همشهریآنلاین - علیاصغر درویش: شمال شرقی ملایر، کوه گرمه در استان همدان میزبان پارک بسیار زیبایی است که مساحت آن بالغ بر ۱۰ هزار هکتار بوده و ازسوی معماران ایتالیایی در اواخر سلطنت قاجار در سال ۱۳۰۴ و به دستور عبدالمحمد میرزا سیفالدوله از نوادگان فتحعلیشاه، حاکم وقت ولایت ملایر ساختهشد. نام این پارک را از اسم بانیاش برگرفتهاند.
پارک سیفیه از قدیمیترین پارکهای کشور به شمار میآید که امروزه محل تفریح بسیاری از گردشگران غیربومی و همچنین بومی است، اما این پارک در دوران اولیه ساخت خود، محلی کاملا خصوصی بود وورود بی اجازه به قیمت جان شخص یا دستکم چند ضربه چوب فلک تمام میشد.
سیفالدوله به جای اینکه اجازه استفاده از این مکان زیبا را به مردم عادی بدهد، بوستانی را در نزدیکی اراضی خود در شمال شرقی ملایر و در دامنه کوه ساخت که بعدها جزء همین پارک شد.
در اوایل دوره مشروطیت در بیشتر نقاط ایران هرج و مرج و نابسامانی مشاهده میشد. ملایر نیز از این هرج و مرج در امان نبود و آشوبها خسارات بسیاری را به این پارک وارد ساخت و چندین بار مورد غارت و تجاوز قرار گرفت. سیف الدوله هربار دست از کار نکشید و پارک و عمارتش را دوباره برپا می کرد. او تا آخر عمر در این پارک زندگی کرد. پس از وی، مویدالدوله نوه او عهدهدار و مالک این اراضی شد.او نیز مانند پدربزرگ خود تا لحظه مرگ مراقب اراضی خود بود و در نهایت این باغ را به شهرداری ملایر واگذار کرد.
این پارک به شکلهای صلیبی و بیضی ساخته شده است و وجود چنارهای کهنسال برای ایجاد سایه، حوضچه، آبنما و جنگل مصنوعی بر روی تپهها و همچنین معماری کل مجموعه که ازسوی معماران بنام ایتالیایی در آن زمان ساخته شد، فضایی زیبا را بوجود آورده است. چهارچوب کلی باغ ایرانی است و تاثیراتی از معماری پیش از صفویه و قاجار نیز در آن دیده میشود.
مقبره سیفالدوله
امیرالمؤید،نوه سیفالدوله پس از درگذشت سیفالدوله از دربار ناصرالدینشاه درخواست کرد مقبرهای برای آرامیدن مالک اصلیاش در پارک سیفیه ساخته شود . این مقبره چهار در ورودی دارد که بر بالای آنها با استفاده از آجر، نقشهای زیبایی ایجاد شده است. سقف آن گنبدی شکل است. مقبره سیفالدوله پلانی چهارضلعی دارد و متشکل از یک اتاق بزرگ و گنبدی برفراز آن و چهار اتاق به اضلاع ۴ متری با پوشش نیم گنبدی است. از درون هریک از اتاقها به وسیله دو دَر میتوان به خارج بنا رفت. همچنین میتوان به مقبره سیفالدوله در اتاق بزرگ راه پیدا کرد. در داخل مقبره تابلویی بزرگ که بر روی آن آیاتی از قرآن نگاشته شده به چشم میخورد. همچنین چند عکس از سیفالدوله، امیرالمؤید و افراد خانواده وی مشاهده میشود.
پارک سیفیه که امروز بیشتر به آن بوستان سیفیه گفته میشود، دو استخر، یک مسجد و یک ساختمان دارد که محل سکونت سیفالدوله بوده است. آب مورد نیاز این محل نیز از طریق احداث قناتهایی در نزدیکی آنجا ازسوی مقنیان یزدی تامین میشد که از کوههای اطراف به محوطه پارک انتقال داده میشد.
مجموعه پارک و مقبره سیفالدوله تحت عنوان باغ ایرانی در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده است. در این بوستان در هر قسمت با توجه به نیاز آن از مصالح متفاوتی استفاده شده؛ سنگ، گِل، چوب، آجر، خشت، ساروج، کاشی و ملاط گچ مصالح کار شده در این پارک هستند.
دریاچه مصنوعی سیفیه
دریاچه مصنوعی بزرگی با امکانات مناسب کمی بالاتر از پارک در سالهای اخیر ساخته شده که یکی از جاذبههای توریستی ملایر بوده و هرروز اهالی و گردشگران از این دریاچه بازدید میکنند و با قایقهای پدالی در دریاچه مصنوعی گشت میزنند.