به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، هرگاه بیمار مرگ مغزی روی تخت ICU بیمارستان آخرین روزهای زندگی نباتی خود را طی می‌کند، از یک طرف خانواده و بستگان وی برای بازگشت دوباره‌اش به زندگی دست به دعا می‌شوند و از طرف دیگر سفیران اهدای عضو در فرصت کم باقی‌مانده برای بخشش اعضای قابل استفاده فرد با خانواده وی تعامل می‌کنند.
دل‌کندن بسیار سخت است و حتی بستگان فردِ دچارِ مرگِ مغزی هم از بیان آن می‌هراسند و اجازه اهدا نمی‌دهند و تنها در برخی موارد نادر است که رضایت خانواده‌ها برای اهدا جلب می‌شود؛ این در حالی است که هزاران نفر از همنوعان ما برای ادامه زندگی در صف انتظار اهدای عضو قرار دارند و روزانه چندین نفر از بیماران مرگ مغزی که شرایط اهدای عضو و بخشیدن زندگی دوباره به دیگران را هم دارند، به خاطر این عارضه فوت می‌کنند.
البته بخشی از استقبال کم مردم از فرهنگ اهدای عضو به نبود امکانات و تجهیزات پزشکی مورد نیاز این کار و فعال نبودن واحدهای پیوند عضو در مناطق مختلف کشور برمی‌گردد که این امر نیز نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر در این حوزه است اما تمام موانع مربوط به کمبود امکانات و تجهیزات نیست و عزم مردم هم برای این اقدام خیرخواهانه جزم نشده و هنوز هم اهداکنندگان عضو انگشت شمار هستند.
طبق استانداردهای جهانی اهدای عضو «pmp» برای هر یک میلیون نفر از جمعیت جامعه باید سالیانه ۲۵ نفر اهدا کننده وجود داشته باشد و بر این اساس برای جمعیت ۸۰ میلیونی کشور باید بیش از ۲ هزار اهدا کننده در سال داشته باشیم که هنوز فاصله زیادی با این آرمان استاندارد وجود دارد.
اعضای ۱۳ بیمار مرگ مغزی در آذربایجان‌غربی اهدا شد
کارشناس بیماران خاص و پیوند عضو معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه می‌گوید طی سال ۹۸ از جمعیت بیش از سه میلیون نفری آذربایجان‌غربی، ۱۳ مورد مرگ مغزی استان اهدای عضو کرده‌اند که این آمار در مقایسه با استانداردها بسیار کم است.
به گفته بهمن محمدی از مجموع اهداکنندگان عضو در استان آذربایجان‌غربی در سال ۱۳۹۸ سه نفر زن و ۱۰ نفر مرد بودند که خردسال‌ترین اهداکننده دختر ۱۰ ماهه اهل شهرستان پیرانشهر و کهن‌سال‌ترین اهداکننده نیز مرد ۶۱ ساله‌ای از شهرستان ارومیه بود.
وی اضافه کرد: از بهمن سال گذشته و با توجه به مصوبه ستاد پیشگری از کرونا، هرگونه انجام عمل اهدا و پیوند عضو متوقف شده و همین امر نیز باعث شده که تعداد اهداکنندگان در استان از بهمن ماه افزایش پیدا نکند.
کارشناس بیماران خاص و پیوند عضو معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه اضافه کرد: آذربایجان‌غربی به سبب داشتن واحد پیوند کلیه، جزو واحدهای فراهم‌آوری بوده و امکان برداشت عضو در آن وجود دارد و سال گذشته در مجموع ۱۸ کلیه و ۱۰ کبد در استان به بیماران نیازمند پیوند داده شد.
وی اظهار داشت: امکان برداشت ارگان‌های حساسی مانند قلب و ریه همین تعداد انگشت شماری که برای اهدا رضایت می‌دهند نیز وجود ندارد. برای برداشت و پیوند این اعضای حساس (قلب و ریه)، باید ۲ نفر در یک بیمارستان واحد بستری شوند و امکانات و تجهیزات پزشکی پیشرفته‌ای هم نیاز است که چنین امکاناتی در دانشگاه علوم پزشکی استان وجود ندارد.
محمدی افزود: طی سال ۱۳۹۷ در مجموع ۱۳ بیمار مرگ مغزی اعضای بدن خود را اهدا کردند.
داوطلبان اهدای عضو به نصف کاهش پیدا کرده است
مسئول اهدای واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه می‌گوید طی سال گذشته حدود هزار نفر در استان برای اهدای عضو داوطلب شدند که این تعداد در مقایسه با ۲ هزار نفر داوطلب اهدای عضو در سال ۱۳۹۷ به نصف کاهش پیدا کرده است.
نوشین شاه‌میرزا افزود: بخشی از این کاهش به خاطر تعطیل شدن فعالیت‌های سفیران اهدای عضو و تعطیل واحدهای اهدای عضو در استان به خاطر شیوع بیماری کرونا از بهمن‌ماه ۹۸ بوده و بخشی دیگر نیز به کاهش مشارکت شهروندان در اهدای عضو است.
وی اضافه کرد: این داوطلبان با مراجعه به واحد اهدای عضو اعلام کردند در صورتی که به خاطر بیماری یا حوادث دچار مرگ مغزی شدند، اعضای بدن آنان به بیماران نیازمند پیوند، اهدا شود.
شاه‌میرزا تاکید کرد: داوطلبان اهدای عضو علاوه بر مراجعه به این واحد می‌توانند با ثبت‌نام در سایت اینترنتی اهدای عضو ایرانیان ehda.center یا سامانه #۳۴۳۲ *۳* در این عمل خیر داوطلب شوند، برخی داوطلبان که در این مرکز موفق به دریافت کارت اهدای عضو شدند، اعضای خانواده خود را نیز به صورت اینترنتی ثبت‌نام کرده‌اند.
وی یادآور شد: در این سامانه کد ملی هر فرد به صورت آنلاین کنترل می‌شود و در صورتی که اطلاعات مطابق کارت ملی وارد شده باشد، کارت اهدای عضو صادر می‌گردد و متقاضی می‌تواند همان لحظه کارت خود را ذخیره و سپس چاپ کند.
«شاه‌میرزا» اضافه کرد: اطلاعات داوطلبان دریافت کارت بلافاصله وارد سامانه کشوری اهدای عضو شده و در آن ذخیره می‌شود.
وی اضافه کرد: امسال با توجه به شیوع بیماری کرونا در روزهای ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت هیچ برنامه‌ای از سوی سفیران اهدای عضو و دانشجویان رشته‌های پزشکی استان در زمینه برپایی چادر و ثبت‌نام داوطلبان صورت نمی‌گیرد و برنامه‌ها تنها به صورت مجازی و از سوی سایت سراسری انجمن اهدای عضو منتشر می‌شود.
سالانه حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر در کشور شرایط اهدای عضو پیدا می‌کنند که تنها یک سوم از این تعداد اعضای بدن خود را اهدا می‌کنند و این در حالی است که روزانه هفت تا ۱۰ نفر و سالانه حدود سه هزار نفر بر اثر نبود عضو پیوندی جان خود را از دست می‌دهند.
هر فرد مرگ مغزی در صورتی که خانواده‌اش خیلی زود برای اهدا عضو رضایت دهد، می‌تواند جان هشت تا ۵۳ نفر را نجات دهد؛ بر اساس آمارها در هر ۱۰ دقیقه یک نفر به فهرست انتظار برای پیوند عضو اضافه می‌شود و هر ۲ ساعت یک نفر به خاطر نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می‌دهد.
کلیه‌ها، قلب، کبد، پانکراس، روده، ریه‌ها، استخوان، مغز استخوان و برخی بافت‌های بدن از جمله پوست و قرنیه چشم، تاندون، غضروف و دریچه قلب از پیوندهای متداول است.
قانون پیوند اعضا، فروردین ۱۳۷۹ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و بر اساس این قانون اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنها آشکار و مسلم شده را می‌توان به شرط وصیت بیمار یا موافقت ولی‌دم برای پیوند به بیمارانی که ادامه حیاتشان به پیوند عضو بستگی دارد، استفاده کرد.
۳۱ اردیبهشت به نام روز ملی اهدای عضو نامگذاری شده است.