در نوع خونریزی دهنده عروق مغزی به دلیل بالا بودن فشار خون پاره می شوند و در نوع انسدادی به دلیل تشکیل لخته در عروق مغزی خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می شود. عدم خونرسانی به مغز منجر به مرگ سلول های عصبی مغز شده و عملکرد بخش درگیر در مغز را با مشکل مواجه می کند.
علل مختلفی می تواند موجب بروز سکته مغزی شود. از جمله این عوامل عبارتند از بیماری های از قبیل فشار خون بالا، دیابت، مصرف دخانیات، فیبریلاسیون دهلیزی، کلسترول بالای خون، اضافه وزن و چاقی و ... .
با توجه به این که چه بخشی از مغز دچار آسیب شده است، عملکرد اعضای مرتبط با آن نیز دچار اختلال خواهند شد. بر اثر سکته مغزی سالمندانی که فعال و مستقل بوده اند به افرادی وابسته تبدیل می شوند. افرادی که دارای روحیه خوب و امیدوار بوده اند بعد از سکته مغزی دچار ناامیدی و احساس سرخوردگی می شوند. تغییرات هم زمان جسمی و روانی و برخی تغییرات برگشت ناپذیر، مراقبت از این سالمندان را با سختی بیشتری روبه رو می کند.
استفاده از خدمات پرستاری و توانبخشی برای بهبود سلامتی سالمندانی که تجربه سکته مغزی را دارند بسیار ضروری است.
در مرحله اول بیماری که دچار سکته مغزی شده است در بیمارستان به صورت اورژانسی تحت مراقبت قرار می گیرد تا از بروز مجدد سکته مغزی و سایر مشکلات پزشکی در او پیشگیری شود.
برای مراقبت از بیماران سکته مغزی و مواجه با مسائل متداول این بیماری مراقب بیمار و پرستار سالمند در منزل باید به نکات زیر توجه کند.
در هفته های اول بعد از سکته ی مغزی مسائل و چالش های بسیاری به عنوان یک مراقب روبه رو خواهید شد. باید اطلاعات کلی را از پزشک و تیم توانبخشی بیمار کسب کنید. این موضوع کمک می کند که در روند بهبودی بیمار نقش فعالی ایفا کنید.
اطلاعات خود را در زمینه مراقبت از بیماران سکته مغزی به ویژه سالمندان بالا ببرید.
سالمند را به انجام ورزش های روزانه تشویق کنید.
بعد از ترخیص از بیمارستان تیم کاردرمان و فیزیوتراپ فعالیت های بدنی مناسب برای بازیابی عملکردهای از دست رفته به مراقب و پرستار سالمند ارائه می دهند. با توجه به این نکته پرستار سالمند موظف است برای انجام تمرین های لازم سالمند را ترغیب کند و کمک های لازم در این زمینه را ارائه دهد.
ورزش منظم و روزانه بهترین روش برای بهبودی و به دست آوردن توانایی و عملکردهای از دست رفته است.
بیش از حد کار نکنید ولی مفید باشید.
باید به این نکته توجه داشته باشید که مراقبت های بعد از سکته مغزی پیرامون برگرداندن توانایی از دست رفته است. به همین دلیل وقتی می بینید سالمند در تلاش برای نجام امور خود می باشد اجازه دهید حداکثر تلاش خود را به کار بگیرد و زمانی که درخواست کمک کرد به او کمک کنید. روند بهبودی بیماران سکته مغزی زمانی سرعت پیدا می کند که خودشان برای انجام امور مربوط روزانه خود تلاش کنند.
فضای خانه را مناسب سازی کنید
سالمندان پس از سکته مغزی دچار محدودیت های حرکتی می شوند به همین دلیل باید محیط زندگی متناسب با محدودیت های سالمند برای جلوگیری از بیشتر شدن ناتوانی او مناسب سازی شود.
این افراد بیش از سایرین در معرض سقوط و شکستگی های استخوانی هستند به همین دلیل استفاده از تجهیزات حرکتی و تعادلی می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.
از عوارض دارویی مصرفی سالمند آگاهی داشته باشید
سالمندانی که پس از سکته مغزی از بیمارستان ترخیص شده ند با حجم زیادی از دارو به خانه برمیگردند. داروهای رقیق کننده خون، کنترل کننده ی فشار و کلسترول خون و ... از جمله این داروها می باشد. زمانبندی مناسب برای مصرف دارو ها با هدف جلوگیری از تداخل دارویی و همچنین آشنایی با عوارض احتمالی دارو برای جلوگیری از مشکلات پزشکی از جمله وظایفی است که پرستار سالمند بر عهده دارد.
نسبت به عوارض سکته مغزی آمادگی داشته باشید
گاها پس از ترخیص سالمند از بیمارستان پس از مدت های طولانی شاهد بروز عوارض سکته مغزی خواهید بود. به همین دلیل باید هر گونه تغییری در وضعیت جسمانی و روانی بیمار را باید فورا به پزشک اطلاع دهید.
مصرف مکمل ها را با نظر پزشک انجام دهید
مصرف خودسرانه و بی رویه مکمل ها می تواند خطر بروز سکته مغزی مجدد را افزایش دهد. قبل از مصرف هرگونه مکمل با پزشک بیمار مشورت کنید.
از کاهش سرعت بهبودی نگران نشوید.
در روند بهبودی سکته مغزی ممکن است پس از سه ماه روند بهبودی کند شود. این موضوع نباید باعث ناامیدی بیمار و خانواده شود. با مشاهده این نشانه از متخصصین توانبخشی کمک بخواهید.
مراقبت عاطفی پس از سکته مغزی را جدی بگیرید
افرادی که دچار سکته مغزی می شوند دچار تغیرات خلق و خوی ناگهانی مانند گریه و یا خنده می شوند. اضطراب و افسردگی و سایر اختلالات روانی از عوارض بروز سکته مغزی هستند. مراقب سالمند و پرستار بیمار باید مهارت برقراری ارتباط مناسب با بیمار و روحیه دادن به او را برای عبور از این مرحله داشته باشد.
از دیدگاه مرکز زندگی برتر (مرکز پرستاری زندگی برتر ارائه دهنده خدمات پرستار سالمند ، پرستار کودک و پرستار بیمار در منزل)مراقبت از سالمندانی که دچار سکته مغزی شده اند برای اعضای خانواده بسیار دشوار است و روحیه و کیفیت زندگی آنها را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. مواجه با تغییرات ناگهانی و مشاهده وضعیت جسمانی عزیزان پس از سکته مغزی برای مراقبین خوادگی چالش برانگیز خواهد بود. استفاده از خدمات تیم مراقبتی و توانبخشی برای سالمند به ویژه استفاده از این خدمات در منزل به دلیل محدودیت های حرکتی بیمار می تواند روند درمان را سرعت بخشد.