به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بیبیسی، با گسترش و ریشهایتر شدن بحران کوویدـ۱۹ دانشمندان مدام شواهد بیشتری درباره عملکردهای عجیب و نگرانکننده ویروس کرونا کشف میکنند. در حالی که گفته میشد در افراد مبتلا به کوویدـ۱۹علائمی مانند سرفه، تب و از دست دادن حس بویایی و چشایی پدیدار میشود، اما بسیاری از افراد هستند که با وجود داشتن ویروس، هیچگونه علامت ظاهری مبنی بر بیماری ندارند و به این ترتیب ناخواسته عامل انتشار ویروس خطرناک کرونا هستند.
محققان معتقدند دانستن میزان افراد مبتلا به کرونای بدون علائم حیاتی و مهم است، چراکه حاملان بدون علامت به فراگیرتر شدن این بیماری همهگیر دامن میزنند.
- گزارش یک انتقال خطرناک
داستان نحوه انتشار ویروس کرونا در سنگاپور بهتر میتواند ابعاد خطرناک این قضیه را روشن کند. ۱۹ژانویه ۲۰۲۰ افراد زیادی در کلیسای سنگاپور گرد هم آمده بودند، اما هیچکس تصور نمیکرد این رویداد میتواند بزرگترین شریک جرم برای انتشار ویروس کرونا باشد.
آن روز در کلیسا زن و مردی ۵۶ سالهای حضور داشتند که تازه از چین آمده بودند، اما آنقدر سالم و بدون علائم بودند که هیچکس تصور نمیکرد آنها ناقل ویروس کرونا هستند. در آن زمان سرفههای خشک مهمترین علامت و عامل انتقال ویروس کرونا اعلام شده بود و نداشتن علامت نیز نشانه بیمار نبودن بود.
چند روز بعد، زن و شوهر چینی به فاصله ۲ روز سخت بیمار شدند. از آنجا که آنها از ووهان آمده بودند، بیماریشان چندان جای تعجب نداشت. اما در طول همان هفته ۳ نفر از افراد محلی بدون هیچ علت واضحی بیمار شدند که در نهایت به نخستین و پرمخاطرهترین مورد ابتلا در سنگاپور منجر شد. بررسی آنچه اتفاق افتاده به بینش جدید و نگرانکنندهای در مورد چگونگی موفقیتآمیز بودن ویروس در یافتن قربانیان جدید منجر شد.
- شواهدی که هیچکس انتظارش را نداشت
محققان برای یافتن سرنخها به جستوجوی فیلمهای ضبطشده دوربین مداربسته کلیسا متوسل شدند و به چیزی کاملا غیرمنتظره برخوردند. زنی که پس از رفتن زوج چینی، فردای آن روز سوار سرویس شده بود روی صندلیای نشسته بود که زوج چینی چند ساعت قبل از آن استفاده کرده بودند.
هرچند زوج چینی علائم و احساس بیماری نداشتند، اما توانسته بودند ویروس را به اندازه کافی پخش کنند. شاید ویروس روی دستشان بوده و صندلیها را لمس کردهاند یا شاید نفس آنها توانسته ویروس را به سطوح برساند. این مورد هنوز مشخص نیست، اما همین نشان میدهد آنها بزرگترین متهم پخش ویروس در سنگاپور هستند.
دکتر لی با کنار هم گذاشتن قطعات پازل فقط به یک توضیح ممکن رسید و آن این بود که ویروس توسط افرادی منتشر شده است که بدون علامت آن را با خود حمل میکردند.
این کشف پروتکلهای بهداشتی را در جهان تغییر داد، چراکه اصلیترین پیام تمام دستگاههای بهداشتی جهان همیشه این بوده که به دنبال وجود علائم در خود و دیگران باشید تا سریعتر برای درمان اقدام کنید. اما حالا ویروس رفتار عجیبی از خود نشان داده بود و توسط افرادی که هیچگونه علائمی ندارند در سکوت منتشر شده بود.
حالا با رویکرد جدید ویروس، بیماری را چگونه باید متوقف کرد؟ لی به یاد میآورد لحظهای را که در حال کار در دفتر خود واقعیت را کشف کرد. یک دانشمند هر زمانی که یک کشف علمی انجام میدهد مثل لحظه «یافتم» ارشمیدس است؛ لحظهای که پس از تلاشهای سخت انفرادی و تیمی سرانجام توانسته است از یک راز پرده بردارد.
- بازرسان وارد میدان شدند
دکتر ورنن لی، رئیس بخش بیماریهای واگیر وزارت بهداشت سنگاپور، بیان کرد: ما بینهایت گیج و سردرگم بودیم. افرادی که هرگز یکدیگر را نمیشناختند بیماری را به هم منتقل کرده بودند در حالی که علامتی از بیماری نداشتند. با توجه به آنچه در مورد کوویدـ۱۹در آن زمان شناخته شده بود، این شکل از موارد جدید معقول به نظر نمیرسید.
بنابراین دکتر لی و همکاران دانشمندش به همراه افسران پلیس و ردیابان حرفهای بیماری تحقیقات خود را آغاز کردند و نقشهای با جزئیات ایجاد کردند که نشان میداد چهکسی چه زمانی کجا بوده است. این بهترین فرایند معروف به ردیابی مخاطب بود؛ نسخهای که اکنون در انگلیس نیز در حال انجام است.
این سیستم به عنوان یک سیستم حیاتی برای ردیابی همه افراد درگیر در شیوع بیماری و کمک به برطرف کردن آن شناخته میشود و سنگاپور به مهارت و سرعتی که این کار را انجام داده مشهور است.
به طور عجیبی در طول چند روز بازرسان با ۱۹۱ نفری که به کلیسا میرفتند صحبت کردند و متوجه شدند ۱۴۲ نفر از آنها روز یکشنبه در کلیسا حاضر بودند و خیلی زود به این نتیجه رسیدند که ۲ سنگاپوری که به این بیماری مبتلا شدند در همان سرویسی حضور داشتند که زوج چینی هم بودند. دکتر لی گفت: آنها در طول انجام فعالیتهای خود در کلیسا با یکدیگر صحبت کرده بودند.
این شروع خوبی بود برای توصیف نظری اینکه چطور عفونت کوویدـ۱۹میتواند نفر به نفر پخش شود. البته همچنان سؤال مهم بیپاسخ بود: چطور این بیماری در مرحلهای که هیچ علامتی در زوج چینی بروز نکرده بود به دیگران سرایت کرد.
معمای بزرگتر زمانی خودش را نشان داد که اعلام شد سومین فرد سنگاپوری مبتلا به کوویدـ۱۹ یک زن ۵۲ ساله است که اصلا در سرویسی که زوج چینی سوار بودند حضور نداشته اما فردای آن روز در کلیسا حاضر شده است.
- بیماران بدون علامت
سناریوی ناقلان خاموش مرموزتر از خود کروناست. تقریبا هیچکدام از دانشمندان نتوانستهاند پاسخی قطعی برای علت آن بیابند. قبلا محققان دریافته بودند بیماران پیش از بروز علائم میتوانند ناقل ویروس باشند، اما حالا مشخص شده است بسیاری از افراد میتوانند به این بیماری مبتلا شوند، ولی هرگز علامتی نداشته باشند.
این مورد همان چیزی است که کرونا را خطرناکتر میکند، چراکه یک نفر میتواند بدون اینکه رنجی ببرد باعث مریضی صدها نفر شود.
مشهورترین مورد در این میان یک زن ایرلندی است که اوایل قرن اخیر به عنوان سرآشپز در نیویورک مشغول به کار بود. ماری ملون از خانهای به خانهای دیگر و از جایی به جایی دیگر همه افراد را به حصبه مبتلا میکرد و حتی ۳ نفر نیز در این میان از دنیا رفتند، اما او کوچکترین علامتی از بیماری حصبه نداشت. سرانجام مشخص شد که او یک ناقل بدون علامت است.
خبرنگاران از او با نام «مری حصبه» یاد میکردند؛ برچسبی که او همواره از شنیدن آن خشمگین میشد. سرانجام مقامات نیویورک موفق شدند او را دستگیر کنند و ۲۳ سال تا زمان مرگش در زندان نگه دارند.
هیچ مطالعهای قابل اعتماد کامل نیست. مطالعات و مقالات مختلف نشان میدهد آمار ناقلان بدون علامت میتواند از ۵ درصد تا ۸۰ درصد در هر جامعهای متغیر باشد. این نتیجه یک تجزیه و تحلیل از سوی پروفسور کارل هنگان از دانشگاه آکسفورد و همکارانش با نگاهی به ۲۱ پروژه تحقیقاتی است.
آنها میگویند هیچ مطالعهای وجود ندارد که با قاطعیت تعداد افراد ناقل بدون علامت را مشخص کند. آنها میگویند اگر تحقیقات فقط روی افراد مبتلا به کوویدـ۱۹با علامت صورت گرفته باشد ممکن است موارد بسیار زیادی درباره بیماران بدون علامت از دست رفته باشد.
- پرستار ناقل
آملیا پرستاری است که به عنوان یک ناقل خاموش شناخته میشود. مهمترین دغدغه او این بود که نکند ناخواسته این ویروس را به همکاران و بیماران تحت نظارتش منتقل کرده باشد. «با انجام تست کرونا از همکارانم متوجه شدم که خوشبختانه ویروس را به آنها منتقل نکردهام اما نگرانی اصلی من این است که تا چه زمانی کرونا مثبت بودهام».
هنوز نمیدانیم ناقلان بدون علامت همچنان میتوانند ویروس را منتقل کنند یا نه. این مورد بسیار عجیب است و اطلاعات درباره آن بسیار کم.
یکی از تحقیقاتی که چینیها در این باره انجام دادهاند نشان میدهد تعداد ناقلان بدون علامت از افراد بیمار بسیار بیشتر است.
- نقطه تاریک
در مسیر تلاش برای گرفتن جواب، دانشمندان در نورویچ در حال ترغیب جمعیت داخلی شهر برای انجام آزمایش کوویدـ۱۹هستند. پروفسور نیل هال، مدیر انیستیتوی ارلهام، اظهار کرد: ناقلان بیعلامت شاید تاریکترین وجه پاندمی کوویدـ۱۹ باشد. او حتی معتقد است که موارد ناقل بدون علامت ممکن است واقعا این پاندمی را هدایت کنند و آن را بهرغم مقررات سلامت عمومی به پیش ببرند.
«بسیاری از افراد حاضر در جامعه ممکن است ناقل خاموش باشند. آنها از سیستم حملونقل عمومی و مراکز بهداشت و سلامت عمومی نیز استفاده میکنند به این ترتیب گسترش ویروس اجتنابناپذیر است.
یک تیم از دانشمندان کالیفرنیا معتقدند تشخیص ندادن ناقلان خاموش پاشنه آشیل مبارزه علیه پاندمی کوویدـ۱۹ است. از نظر آنها تنها راه متوقف کردن این بیماری و انتشار ویروس کرونا، یافتن راهی برای تشخیص افرادی است که به ویروس کرونا مبتلا هستند اما علامتی ندارند».