تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۷ - ۱۶:۵۰

گروه سلامت - فرنوش صفوی‌فر: بهتر است برای بچه‌دار شدن برنامه داشت، این را همه خانواده‌هایی که در قید و بند سلامت‌شان هستند،


باور دارند؛ اما واقعا کدام روش برای تنطیم زمان بچه‌دار شدن مناسب‌تر است، خطر کدام‌یک کمتر و فایده کدام‌یک بیشتر است؟ این موضوعی است که پزشکان و نیز محققان عالم پزشکی باید در مورد آن اظهارنظر کنند و مردم را در این باره آگاه کنند.

به تازگی و در نشست انجمن متخصصان زنان و زایمان آمریکا که در نیواورلئان برگزار شده، در مورد فایده‌های پنهان و کمتر شناخته‌شده یکی از روش‌های تنظیم بارداری، اطلاعاتی ارائه شده که ممکن است برای همه خانواده‌هایی که درگیر این موضوع هستند، جالب باشد.

خبرگزاری رویترز گزارش داده است در این نشست، به‌خصوص در مورد فواید جدیدتر آی‌یو‌دی، وسیله داخل رحمی برای جلوگیری از بارداری، که تاکنون از دید پزشکان و خانواده‌ها مخفی مانده بود، صحبت شد.

به گفته یکی از متخصصان حاضر در این نشست، اکثر پزشکان نمی‌دانند که این وسیله، علاوه بر پیشگیری از بارداری ناخواسته، می‌تواند در پیشگیری از سرطان رحم نیز مؤثر باشد.

به گفته این متخصص زنان و استاد دانشگاه کالیفرنیای شمالی، تحقیقات نشان داده،  استفاده از آی‌یودی می‌تواند میزان ابتلا به این سرطان را در خانم‌ها تا 40 درصد کاهش دهد که عدد قابل‌توجهی محسوب می‌شود. این درحالی است که میزان استفاده از این روش، در سراسر جهان،   در کشوری همچون آمریکا و  در کشور ما، بسیار پایین است.

آی‌یودی وسیله‌ای پلاستیکی و Tشکل است که توسط پزشک یا ماما از راه واژن در رحم کار گذاشته می‌شود. هنوز سازوکار دقیق این وسیله در پیشگیری از بارداری شناخته‌شده نیست؛ اما به‌طور کلی گفته می‌شود که وجود یک جسم خارجی در داخل رحم، مانع رسیدن اسپرم به تخمک و لقاح با آن می‌شود.

در برخی گزارش‌ها گفته شده که آی‌یودی، می‌تواند خاصیت اسپرم‌کشی داشته باشد. برخی انواع جدیدتر آی‌یودی، علاوه بر این سازوکار، به نوعی هورمون (لوونوژسترول) نیز آغشته شده‌اند تا احتمال لانه‌گزینی تخمی که احیانا لقاح یافته را نیز به حداقل برسانند. نوع دومی از آی‌یودی هم ساخته شده که سیم ظریف مسی دور آن پیچیده شده و با آزاد کردن مس، مانع باروری تخمک می‌شود.

با این حال، سازوکار هرچه که باشد، بررسی‌ها نشان داده که میزان کارایی آن بسیار بالاست؛ ضمن این که این وسیله فواید خاصی هم دارد که آن را از سایر وسایل تنظیم خانواده متمایز می‌کند.

نسبت به قرص‌های ضدبارداری، استفاده از آن راحت‌تر است، چون یک بار در رحم  کارگذاشته می‌شود و کار خود را تا 5 تا 10 سال انجام می‌دهد. نسبت به کاندوم راحت‌تر است، چرا که حس نمی‌شود و تداخلی با روابط جنسی همسران به وجود نمی‌آورد.

همچنین این وسیله نسبتا ارزان و در دسترس است و با خارج کردن آن از بدن، بلافاصله شانس بارداری به زوجین برمی‌گردد. آنچه که استفاده از آی‌یودی را در بین خانم‌ها محدود کرده، برخی عوارضی است که از آن گزارش شده است.

عوارضی همچون خونریزی‌های ماهیانه شدیدتر، دردها و انقباضات شکمی و نیز افزایش احتمال ابتلا به عفونت‌های لگنی.

در برخی خانم‌ها، خونریزی و لکه‌بینی و نیز دردهای شکمی، تنها در روزهای اول بعد از کارگذاشتن آی‌یودی اتفاق می‌افتد و دیگر مشکلی برای آنها وجود ندارد، اما در برخی از آنها ممکن است این لکه‌بینی‌ها در فواصل عادت ماهیانه نیز  تا  هفته‌ها ادامه داشته باشد و در طی روزهای عادت ماهیانه شدت بیشتری پیدا کند.

عفونت‌های لگنی نیز، یکی از عوارض آی‌یودی است که البته در انواع اخیر آن، این عارضه به حداقل رسیده و به‌صورت نادر دیده می‌شود، اما باز مشکلی است که وجود دارد و به همین علت پزشکان توصیه می‌کنند اگر خانمی در حال حاضر یا در 3 ماهه گذشته به عفونت‌های لگنی مبتلا بوده، از روش دیگری برای تنظیم بارداری استفاده کند.

حاملگی، وجود ناهنجاری‌های ساختاری در رحم، سرطان رحم و گردن رحم و پستان و نیز عفونت‌های آمیزشی، از موارد دیگری هستند که در آنها ممنوعیت مصرف آی‌یودی وجود دارد.

توجه به این فهرست نشان می‌دهد اکثر زنان می‌توانند از این وسیله در حالت عادی و نیز شیردهی استفاده کنند و از کارایی آن مطمئن باشند. اطلاعات جدید متخصصان زنان نیز، در تاثیر آی‌یودی در کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم، می‌تواند در تشویق خانم‌ها به استفاده از این روش، مؤثر باشد.