همشهری‌آنلاین: جشن و آیین کومسای ۱۵ اردیبهشت هر سال در محل برگزاری آیین «عروسی پیر شالیار» در روستای اورامان تخت در استان کردستان به اجرا در می‌آید. این جشن به شدت مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته و برشکوه هرچه تمام‌تر آن افزوده است.
کومسای ریشه در باور، فرهنگ و شرایط فعالیت‌های مردم مرد منطقه دارد و بسیار مورد توجه و احترام آنهاست. در این مراسم، بزرگان و ریش‌سفیدان ومعتمدان محلی گردهم می‌آیند و تصمیمات لازم را برای رسیدگی به امور روستا می‌گیرند. امروزه این آیین با قرائت قرآن و سخنرانی روحانی منطقه آغاز می‌شود. قصیده‌خوانی، ذبح دام قربانی، پختن و خوردن آش، نواختن گروهی دف، تقسیم امور منطقه (به صورت نمادین) و شکستن سنگ ازجمله برنامه‌های جانبی این آیین است.
قصه‌ای برای کومسای
کومسای درواقع پیشقدم‌شدن عقلا و ریش سفیدان محل برای مدیریت امور کشاورزی، دامداری و دیگر کارهای روستا بوده که بعدها به صورت آیینی ویژه درآمده است. اهالی اجرای آین آیین را به پیر شالیار منتسب می‌دانند و روایتی را در این باره ذکر می‌کنند که جالب است.
در این روایت آمده است: «روزی یکی از مریدان پیرشالیار به نام درویش «گومار» که اکنون آرامگاه وی در روستای «دمیو» از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد قرار دارد، نزد پیرشالیار رفت و از کاهش یافتن شیر دام‌های خود با او درددل کرد. پیرشالیار هم به او گفت برای رفع این مشکل به آرامگاه درویشی برود که «بیطال» یا درمانگر دام‌های اهلی بوده است. پیرشالیار همچنین به او توصیه کرد که در نزدیکی مزار درویش سنگ بزرگی قرار دارد. قطعه‌ای از آن سنگ را بتراشد و به مشک دام‌های خود ببندد تا شیرشان افزون شود. براساس روایات او هم، چنین کرد و شیر دام‌هایش افزون شد. به همین دلیل همه ساله در پایان مراسم کومسای، مردم تکه سنگی را می‌شکنند و برای تبرک با خود به خانه می‌برند.»
مراسم کومسای همه ساله در نیمه بهار و از ساعات اولیه صبح آغاز می‌شود و قبل از ظهر به پایان می‌رسد. در گذشته این رسم برای تعیین کدخدا، آبدار، چوپانان و دیگر مشاغل و کارها برگزار می‌شد. همچنین هنور در ابتدای کومسای، از کمبودها و مشکلات روستا و روستاییان نیز صحبت و درباره فعالیت‌های ییلاق و قشلاق مردم منطقه هم تصمیم گرفته می‌شود.
کومسای، آیین هزار ساله ایرانی
درمورد قدمت برگزاری آیین کومسای نظرهای مختلفی وجود دارد. در این رابطه «قطب‌الدین صادقی»، کارگردان و نویسنده کردستانی گفته است: بسیاری از سنت‌های گذشته در مناطق مختلف ایران به فراموشی سپرده شده‌اند و با این که کومسای مانند قبل برگزار نمی‌شود، اما هنوز پس از هزار سال با استقبال چند هزار نفری مردم مواجه می‌شود.»