به گزارش همشهری آنلاین دکتر مجید معارف استاد علوم قرانی دانشگاه تهران درباره دعادر شبهای قدر گفت: در لیالی قدر دعا دو کارکرد دارد؛ یکی برای آمرزش گناهان و طلب مغفرت نسبت به خطاهای گذشته و دیگری برای ساختن یک آینده خوب. چون میدانیم که قرار است در این شبها مقدرات ما حداقل برای یک سال آینده مشخص میشود. خیلیها میگویند خب منم در نوشتن این مقدرات سهم دارم؟ بله. حتماً نقش داریم. درست است که مقدرات را مینویسند ولی وقتی دعا میکنیم چیزهایی که ما میخواهیم را برایمان مینویسند. برای همین به ما گفتند که در شبهای قدر اینگونه خدا را صدا بزنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ / و فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ / أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْحُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِ / وَ تُقَدِّرَ لِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی مَا هُوَ خَیْرٌ لِی فِی دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین.
کسی که میخواهد دعا کند باید بداند که برای چه خطایی دعا میکند اگر خطاهایش حق الله است قول بدهد که دیگر آن خطاها را تکرار نمیکند و توبه کند، چون خداوند از حق الله میگذرد ولی اگر خطاها از سنخ حق الناس است باید در صدد جبران آن بربیاید.
آداب عمومی دعا هم به این صورت است که باید حالت پوزش و پشیمانی به خودش بگیرد. ضمن اینکه خوب است که هم در ابتدای دعا و هم در انتهای آن صلوات بفرستد. چون خود صلوات دعای مستجاب است. حالا وقتی دعای خودمان را بین دوتا صلوات قرار میدهیم، دعای ما محصور دو دعای مستجاب میشود و از فضل الهی بعید است که وقتی دوتا دعا را برآورده میکند به دعای وسط این دو دعا توجه و اجابت نکند. در آداب دعا گفتند: خوب است که برای دعا کردن رو به قبله باشیم. زمان باریدن باران یکی از بهترین زمانها برای دعا کردن است. زمانهای شرعی مثل اذان صبح، ظهر و مغرب از دیگر زمانهای مناسب برای دعاست. در ماه مبارک رمضان زمان سحر یکی از بهترین زمانها برای اجابت دعاست.
امام صادق (ع) فرمودند: "کل دعاء مستجاب" یعنی هر دعایی مستجاب میشود، اما ظرف و تحقق اجابتش به دست ما نیست. به عنوان نمونه در سوره یونس آمده است که حضرت موسی (ع) و حضرت هارون (ع) برای نجات بنی اسرائیل از شر فرعون دعا میکنند. خب این دعای خوبی است و دعا کننده هم که دو پیغمبر هستند، ولی خداوند فرمودند دعای شما اجابت میشود ولی عجالتاً کمی استقامت کنید. در روایات داریم که بین زمان دعای آن دو پیغمبر و تحققش چهل سال طول کشیده است. از همین جا متوجه میشویم که برای اجابت دعا باید زمینههای آن فراهم شود. حتی بعضیها دعا میکنند اجابت آن را در روز قیامت میبینند. بنابراین گاهی آثار اجابت دعاها را زود و گاهی دیر میبینیم، ولی باید بدانیم که حتماً دعایمان اجابت میشود.