به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، شیوع ویروس کرونا که از اسفند ماه سال ۹۸ در کشور و استان مازندران آغاز شد بر تمام برنامه‌های اجتماعی از جمله مراسم عزاداری و جشن‌ها تاثیر گذاشت و آنها را به تعطیلی کشاند. بلای این ویروس حتی به مردگان نیز رحم نکرد و منجر شد بسیاری از مردم بدون برگزاری مراسم عزاداری برای اموات خود آنها را ندیده و از فاصله‌های بسیار دور به خاک بسپارند.
ویروس کرونا بیش از عزاداری و مرده‌ها بر جشن‌ها تاثیر گذاشت و نمونه بارز آن نیز جشن میلاد منجی عالم بشریت حضرت قائم (عج) بود که به دلیل حفاظت از جان و سلامتی مردم از پس پنجره خانه‌ها برگزار شد.
اما بیشترین خسارت ویروس کرونا به زوج‌های جوانی بود که در آستانه رفتن به خانه بخت و آغاز زندگی مشترک بودند. زوج‌هایی که برای شکستن غول مرحله آخر نامزدی یعنی برگزاری عروسی ماه‌ها برنامه‌ریزی کرده و هزینه‌های زیادی را برای شادترین لحظه زندگیشان پرداختند.
جشن‌های عروسی که ماه‌ها یا حتی سال‌ها عروس خانم‌ها و آقا دامادها برای آن لحظه‌شماری کردند نه تنها یک شبه بر باد رفت، بلکه برخی دامادها و نوعروسان نیز به ویروس کرونا مبتلا شده و جان خود را از دست دادند.
در این میان حتی زوج هایی بودند که کارت‌های عروسی خود را توزیع و مهمانانشان را نیز دعوت کرده و برای پذیرایی از شب به یادماندنی زندگی خود برنامه‌ها تدارک دیدند اما حالا تمامی این برنامه‌ها یا لغو شده یا به حالت تعلیق درآمده است.
نگاه سنتی سد راه زوج‌های زخم دیده کرونایی
کوثر، عروسی که قرار بود اسفند ماه سال گذشته به خانه بخت برود، گفت: با وجود اینکه ما تمام کارهایمان را انجام داده بودیم و حتی کارت‌های دعوتمان را نیز نوشته و در حال پخش آن بودیم به دلیل ویروس کرونا و به دنبال آن بسته شدن تالارهای عروسی مجبور به لغو مراسم شدیم.
وی ادامه داد: به خاطر به هم خوردن عروسی تمام ذوق و شوقمان از بین رفت و الان فقط منتظریم تا تالارها باز شوند و بتوانیم این جشن را برگزار کنیم و به خانه خودمان برویم و در این میان علاوه بر اینکه از نظر روحی آسیب دیدیم از نظر مالی نیز ما دچار خسارت شدیم به عنوان مثال ما فقط برای کارت عروسی حدود ۲ میلیون تومان هزینه کردیم که مجبوریم دوباره این هزینه را پرداخت کنیم.
کوثر گفت: ما اصلا فکر نمی‌کردیم به دلیل کرونا تالارها بسته شود و عروسی ما به تعویق بیفتد و تا آخرین لحظه می‌خواستیم این جشن را برگزاریم کنیم و حتی یک هفته قبل از عروسی مشغول پختن شیرینی‌های سنتی برای جشن بودیم که همه آنها نیز بدون استفاده ماند.
وی افزود: این تنها بخشی از مشکلمان بود، به دلیل سنتی بودن خانواده‌هایمان تا قبل از برگزاری جشن عروسی، زن و شوهر نمی‌توانند زندگی مشترک خود را زیر یک سقف آغاز کنند و این مساله به عنوان یک رسم پذیرفته شده در زندگیمان است.
کوثر اظهار کرد: با وجود اینکه من و همسرم از برگزاری مراسم صرف‌نظر کردیم و می‌خواهیم هرچه زودتر زندگی مشترک را آغاز کنیم، اما خانواده‌هایمان راضی نمی‌شوند و این مساله را برای خانواده ننگ می‌دانند.
نمک به زخم دم بختی‌ها از طرف تالارهای عروسی
شبنم، یک تازه عروس آملی که به خاطر کرونا حتی بیخیال جشن عروسی شد و بدون برگزاری مراسم، زندگی مشترک را با همسرش آغاز کرد، گفت : ما جشن عقد نگرفته بودیم و تمام امیدمان این بود عروسی بگیریم ولی به خاطر ویروس کرونا جشن عروسی ما نیز لغو شد.
وی افزود: برای آغاز زندگی با همسرم حتی خانه نیز اجاره کردیم، به دلیل پرداخت اجاره‌بهای خانه با همسرم تصمیم گرفتیم بدون جشن عروسی زندگی مشترکمان را آغاز کنیم.
این عروس که به گفته خودش ویروس کرونا بدون خاطره‌سازی او را به زندگی مشترک وارد کرد، گفت: متاسفانه ما به دلیل تعطیلی تالارها خسارت زیادی از جمله هزینه اجاره لباس عروس، میوه و شیرینی و کارت عروسی متحمل شدیم که دیگر قادر به جشن گرفتن نیستیم.
شبنم عدم بازپرداخت هزینه تالار و اجاره تدارکات را مهم‌ترین مشکل توصیف کرد و افزود: پس از کلی کشمکش هزینه اجاره لباس عروس و آرایشگاه را پس گرفتیم اما در مورد تالار موفق نشدیم زیرا مدیر تالار به ما گفته یا باید خسارت لغو رزرو را ما پرداخت کنیم یا بر اساس نوبتی که مجموعه به ما می‌دهد عروسی را برگزار کنید.
امیر، دامادی که جشن عروسیش به خاطر کرونا لغو شد، نیز گفت: ما قرار بود در هفته نخست عید نوروز جشن بگیریم که به دلیل شیوع ویروس کرونا نتوانستیم جشن عروسی برگزار کنیم.
وی با بیان اینکه خسارت مادی از نظر شیوع ویروس کرونا متحمل نشده است، افزود : متاسفانه پدر همسرم به ویروس کرونا مبتلا شد و نتوانست از این بیماری جان سالم به در ببرد و به همین خاطر دیگر از برگزاری جشن عروسی منصرف شدیم.
به گفته این تازه داماد حال روحی همسرش اصلا خوب نبوده و به شدت دچار آسیب روحی شده است.
امیر نیز از عدم بازگرداندن هزینه تالار گلایه کرد و گفت: صاحب تالار می‌گوید بر اساس قرارداد لغو عروسی باید از سوی اجاره کننده پرداخت شود تا ضرر و زیان لغو قرارداد از هزینه پرداختی کسر شود.
وی گفت: ۱۵ میلیون تومان بابت یک شب عروسی به تالار پرداخت کردیم که هنوز به ما بازگردانده نشده است.
تمامی هزینه‌ها باید بازگردانده شود
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مازندران نیز گفت: بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا، تمامی هزینه‌های رزرو تالارهای پذیرایی برای هرگونه مراسم باید به مشتریان بازگردانده شود.
ابراهیم یعقوبی افزود: در شرایط عادی لغوکننده قرارداد باید خسارت بپردازد، شرایط پیش آمده ناشی از شیوع ویروس کرونا عادی نبوده و مساله‌ای فراگیر و ملی است.
وی تاکید کرد: سازمان صنعت، معدن و تجارت به همراه تعزیرات حکومتی این آمادگی را دارد که هرگونه شکایت از سوی مشتریان تالارهای پذیرایی را پیگیری و برخورد کند.
یعقوبی گفت: همه با شیوع ویروس کرونا همه بخش‌ها متضرر شده‌اند، البته تالارهای پذیرایی نیز باید توجه داشته باشند که آنها نیز بدون شکایات قراردادهای خود با شرکت‌های دیگر را بدون ضرر و زیان لغو خواهند کرد و شرایط برای همه برابر است.
کسادی بازار تالارداران
کرونا فقط بر تازه عروسان و دامادها زخم نزده است. بحران کرونا بر تالارهای پذیرایی مازندران نیز کم از زوج‌های جوان غصه ندارد. تالارهایی که در شرایط عادی تا ماه‌ها از سوی مشتریان رزرو شده بودند و هر شب سور عروسی یک زوج در آن برپا بود. سور و ساتی که ویروس کرونا آن را به خاموشی سپرد تا نه تنها مانع باز شدن بخت جوانان شود، بلکه به اشتغال و ارزش افزوده حاصل از جشن‌های عروسی نیز خسارت جدی وارد کند.
یکی از مدیران تالارهای عروسی مازندران اظهار کرد: از ابتدای اسفند ۹۸ تا پایان اردیبهشت۹۹ بیش از ۱۲۰ مراسم عروسی، جشن عقد و مراسم مهمانی در تالار خود رزرو داشتیم که برای همه آنها برنامه‌ریزی کرده بودیم.
وی افزود: رزرو یک شب برگزاری مراسم در تالارش به طور میانگین حدود ۲۵ میلیون تومان هزینه در بر دارد، با شیوع ویروس کرونا از سوی اتحادیه دستور داده شد تا تمامی پرداختی‌های مشتریان را پس دهیم که بیش از ۴۰۰ میلیون تومان به مشتریان عودت دادیم و تنها توانستیم ۳۰ مراسم را با تغییر زمان حفظ کنیم.
این صاحب سالن پذیرایی اظهار کرد: منظور ما از خسارت به معنای آنکه آسیبی به سرمایه ما یا پرداخت هزینه از جیب خودمان باشد نیست، بلکه با توجه به اینکه چندین میلیارد تومان از سرمایه‌گذاری ما باید به مدت چند ماه بدون درآمد راکد باشد به نوعی ضرر مالی محسوب می‌شود.
وی همچنین به لغو تمامی قراردادها با شرکت‌های تشریفاتی و توزیع‌کنندگان مواد غذایی اشاره کرد و افزود: آنها هم به اندازه ما بدون درآمد بوده و به نوعی خسارت دیدند که امیدواریم با عادی شدن شرایط جبران کنیم.
با وجود اینکه تالارهای پذیرایی کمتر از درآمد خود سخن می‌گویند، اما همین اعداد و ارقام کوچک نشان می‌دهد که چه میزان درآمد در این بخش کاهش یافته است.
آسیب کرونا بر چرخه اقتصادی ازدواج
ازدواج و مراسم ناشی از آن یک چرخه اقتصادی نیز محسوب می‌شود، زیرا برگزاری یک پیوند به صورت سنتی نیاز به تشریفاتی دارد که برای آماده‌سازی آن محصولات متنوع و نیروی کار متعدی مشغول هستند؛ از آرایشگران گرفته تا چینندگان سفره عقد، تولیدکنندگان شیرینی، میوه و گل‌فروشان، همه زیرمجموعه چرخه اقتصادی ازدواج محسوب می‌شوند و یک پیوند بین ۲ نفر می‌تواند فرصت‌های شغلی وسیعی را ایجاد یا جان ببخشد.
حتی اگر بخواهیم در مورد چرخه اقتصادی ازدواج ریزتر شویم می‌توان دید که مشاغلی همچون طلافروشان، فروشندگان لباس، کاسبان بازار محصولات کادویی و طیف گسترده دیگری در پس هر ازدواج فعالیت اقتصادی دارند، ولی اکنون تعطیلی بازار ازدواج و عروسی ناشی از ویروس کرونا برتمام این فعالیت‌های اقتصادی تاثیر منفی گذاشته و تقریبا تمامی آنها را به حالت تعطیلی کشانده است.
البته آمار دقیقی از میزان اشتغال وابسته به جشن‌هایی مانند ازدواج وجود ندارد، اما از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی وابسته به مراسم رسمی می‌توان به صنعت مواد غذایی اشاره کرد. مرغ، گوشت، میوه و شیرینی مهم‌ترین تولیداتی هستند که بخش زیادی از آن به صورت مستقیم در مراسم رسمی مصرف می‌شود.
یکی از دارندگان تالارهای پذیرایی گفت که در پیک مراسم روزانه ۱۰۰ مرغ و حدود ۵۰ کیلوگرم گوشت مصرف دارد که اگر این را در حدود ۶۰۰ تالار پذیرایی فعال استان مازندران ضرب کنیم رقم قابل توجهی به دست می‌آید. به عبارت دیگر اگر هر مرغ را یک و نیم‌کیلوگرم فرض کینم خواهیم دید روزانه ۹ هزار کیلوگرم مرغ به علاوه سه هزار کیلوگرم گوشت قرمز در تالارهای پذیرایی برای مهمانی‌های طبخ و بر سر میز ناهار یا شام حاضر قرار داده می‌شد.
البته این حساب سرانگشتی مربوط به تالارهای پذیرایی است که اگر با مصرف روزانه ۲ هزار واحد رستورانی و چلوکبابی شامل ۴۰۰ رستوران بین‌راهی در حال حاضر تعطیل استان جمع شود، ارقام به مراتب بزرگ‌تر خواهد بود.
این درحالی است که مازندران قطب تولید مرغ و پرورش طیور کشور محسوب می‌شود. سالانه حدود ۲۱۰ هزار تن گوشت مرغ در مازندران تولید می‌شود که محاسبات ما نشان می‌دهد حدود ۷۵ هزار تن ازاین میزان در داخل کشور مصرف شده و بیش از چهار هزار تن یعنی حدود ۵.۵ درصد فقط در تالارهای پذیرایی برای جشن‌ها مصرف می‌شود.
حال می‌توان به جرات گفت ازدواج حداقل در مازندران صنعت بزرگی است که به دلیل شیوع ویروس کرونا زمین‌گیر شده است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران گفت: اطلاعات مجزایی در ورد میزان خسارت و آسیب به بخش‌های مرتبط به مراسم وجود ندارد اما باید اعتراف کرد که کاهش درآمدی برخی از بخش‌ها تقریبا در ۲ ماه اخیر به صفر رسیده است.
حسینقلی قوانلو افزود: البته حوزه مواد غذایی با کاهش مصرف مواجه بود، اما خانه‌نشینی کرونایی و افزایش مصرف مواد غذایی ناشی از آن تا حدودی خسارات این حوزه را کاهش داد. برای مثال در حوزه طیور شاید در بخش مصرف رستوران‌ها و تالارها با کاهش روبه‌رو بودیم، اما به دلیل افزایش مصرف خانگی تا حدی جبران شد.
وی افزود: دیگر بخش‌های مواد غذایی نیز به همین صورت توانستند جبران آسیب کنند، اما بخش‌های دیگر وابسته به شدت آسیب دیده‌اند.
رئیس سازمان صمت مازندران صنوف گل‌فروشان و قنادان را مثال زد و گفت: این بخش‌ها علاوه بر تعطیلی جشن‌ها و مراسم همچون عروسی، به دلیل تعطیلی عید نوروز نیز از ۲ ناحیه با کاهش درآمدی روبه‌رو بودند.
قوانلو افزود: مجموع خسارت کرونا بر کاهش درآمد بازار مازندران بیش از ۸۵۰ میلیارد تومان تا به این لحظه بوده است، جبران این زیان زمان زیادی را می‌طلبد.
در انتظار کاهش نرخ ازدواج
از خسارات کرونا بر کسب و کارهای پیرامون پیوند زناشویی که بگذریم، گویا کرونا بر خود مساله ازدواج نیز تاثیر منفی گذاشته که لغو بسیاری از خواستگاری‌ها در ماه‌های اخیر به دلیل فاصله‌گذاری اجتماعی بیانگر این مساله است.
گلنوش، یکی از دختران دم بخت است که خواستگاری او به خاطر شوع ویروس کرونا به هم خورده و ازدواجش به دلیل ابتلای پدرش به بیماری کرونا منتفی و خواستگارش منصرف شده است.
وی گفت: خواستگارم و خانواده او قرار بود شب پس از پایان انتخابات به خانه ما مراجعه کنند که به دلیل شیوع ویروس کرونا چند روز به تعویق افتاد تا اینکه پدرم به ویروس مبتلا شد و وقتی که خانواده طرف مقابل فهمیدند به طور کل منصرف شدند.
البته از جازدن خواستگار گلنوش که تقریبا موردی استثناء قلمداد می‌شود که بگذریم، کم نبودند مراسم عقد و خواستگاری‌هایی که در این مدت به هم خورده یا به تعویق افتادند.
مرتضی، مدیر یکی از مجموعه‌های تزیین سفره عقد در آمل گفت: در ۲ ماه گذشته ۳۷ قرارداد چیدن سفره عقد داشتیم که همه آنها به دلیل تعویق در تاریخ عقد و تعداد اندکی نیز به دلیل انصراف طرفین لغو شده است.
برای درک بهتر شرایط ازدواج به ادراه ثبت احوال مازندران مراجعه کردیم که گفتند در حال حاضر نمی‌توانند آمار ازدواج و طلاق ۲ ماه اخیر را اعلام کنند. خبرنگار خواستار دریافت آمار ازدواج و طلاق ماه فروردین سال ۹۸ شد که در این مورد هم اعلام کردند که نمی‌توانند کمکی کنند.
اگر چه دسترسی به آمار رسمی میسر نشد، ولی باید خوش‌بین باشیم که کرونا بر طلاق نیز تاثیر منفی گذاشته باشد و همان‌طور که مانع از ازدواج‌ها شده، در این مدت بسیاری از مراجعان طلاق را نیز منصرف کرده باشد.
بی‌شک کرونا نه تنها بر حال حاضر ازدواج و طلاق و اقتصاد این حوزه مازندران تاثیر خود را گذاشته است، بلکه در آینده نیز اثرات آن عینی و ملموس‌تر خواهد بود. این ویروس بدون مرز که تقریبا هیچ کشوری را از گزند خود سالم نگذاشته است. همچنان به تاخت و تاز خود در اقتصاد، فرهنگ، روابط اجتماعی و حتی سیاست اثرات و ضربه‌های خود را وارد می‌کند.
ویروس کرونا که از اوایل اسفند در ایران شیوع یافت، بر اساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون ۹۸ هزار و ۶۴۷ نفر را در کشور به طور قطعی مبتلا کرد و منجر با مرگ ۶ هزار و ۲۷۷ نفر شد.