به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، آتش‌سوزی جنگلها و عرصه‌های طبیعی هر ساله خسارت زیادی به اکوسیستم‌های مرتعی و جنگلی کشور وارد می کند؛ سالانه به طور متوسط بین ۱۰ تا ۲۰ هزار هکتار از جنگل‌های کشور به علت آتش‌سوزی از بین می رود.
آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی با کنار هم جمع شدن سه عامل هوا، مواد سوختنی و جرقه رخ می‌دهد که دو عامل هوا و مواد سوختنی (پوشش گیاهی) در طبیعت وجود دارد و به خودی خود خطرزا نیست، اما زمانی که انسان با بی‌احتیاطی خود جرقه‌ای را رها می‌کند، آتش به دامان طبیعت می‌زند و مراتع و جنگلها را سیاه‌پوش می‌کند.
۹۸ درصد از مساحت استان یزد به وسعت ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار را عرصه‌های منابع طبیعی به خود اختصاص داده که ۳۸ درصد آن معادل حدود ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار هکتار را اراضی بیابانی شامل می‌شود.
همچنین ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار معادل بیش از ۶۰ درصد مراتع استان عمدتاً از نوع متوسط و ضعیف هستند و ۱۷۰ هزار هکتار حدود ۵ درصد را جنگل‌های طبیعی و دست‌کاشت به خود اختصاص داده است.
مراتع استان یزد هرچند به لحاظ پوشش گیاهی عمدتاً در رده متوسط و ضعیف قرار دارند، اما نقش مهمی در حفظ خاک وارزش‌های اکولوژیکی دارند. مهمترین گونه‌های موجود در مراتع استان درمنه دشتی، قیچ، گون و علف است که بعضاً دارای خواص دارویی و صنعتی مهمی هستند.
مساحت جنگل‌های استان یزد کم، ولی در نوع خود شاخص است. گونه‌های جنگلی مثل سنو، بنه، ارس و تاغزارها دست‌کاشت از ارزش بالای طبیعی برخوردار است. درختان کهنسال استان یزد نیز در نوع خود کم‌نظیر و ارزشمندند، بنابراین حفاظت از این منابع طبیعی بسیار ارزشمند است.
بر اساس بررسی‌های انجام شده، تغییر در اقلیم می‌تواند سبب تغییر در روند وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی شود و این تغییر شرایط دمایی که با کاهش رطوبت و بارندگی و افزایش دما همراه است، می تواند شرایط را برای بروز آتش‌سوزی فراهم کند.
سهل‌انگاری شهروندان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد گفت: در چند هفته گذشته ۳/۱ هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی استان در شهرستانهای بافق و بهاباد طعمه حریق شدند که یک هکتار از این میزان مربوط به منطقه اکبرآباد بیدان بافق و مابقی مربوط به دهوئیه از توابع بخش آسفیچ بهاباد بود.
محمدرضا آخوندی افزود: این آتش‌سوزی‌ها بر اثر سهل‌انگاری شهروندان رخ داده است و از مردم می خواهیم در حفاظت از عرصه های منابع طبیعی کوتاهی نکنند.
وی ادامه داد: در سال گذشته ۱۳هکتار از عرصه طبیعی استان در قالب ۱۲ مورد، آتش گرفت که بخشی از آتش‌سوزی‌ها از استان فارس سرایت کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد گفت: با توجه به بارش‌های امسال شاهد رویش قابل توجه گیاهان بودیم و همین موضوع در فصل گرم سال احتمال وقوع آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های این استان را افزایش می‌دهد.
وی اضافه کرد: بدین ترتیب کوچک‌ترین سهل‌انگاری و خطای انسانی می‌تواند به وقوع حوادث ناگوار و تحمیل خسارات جبران‌ناپذیری به عرصه‌های طبیعی استان منجر شود.
جلسه با مسئولان کشوری
آخوندی در مورد اقدامات منابع طبیعی استان در راستای پیشگیری از آتش‌سوزی گفت: در این زمینه جلسات مختلفی با فرمانداران شهرستانهای استان و دستگاه‌های مرتبط برگزار شد تا شاهد آتش گرفتن جنگلها نباشیم.
وی ادامه داد: همچنین جلسه‌ای با مدیریت بحران کشور به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد که در این جلسه در زمینه پیشگیری از آتش گرفتن جنگلها و ادوات اطفای حریق بحث و تبادل نظر شد.
آخوندی، نقش جوامع مجلی در جلوگیری از آتش‌سوزی را مهم خواند و افزود: یکسری از وسایل مهار آتش در اختیار این جوامع قرار گرفته که در کمترین زمان ممکن آتش خاموش و از گسترش آن جلوگیری شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد اظهار کرد: ایجاد «آتش بر» در مراتع یکی از راهکارهای پیشگیری برای کنترل و مهار آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی است. با این اقدام از سرایت آتش به دیگر عرصه‌ها جلوگیری می‌شود. در این خصوص در عرصه‌های طبیعی استان اقداماتی صورت گرفته است.
عامل انسانی
وی گفت: ۹۰ درصد آتش‌سوزی عرصه‌های طبیعی استان ناشی از عوامل انسانی و ۱۰ درصد عوامل محیطی است. بنابراین شهروندان باید زباله‌ها و مواد سوختنی جرقه‌زا را در طبیعت رها نکنند.
آخوندی اظهار کرد: هنگامی که شهروندان به دل جنگل و کوه می‌روند نباید بوته‌های مرتعی را برای آتش کردن روشن کنند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد از مردم خواست با مشاهده کمترین دود یا آتش‌سوزی بلافاصله با ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی از طریق شماره تلفن رایگان ۱۵۰۴ تماس بگیرند و با رعایت نکات ایمنی در خاموش کردن آتش مشارکت کنند.
وی ادامه داد: مردم اگر آتشی هم روشن می‌کنند حتماً با رعایت فاصله از درختان اطراف محل، آتش را از گیاهان علوفه ای خشک شده دور و پس از اطمینان از خاموش شدن آن، محل را ترک کنند.
خطر در جنگل باغ شادی و شیرکوه
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد هم گفت: منابع طبیعی تجدیدشونده (مراتع و جنگلها) از مهمترین و با ارزشترین سرمایه‌های ملی و مواهب الهی است. نقش این منابع خدادادی در حیات اقتصادی و اجتماعی انسانها به ویژه در محیط زیست و کشاورزی غیرقابل انکار است.
نیره پورملائی افزود: نابودی و تخریب منابع طبیعی خسارات جبران‌ناپذیری به زندگی امروز و نسل‌های آینده وارد می‌کند. در چنین شرایطی وظیفه مردم و دولت است که بیشتر از گذشته برای حفظ این سرمایه‌های ملی بکوشند.
وی ادامه داد: در میان عوامل مختلف مخرب جنگل و مرتع، آتش‌سوزی یکی از خطرناکترین و مخرب‌ترین عوامل تخریب محسوب می‌شود که همه ساله هزاران هکتار از منابع طبیعی کشور را به عنوان سرمایه و میراث آیندگان تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این‌رو جلوگیری از این امر نیازمند برنامه‌ریزی صحیح و اصولی و به‌کارگیری بهترین و کارآمدترین پرسنل و پیشرفته‌ترین وسایل و ادوات است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد اظهار کرد: جنگل‌های باغ شادی خاتم به عنوان تنها جنگل طبیعی استان و ادامه جنگل‌های زاگرسی و همچنین منطقه شیرکوه از مناطق آسیب‌پذیر محیط زیست به لحاظ وقوع آتش‌سوزی هستند.
پورملائی بیان کرد: در مجموع ۴۰ هزار هکتار از عرصه‌های جنگل باغ شادی و حدود ۵۰ هزار هکتار از کوهستان شیرکوه تحت مدیریت محیط زیست استان است که خطر آتش‌سوزی در این مناطق بالاست.
خطر مواد شیشه‌ای
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان یزد هم گفت: عمده آتش‌سوزی‌ها بر اثر سهل‌انگاری و بی‌احتیاطی رخ می‌دهد و این خیلی دردآور است.
سرهنگ مهدی مختومی افزود: پرت کردن ته سیگار یا چوب کبریت استفاده شده در طبیعت و مکان‌های مستعد موجب آتش‌سوزی می‌شود که شهروندان باید به این نکته توجه داشته باشند.
وی اضافه کرد: همه ما برای دلپذیر بودن، آرامش و زیبایی طبیعت به آن سفر می‌کنیم، اما جای سوال است که چرا هنگام ترک طبیعت به این ویژگی‌های وصف ناپذیر توجه نمی‌کنیم.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان یزد بیان کرد: باید از رهاسازی مواد شیشه‌ای و اشیای مشابه در داخل جنگلها و مراتع خودداری کرد، زیرا در هنگام تابش نور خورشید به حالت ذره‌بین عمل کرده و موجب آتش‌سوزی می‌شوند. جمع‌آوری زباله‌های شیشه‌ای و پلاستیکی احتمال به وجود آمدن حریق را کم می‌کند.
سرهنگ مختومی افزود: طبیعت و داشته‌های آن تنها متعلق به ما نیست، نسل آینده هم سهمی از آن دارند. با آتشی که امروز به جان آن می‌اندازیم، فردای کودکان خود را می‌سوزانیم.
وی اضافه کرد: شهروندان باید پس از اتمام استفاده از آتش از خاموش شدن آن اطمینان حاصل کنند و هیچ گاه خاکستر را بدون اطمینان از خاموش شدن کامل (بوسیله آب یا مدفون کردن با خاک) رها نکنند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان یزد گفت: با یک درخت می‌توان میلیون‌ها چوب کبریت ساخت، اما یک چوب کبریت، می‌تواند هزاران هکتار مرتع و جنگل را ویران کند. لازم است شهروندان طبیعت گرد به این نکته توجه داشته باشند و حفاظت از عرصه‌های محیط زیست و منابع را وظیفه خود بدانند.
وی ادامه داد: بهتر است کودکان را نیز نسبت به مقرارت و ضوابط حضور در جنگلها و مراتع آشنا کنیم و مانع بازی آنها با کبریت و آتش شویم.