به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، مرتضی پورمیرزای با اشاره به اینکه از بین تمام زیستگاههای یوزپلنگ در ایران، تنها زیستگاه توران است که طی سالهای اخیر زادآوری یوزپلنگ در آن ثبت شده است، اظهار کرد: به همین دلیل نمیتوانیم بگوییم که آیا زیستگاههای دیگر زادآوری دارند یا خیر. زادآوری یوزپلنگ در زیستگاههای جنوبی مانند یزد، خراسان جنوبی و کرمان حداکثر تا سال ۹۰ مشاهده شده و سال ۹۶ نیز آخرین سالی بود که در زیستگاه خراسان شمالی زادآوری ثبت شده است.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با بیان اینکه «توران» تا تبدیل شدن به زیستگاهی امن برای یوزپلنگهای آسیایی فاصله زیادی دارد، گفت: انجمن یوزپلنگ ایرانی هنوز مجوزهای نهایی را برای ورود به زیستگاه توران نگرفته است بنابراین در حال حاضر نمیتوانیم تحلیل درستی از وضعیت این زیستگاه زادآور داشته باشیم ولی نکته بارز این است که توران زیستگاه بزرگی است و در صورت حفاظت از آن و حذف تعارضات میتوانیم به حفظ نسل یوزپلنگها کمک کنیم.
پورمیرزای ادامه داد: البته باید به این نکته توجه کرد که یوزهای ما در زیستگاههایی مانند استان یزد و خراسان جنوبی تا حدود ۲۰۰ کیلومتر جابهجا شدهاند و این یعنی هیچ وقت نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که با حفاظت فقط یک منطقه یوزپلنگ حفظ شود. هر چند که زیستگاه توران پتانسیل بالایی دارد اما به هر حال اطراف آن تعرضاتی از جمله جاده و معدن وجود دارد.
به گفته وی، حضور سگ گله و دام در زیستگاههای یوزپلنگ و تصادفات جادهای یکی از اصلیترین معضلات زیستگاهها است و برای اینکه محل زندگی یوزها امن شود باید تمامی این تعارضات برطرف شوند که البته به سادگی قابل دستیابی نیستند.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در ادامه با اشاره به اینکه آخرین آماری که از جمعیت یوزها در کشور وجود دارد مربوط به سال ۹۵ است که ۴۰ فرد یوز در طبیعت تخمین زده شد، تصریح کرد: پایش و شمارش یوزها تا حدی میتواند راهگشا باشد اما از سال ۹۵ به بعد نتایج خوشبینانهای دریافت نمیکردیم و محیط بانان زادآوری جدید ثبت نمیکردند بنابراین تصمیم گرفتیم که تمرکز ما روی فعالیتهای مستقیم حفاظتی باشد نه صرفا پژوهش و جمعآوری اطلاعات.
پورمیرزای در ادامه تصریح کرد: با وجود این اواخر سال گذشته نامهای برای سازمان حفاظت محیط زیست فرستادیم و تاکید کردیم که در حال حاضر در بازهای از زمان هستیم که باید برای حفظ یوزپلنگهای ایران تصمیمهای درستی بگیریم بنابراین بهتر است که یک بار دیگر با مشارکت این سازمان و استانها، پایش یوزهای موجود در زیستگاهها را آغاز کنیم. خوشبختانه تاکنون نیز چند استان در این زمینه ابراز علاقه و اعلام آمادگی کردهاند.
- پایش تمام زیستگاههای یوز در کشور
وی با بیان اینکه انجمن یوزپلنگ ایرانی پیگیر است که مجوزهای لازم برای این کار را بگیرد، گفت: این اولین بار است که ما میخواهیم تمام زیستگاهها به علاوه زیستگاه توران را پایش کنیم. از اینرو میتوان امیدوار بود که امسال کار پایش زیستگاههای یوز را آغاز کنیم و سال آینده آمار منطقی و علمی جدیدی از یوزپلنگهای در طبیعت داشته باشیم.
پورمیرزای ادامه داد: از سال ۱۳۸۰ سازمان حفاظت محیط زیست پروژه حفاظت از یوزها را آغاز و شروع به حفاظت از زیستگاهها کرد اما متاسفانه تاکنون این اقدامات نتیجه مثبتی نداشته و تغییری در سرنوشت یوزها به وجود نیامده است. طی سالهای اخیر نیز - به جز در یک زیستگاه - هیچ رکورد مثبتی از زادآوری ثبت نشده است. البته این موضوع به معنای این نیست که به طور کل زیستگاهها را رها کنیم بلکه نشان میدهد که ما علاوه بر حفظ زیستگاه باید از روشهای دیگری از جمله روشهای تکثیر در اسارت را برای حفظ نسل یوزها در ایران استفاده کنیم.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در پایان با تاکید بر اینکه بر اساس تجربیات بینالمللی روشهای جایگزین برای حفظ نسل یوزها میتواند موثر باشد، اظهار کرد: در کشور آفریقا که یکی از زیستگاههای یوز در جهان است از تمام گزینهها در کنار یکدیگر برای حفظ نسل استفاده میکنند. ما نیز باید همین روش را در پیش بگیریم تا بتوانیم تغییری در سرنوشت یوزهای آسیایی در ایران ایجاد کنیم، در غیر این صورت آینده خوبی در انتظار یوزها نخواهد بود.