به همان میزان از حمایت پایداریها برخوردار خواهد بود که «نیکزاد» از حمایت یاران محمود احمدینژاد. البته در این میان نباید حمایت احتمالی اصولگرایان سنتی از «میرسلیم» را فراموش کرد. هر چند به نظر نمیرسد او بتواند مثلث «قالیباف، زاکانی و نیکزاد» را به مربع تبدیل کند.