مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه بیرجند گفت: از محل اعتبارات سال ۹۸ تاکنون ۵۸۰ میلیون تومان برای باغ و عمارت جهانی اکبریه تخصیص یافته که ۲۶۰ میلیون تومان صرف مرمت میراث جهانی اکبریه و ۳۲۰ میلیون تومان برای مطالعات و مرمت موزه آن هزینه شده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، محمد جنتی‌فر روز سه‌شنبه ۱۳ خرداد افزود: مرمت، کف‌سازی معابر و خیابان‌های باغ جهانی اکبریه با این اعتبار انجام و مرمت فضاهای داخلی عمارت تکمیل شده که در حال آماده‌سازی برای راه‌اندازی مرکز مطالعات موسیقی نواحی خراسان جنوبی است.

وی عنوان کرد: مرمت حوض اصلی باغ که در مقابل عمارت قرار دارد نیز با این اعتبار انجام شده و تکمیل موزه‌های باستان‌شناسی و مردم‌شناسی در دست انجام است.  

مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه با اشاره به مرمت بخشی از اشیای موزه‌ای از محل اعتبار تخصیص یافته اظهار کرد: ساماندهی فضای سبز باغ هم در دستور کار قرار گرفته که شامل کاشت گل‌های فصلی، تکمیل گلخانه و کاشت درختان جدید جایگزین درختان کهنسالی که از دست رفته است می‌شود.  

وی افزود: میراث فرهنگی با مشارکت شهرداری بیرجند مرمت و کف‌سازی معابر روستای اکبریه را نیز آغاز کرده که فاز اول آن به اتمام رسیده است.  

جنتی‌فر گفت: پروژه‌های در دست اجرا برای مرمت باغ و عمارت جهانی اکبریه ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و امید است در آینده نزدیک شاهد بهره‌برداری کامل بخش اندرونی عمارت، حوض اصلی باغ و ساماندهی فضای سبز باشیم.
 
وی یادآور شد: اعتبارات تخصیص یافته برای اجرای این پروژه‌ها از محل پایگاه‌های میراث جهانی بوده و منتظر تخصیص‌های جدید در سال مالی ۹۹ هستیم.  

مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه عنوان کرد: در حال حاضر موزه مردم‌شناسی، باستان شناسی، موزه مشاهیر و نمایشگاه فرش در محل باغ و عمارت اکبریه فعال بوده و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی امکان بازدید عموم فراهم است.  

وی با اشاره به لزوم مرمت بخش اندرونی عمارت اکبریه گفت: بعد از تغییرات گسترده دوره پهلوی در عمارت مرکزی باغ، نوع کاربرد باغ از سکونتی به پذیرایی و حکومتی تغییر یافت و این تغییر کاربری باعث شد تا در جزئیات و عناصر مختلف اطراف عمارت از قبیل کف‌سازی محوطه شمالی عمارت، حوض آب و مسیرهای انتقال آب از استخر جنوبی به سمت حوض‌خانه و کرت‌های شمالی باغ نیز تغییرات عمده‌ای به وجود آید.

جنتی‌فر افزود: احیای باغ اکبریه با کاربری اداره میراث فرهنگی و موزه بیرجند در سال ۱۳۷۲ موجب ایجاد تغییرات جدیدی در محوطه‌سازی باغ شد، که این تغییرات شامل کف‌سازی آژیانه (سنگ فرش با قاب بندی آجری) در خیابان شمالی عمارت و محوطه اطراف حوض شمالی و ایجاد باغچه‌های گل در اطراف حوض بود.

وی اظهار کرد: با لایه‌برداری سنگ‌فرش، کف و آوار و نخاله‌های زیر آن، کف اولیه خیابان شمالی عمارت در حدود ۳۷ سانتی‌متر پایین‌تر از آن آشکار شد و در نتایج به دست آمده از آواربرداری، آجرفرش تاریخی کف که در بسیاری از نقاط به صورت سالم باقی‌مانده و حوض آب تاریخی به صورت سالم و گسترده در مقابل عمارت کشف شده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه بیان کرد: حوض آب با طرح چلیپا و به ابعاد ۲۰ متر طول و ۱۰ متر عرض که چهار بخش چلیپای آن با طرح قوس‌های کلیل تزئین شده، در ضلع شمالی عمارت آشکار شده است.

وی ادامه داد: به منظور بازگرداندن اصالت معماری و تاریخی مجموعه، کفسازی آجرفرش با استفاده از مصالح سنتی در محوطه شمالی عمارت با حفظ شواهد موجود تاریخی و در تراز کف اولیه انجام و حوض تاریخی که بخشی از نظام آب در باغ است، مرمت و احیا شد.

جنتی‌فر افزود: بازگشت اصالت معماری و تاریخی به اثر، بازگشت تناسب هندسی و ارتفاعی عمارت، حذف عامل رطوبت صعودی به جرزهای عمارت، احیای بخشی از عناصر معماری اصیل باغ ایرانی وابسته به نظام آب در باغ و احیای نقش منظری حوض و آب در باغ اکبریه از مهم‌ترین دستاوردهای آن است.

مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه خاطرنشان کرد: باغ تاریخی اکبریه که بنیان آن توسط خاندان علم و در دوره زندیه بنا نهاده شده و در دوره قاجاریه به اوج شکوه و معماری خود رسیده است؛ سال ۱۳۷۸ به دلیل ارزش‌های معماری، هنری و اجتماعی در پرونده باغ ایرانی فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

باغ اکبریه به همراه هشت باغ ایرانی سال ۹۰ با شماره ۰۰۹-۱۳۷۲ به اتفاق آرا در سی و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.

هر سال شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی از این مجموعه تاریخی دیدن می‌کنند و جزو چند اثر پربازدید خراسان جنوبی به‌ویژه در نوروز است.