به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، مقایسه وضعیت قبل و پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید نشان می‌دهد که دولت‌های یازدهم و دوازدهم باوجود تقارن با شدت تحریم‌ها و مشکلات مضاعف درآمدی نگاه ویژه‌ای به البرز داشته، هرچند که نتوانسته این استان را متناسب با نیاز جمعیتی آن از امکانات بهداشتی و درمانی بهره‌مند کند اما آمارها و کیفیت تجهیزات و امکانات کنونی با گذشته استان قابل قیاس نیست.
وجود ۹ بیمارستان فرسوده دولتی با حدود ۸۰۰ تخت قدیمی از مهم‌ترین مسائلی بود که بارها در نشست‌های رسمی و غیررسمی مسئولان استان به آن اشاره می‌شد به‌ویژه آنکه قرار گرفتن البرز در مسیر مسافران ۱۴ استان کشور و داشتن بیش از ۴۰۰ کیلومتر گسل زلزله به دغدغه‌ای بزرگ تبدیل‌شده بود.
وضعیت نامناسب استان البرز به لحاظ امکانات بهداشتی و درمانی تا جایی بود که دکتر حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر پیشین بهداشت و درمان در سفر زمستان ۹۳ خود به البرز نتوانست به‌سادگی از کنار آن بگذرد و این استان را فقیرترین و محروم‌ترین منطقه کشور به لحاظ بهداشتی و درمانی معرفی کرد.
او گفت: برایش باورکردنی نیست که استان البرز در هم‌جواری پایتخت تا این اندازه از امکانات بهداشتی محروم باشد و بسیاری از بیماران در کمبود تخت بیمارستانی روی زمین درازکش شوند.
موضوع مهم دیگری که به دغدغه مردم و مسئولان استان تبدیل شد، فرسودگی ساختمان‌های ۹ بیمارستان دولتی البرز بود که از آن به‌عنوان مصیبت بزرگ در زمان احتمالی مانند زلزله در استان نام‌برده می‌شد.
با این اوصاف استان البرز که بنا به قول مسئولان کشوری و استانی، خوابگاه تهران به شمار می‌رود هیچ مامنی مناسب به لحاظ بهداشتی و درمانی برای ساکنانش نداشت و بیشتر بیماران این استان روانه تهران می‌شدند.
گذشته خدمات‌دهی مراکز درمانی البرز
کثرت بیماران و محدودیت امکانات در بیمارستان‌های البرز تا قبل از دولت تدبیر و امید جلوه‌های نامناسبی از درمان بیماران و عدم تکریم همراهان آنان به وجود آورده بود به‌طوری‌که و زیرپیشین بهداشت و درمان در سفر به استان البرز و بازدید سرزده از بیمارستان امام علی (ع) از اینکه تعدادی از بیماران در راهروهای این بیمارستان روی زمین‌مانده بودند، اظهار تأسف و نگرانی کرد.
این وضعیت گاهی به‌گونه‌ای بود که بیماران و همراهان آنان دچار مشکل مضاعف شده و در سختی بیماری و فقر مالی راهی تهران می‌شدند.
آسیب‌شناسی گام نخست التیام البرز
حضور مسئولان و گروه‌های کارشناسی کشوری و وزارتخانه‌ها در استان البرز نخستین اقدام برای بررسی کاستی‌ها، نیازها و برآورد هزینه‌ها بود که یکی پس از دیگری سفرهای کارشناسان و مسئولان به این استان انجام شد.
بررسی‌های میدانی نشان داد که ساختمان‌های ۹ بیمارستان دولتی البرز نیازمند مقاوم‌سازی، توسعه، نوسازی امکانات و تجهیز است که می‌بایست به فراخور جمعیتی استان این کاستی‌ها برطرف شود.
فقدان مراکز تخصصی و فوق تخصصی در بخش‌های مختلف درمانی ازجمله قلب، کلیه و مجاری، کودکان، بیماری‌های خاص و دیگر بخش‌ها از مواردی بود که در نشست‌وبرخاست‌های کارشناسانه واداری مورد واکاوی قرار گرفت.
اینکه بسیاری از بیماران با صرف هزینه‌های گزاف ایاب و ذهاب روانه تهران می‌شدند و در کنار آن عدم دسترسی به امکانات مناسب درمانی، حیات بسیاری از بیماران به مخاطره انداخته بود، همه و همه در گزارش‌های میدانی کارشناسان وزارت بهداشت و درمان و سایر دستگاه‌های فرا استانی به ثبت رسید.
به‌هرحال آنچه می‌بایست این وضعیت نگران‌کننده را متحول می‌کرد تنها در یک حرکت جهادی می‌گنجید که این حرکت با شتابی وصف‌ناپذیر یا به عبارتی توفنده آغاز شد.
گام دوم التیام البرز
سرانجام بررسی‌های میدانی و کارشناسانه با حمایت‌های مالی دولت تدبیر وامید در قاموس تحول سلامت در استان البرز جواب داد به‌طوری‌که در یک برهه زمانی سه‌ساله افزون بر مقاوم‌سازی و مرمت بیمارستان‌ها، ساختمان‌های جدید با محوریت خدمات فوق تخصصی و تخصصی در محوطه مراکز قدیمی برافراشته شد و بخشی از دغدغه‌ها در حوزه بهداشت و درمان استان به امید و موفقیت مبدل گشت.
در این میان حمایت از بخش خصوصی برای مشارکت در طرح‌های توسعه درمانی و جذب کمک‌های خیرین سلامت موضوعی بود که در کنار تأمین منابع ملی موردتوجه قرار گرفت و بخش خصوصی هم برای ساخت‌وساز درمانی در این استان دست‌به‌کار شد.
مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها و اصلاح بخش‌های قدیمی موجب شد تا در گام دوم تحول سلامت ساختار بهداشت و درمان استان شکل و قیافه جدیدی به خود بگیرد، هرچند که به باور مسئولان دانشگاه علوم پزشکی استان البرز تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله وجود دارد اما حمایت‌های دولت در این بخش کم‌سابقه است.
پس از اجرای طرح تحول سلامت بیش از ۹۰ پروژه بزرگ، متوسط و کوچک بهداشتی و درمانی در استان البرز آغاز شد که از ساخت و تکمیل ۲ بیمارستان گرفته تا راه‌اندازی مراکز تخصصی درمانی و تشخیصی و خانه‌های بهداشت و مراکز آموزشی را شامل شد.
سال ۱۳۹۶ مردم استان البرز شاهد به بار نشستن وعده صادق دولت بودند، افتتاح ۷۰ پروژه بزرگ، متوسط و کوچک بهداشتی و درمانی با حضور وزیر وقت بهداشت و درمان و آموزش جهشی بی‌بدیل در تاریخ بهداشت و درمان البرز رقم زد.
شمار پروژه‌های گشایشی سال ۹۶ بیش از امکانات ۳۷ سال قبل آن در این استان بود. در جهش جهادی دولت تدبیر و امید ۱۴۰۰ تخت جدید آن‌هم در یک دوره کمتر از سه سال نویدبخش تحرک اساسی در بخش بهداشت و درمان البرز شد.
گام سوم و امکاناتی که دولت تدبیر وامید به البرز داد
راه‌اندازی ۳۰ اتاق عمل، ۱۲۰ تخت مراقبت ویژه «سی‌سی‌یو» و «آی سی یو»، مرکز جامع سلامت، ۲۲ خانه بهداشت، ۹ پایگاه اورژانس و یک مرکز هدایت عملیات و بحران (EOC) ازجمله دستاوردهای دولت تدبیر و امید بود که به بار نشست.
پروژه ۱۳۰ تختخوابی بیمارستان شهید مدنی با ۳۶ تخت مراقبت ویژه‌ای سی یو، پروژه ۲۲۰ تختخوابی بیمارستان کمالی ازجمله ۳۰ تخت مراقبت ویژه ان‌ای سی یو، پروژه ۱۶۰ تختخوابی بیمارستان شهید رجایی با ۲۴ تخت مراقبت ویژه‌ای سی یو، بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی کوثر با ۲۰ تخت مراقبت ویژه‌ای سی یو، پروژه ۳۲ تختخوابی بیمارستان امام جعفر صادق (ع) شامل ۱۲ تخت سی‌سی‌یو، ۱۰ تخت‌ای سی یو و ۱۱ تخت دیالیز از پروژه‌هایی بود که توانمندی طرح تحول سلامت را به نمایش گذاشت.
همچنین ۱۲۰ تخت مراقبت ویژه‌ای سی یو و ان سی‌سی‌یو، بیش از ۳۰ اتاق عمل جراحی در بیمارستان‌های شهید مدنی، امام حسن مجتبی (ع)، دکتر شریعتی، کوثر و شهید رجایی و کمالی، مرکز هدایت عملیات و بحران، پایگاه اورژانس و ۳۰ دستگاه آمبولانس پیش بیمارستانی راه‌اندازی شد.
دانشکده داروسازی به متراژ سه هزار ۵۰۰ متر، دانشکده دندانپزشکی و کلینیک ویژه دندانپزشکی با ۶۰ یونیت دندانپزشکی، ساختمان دانشکده پرستاری و مامایی، سه مجموعه کلینیک ویژه تخصصی در نقاط مختلف شهر کرج با بیش از یک‌هزارم و ۵۰۰ مراجعه‌کننده در هرروز، دستگاه سی‌تی‌اسکن ۱۶ اسلایس در بیمارستان شهید مدنی، اولین دستگاه تصویر برداری «ام. آر. آی» بیمارستان کمالی و کلینیک دیالیز با همکاری بخش غیردولتی در بیمارستان دکتر شریعتی بهره‌برداری شد.
همچنین راه‌اندازی بیمارستان ۲۲۰ تختخوابی امام حسین (ع) محمدشهر و الحاق بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی کوثر به دانشگاه علوم پزشکی از دیگر دستاوردهای دولت یازدهم و دوازدهم است که کارآمدی بیشتر طرح تحول سلامت را به نمایش گذاشت.
کلنگ زنی پروژه‌های جدید درمانی در البرز
یکی از مناطق پرجمعیت و محروم استان البرز شهرستان ۶۰۰ هزارنفری فردیس است که با نبود بیمارستان دولتی مواجه است که البته در سفر روز چهارشنبه ۲۶ آبان ماه سال ۹۵ رئیس‌جمهوری و کاروان تدبیر و امید نخستین مجموعه هتل بیمارستان با ۲۸۰ تخت بیمارستانی و ظرفیت ۷۰۰ نفر اقامت در این شهرستان کلنگ زنی شد، مجموعه‌ای که سه ساختمان شامل بیمارستان ۱۷ طبقه‌ای، هتل پنج ستاره با ۱۷ طبقه و هتل اقامتی با ۱۵ طبقه قرار دارد توسط بخش خصوصی در این شهرستان احداث و راه‌اندازی شود.
ایجاد ۷۵ هزار مترمربع فضای بهداشتی درمانی جدید در البرز
طبق گزارش پایان سال ۹۷ معاونت توسعه و مدیریت منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی البرز، از سال ۹۳ تا سال ۹۶ حدود ۷۵ هزار مترمربع فضای بهداشتی و درمانی جدید در البرز ایجاد شد.
یکی از افتخارات دانشگاه علوم پزشکی البرز در سطح کشور، ساخت پروژه‌های عظیم بهداشتی و درمانی با پایین‌ترین هزینه و بالاترین کیفیت است که این مهم، نشان از تحقق مدیریت جهادی و اقتصاد مقاومتی دارد.
با همکاری بخش خصوصی در دولت دوازدهم حدود پنج هزار مترمربع فضای درمانی به بیمارستان ثارالله البرز اضافه خواهد شد که شامل ۱۰۰ تخت است.
ساخت سه بیمارستان در سفر آبان ماه سال ۹۵ رئیس‌جمهوری به استان تصویب شد که احداث بیمارستان سیدالشهدا (ع) با ۲۶۰ تخت، بیمارستان کمالشهر با ۱۵۰ تخت و بیمارستان فردیس با ۳۵۰ تخت آغازشده است.
همچنین ساختمان جدید دانشکده پیراپزشکی و بهداشت در محل پردیس دانشگاه علوم پزشکی البرز به مساحت هشت هزار مترمربع مهرماه سال ۹۸ راه‌اندازی شد ضمن آنکه تمام تجهیزات و امکانات آموزشی لازم دانشکده پیراپزشکی که از هر نوع امکانات آزمایشگاهی محروم بود خریداری و تجهیز شد.
در دولت یازدهم در حدود ۱۰ هزار مترمربع فضای آموزشی برای دانشگاه علوم پزشکی البرز ساخته‌شده است که در این بخش حدود ۱۵۰ میلیارد ریال هزینه شده و بالغ‌بر ۲۰۰ میلیارد ریال تجهیزات خریداری‌شده است.
خریداری ۳۵۰ هزار مترمربع زمین برای احداث پروژه‌های بهداشتی و درمانی استان البرز را از دیگر اقدامات دولت تدبیر و امید در بخش تحول سلامت بوده است.
اختصاص پرنده نجات‌بخش به البرز
اختصاص یک فروند بالگرد به مرکز مدیریت فوریت‌های پزشکی البرز گامی برای نجات بیماران و حادثه دیدگان البرزی به شمار می‌رود و مردم از این بالگرد به‌عنوان پرنده نجات‌بخش یاد می‌کنند.
انتقال سریع حادثه دیدگان جاده‌های کوهستانی، بیماران بدحال مناطق صعب‌العبور روستایی و سایر حادثه دیدگان از خدمات این بالگرد در استان البرز به شمار می‌رود و گاهی مواقع روزانه بیش از ۱۰ مأموریت امدادی در سطح استان انجام می‌دهد.
یکی از ماندگارترین خدمات این بالگرد انتقال سریع کارگر حادثه‌دیده یک کارخانه در گرم‌دره کرج به بیمارستان تأمین اجتماعی البرز بود که موجب شد تا پزشکان حاذق بازوی قطع‌شده کارگر جوانی را پس از چند ساعت عمل جراحی با موفقیت پیوند بزنند و مانع محرومیت وی از یکدست شوند.
خدمات سریع بالگرد امدادی و اقدامات به‌موقع پزشکان دلسوز یک زنجیره مناسب از خدمات روزآمد درمانی در البرز به نمایش گذاشته است.
تحول سلامت با مردم محوری
دکتر سعید جوانشیر، مدیرکل بیمه سلامت استان البرز اظهار کرد: به خاطر سیاست‌های خوب دولت تدبیر و امید فاصله محرومیت امکانات بهداشتی درمانی در ۳۱ استان کشور کم شده و تا حدودی به تعادل نزدیک شده است.
وی ادامه داد: بخش درمان تغییرات شگرفی پیداکرده و با گذشته قابل قیاس نیست هرچند هنوز هم مشکلاتی در این بخش وجود دارد.
جوانشیر، بیمه درمانی محرومان کشور را نقطه عطفی در خدمات بیمه رایگان و همگانی دانست و گفت: سهم خدمات بیمه سلامت البرز ۶۰۰ هزار نفر است.
وی بیان کرد: آنچه بیش از هر چیز همه مهم و قابل‌درک به نظر می‌رسد، حمایت بیمه‌ای از بیماران خاص مانند بیماران «اعصاب و روان»، «ام. اس»، «سرطان»، «کلیوی»، «هموفیلی» و ... است که در طرح تحول سلامت به آنان نگاه ویژه شده است.
مدیرکل بیمه سلامت استان البرز افزود: برخی از داروهای خاص هم در ردیف تعهدات بیمه قرارگرفته و میزان پرداخت‌های درمانی مردم در طرح تحول سلامت به‌مراتب کمتر از گذشته است.
وی ادامه داد: در این طرح بسیاری از داروها رایگان در اختیار بیماران خاص قرار می‌گیرد یا بین ۱۰ تا ۳۰ درصد هزینه‌ها توسط آنان پرداخت می‌شود. طی ۳۰ سال گذشته، بهداشت و درمان جزء اولویت‌های اول نبود اما در دولت تدبیر و امید نگاه ویژه‌ای به آن شده است.
مدیرکل بیمه سلامت البرز در توضیح بیشتر این نکته اظهار کرد: قبل از طرح تحول سلامت، بیماران افزون بر هزینه‌های واقعی در بیمارستان‌ها، زیر میزی پرداخت می‌کردند یعنی به‌موازات خدمات درمانی دولتی به‌صورت پنهانی و خصوصی مردم وادار به پرداخت زیر میزی می‌شدند.
وی ادامه داد: اکنون خبری از زیرمیزی در بیمارستان نیست ضمن آنکه پزشک مقیم و متخصص همیشه هست و همه کارها در بیمارستان انجام می‌شود.
جوانشیر یادآور شد که بیمه روستاییان از سال ۸۳ در کشور آغازشده و به‌صورت رایگان استمرار دارد ضمن آنکه صندوق بیمه روستاییان راه‌اندازی شده است.
افزایش سرانه تخت بیمارستانی البرز در دولت تدبیر و امید
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان البرز اقدامات انجام‌گرفته در اجرای طرح تحول سلامت در این استان را به نسبت سال‌های قبل از آن قابل قیاس ندانست و گفت: در ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید ضریب تخت بیمارستانی در البرز نسبت به جمعیت نیم به هزار بود یعنی هر یک هزار نفر نیم تخت داشتند که با همه کارهایی که در این دولت انجام شد افزایش بیمارستان‌ها، تخت‌ها، بخش‌ها و فضاها این ضریب به ۱.۷ درصد رسیده است.
اکنون میانگین کشوری ۱.۷ درصد است و برخی از استان‌ها مانند یزد ۲.۴ درصد است.
دکتر حسین کریم بیان کرد: استان البرز اکنون سه هزار تخت فعال بیمارستانی دارد که با توجه به جمعیت بالای استان باید این تعداد به ۶ هزار تخت برسد.
وی درعین‌حال گفت: ضریب اشغال تخت‌های بیمارستانی در استان البرز بالای ۸۰ درصد است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: این استان با مشکلات حاشیه‌نشینی، زندان‌ها و شمار بالای مددجویان بهزیستی مواجه بوده و بایستی امکانات و تجهیزات بیمارستانی آن بالاتر از شاخص کشوری باشد.
وی با اشاره به وضعیت اجرایی چند پروژه بیمارستانی در این استان گفت: اکنون عملیات احداث بیمارستان ۲۸۰ تختخوابی فردیس با ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال انجام است که تا پایان سال جاری راه‌اندازی می‌شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز به وضعیت ساخت بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی حضرت سیدالشهدا (ع) کرج اشاره کرد و افزود: احداث این بیمارستان از وزارت بهداشت و درمان به وزارت راه و شهرسازی سپرده‌شده که تاکنون کاری انجام نگرفته و باید مسئولان وزارت راه و شهرسازی پاسخگو باشند.
کریم در خصوص روند ساخت بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی کمالشهر کرج گفت: این بیمارستان دچار برخی مشکلات حقوقی است که باید با کمک شورا و شهرداری کمالشهر حل شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز بیان کرد: اکنون مراحل ساخت یک مرکز سوانح و سوختگی در بیمارستان امام علی (ع) کرج را در دست اقدام داریم که تا پایان امسال ۶۰ تخت به این بیمارستان اضافه می‌شود. همچنین در سال ۹۸ باوجود محدودیت‌های مالی و اعتباری دولت، بیش از چهار مرکز تخصصی و درمانی ازجمله آزمایشگاه جامع کرونا در استان البرز راه‌اندازی شد.
دکتر کریم گفت: هرچند استان البرز در دولت تدبیر و امید از امکانات خوبی برخوردار شد اما هنوز تا رسیدن به استاندارد مناسب فاصله دارد.
وی بیان کرد: وجود حدود ۲۰۰ هزار مهاجر خارجی در استان البرز یکی از مشکلات به لحاظ بهداشتی و درمانی است که نیازمند توجه ویژه است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز اضافه کرد: خدمات بهداشتی و درمانی استان در زمان دولت تدبیر و امید نسبت به قبل از آن قابل قیاس نیست، در زمان کنونی این استان به ۲ برابر شدن تعداد تخت‌ها نیاز دارد.
نکته پایانی
طبق آمارها درمجموع حدود ۹۰ پروژه بهداشتی و درمانی در اجرای طرح تحول سلامت در استان البرز اجرایی شده که تاکنون حدود ۸۵ درصد این پروژه‌ها بهره‌برداری شده و شمار تخت‌های بیمارستانی دولتی البرز از ۸۰۰ تخت به سه هزار تخت رسیده است.
راه‌اندازی آزمایشگاه‌های جدید، مراکز تخصصی تشخیصی درمانی، توسعه بخش‌های دیالیز، درمان بیماران خاص ازجمله سرطانی‌ها، نوسازی تخت‌های فرسوده بیمارستانی، راه‌اندازی مراکز آموزشی دانشگاهی، افزایش شمار خانه‌های بهداشت روستایی از حدود ۴۰ خانه بهداشت به ۷۵ خانه بهداشت، کاهش ۷۰ درصدی سهم درمانی بیماران بستری، بیمه بستری بیماران فاقد بیمه و توسعه بیمه سلامت برای خانواده‌های فاقد پوشش بیمه از آثار ارزشمند طرح تحول سلامت در استان البرز بوده است.
همچنین تجهیز اورژانس البرز به امداد هوایی و آمبولانس‌های جدید یکی دیگر از آثار طرح تحول سلامت بوده که خدمات‌رسانی هوایی به بیماران و حادثه دیدگان در مناطق کوهستانی و جاده‌ها تاکنون توانسته جان تعداد زیادی بیمار و حادثه‌دیده بدحال را نجات دهد.
استان البرز در بحث مدیریت و درمان کرونا به وجود اینکه از استان‌های پرجمعیت کشور بوده و در مسیر مسافران ۱۵ استان کشور قرار دارد، اما در این بخش به خاطر امکانات مناسب درمانی توانست بحران را به‌خوبی مدیریت کند و حتی به استان‌های دیگر خدمات‌رسانی داشته باشد.
فعالیت حدود ۵۰ کارخانه تولید دارو و اقلام بهداشتی و درمانی در البرز از ظرفیت‌های این استان است.
بااین‌حال استان البرز به لحاظ امکانات بهداشتی و درمانی اگرچه در طول ۶ سال گذشته به نسبت سال‌های قبل از آن درخشیده اما با توجه به جمعیت فراوان و شاهراه ارتباطی به امکانات بیشتری نیاز دارد و باید به شاخص‌های کشوری و بین‌المللی نزدیک‌تر شود.
تسریع در تکمیل بیمارستان ۲۸۰ تختخوابی شهرستان ۶۰۰ هزارنفری فردیس که اکنون ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، روشن شدن مراحل ساخت بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی شهر ۱۲۰ هزارنفری کمالشهر، تسریع در تکمیل بیمارستان سیدالشهدا (ع) کرج از مطالباتی که مردم خواستار تحقق آن‌ها در کمترین زمان هستند.
اکنون از جمعیت سه‌میلیون‌نفری استان البرز حدود ۴۵۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه سلامت، یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی و بخشی نیز زیرپوشش سایر بیمه‌ها قرار دارند.
استان البرز با جمعیتی حدود سه میلیون نفر ۱۷ بیمارستان دولتی، تأمین اجتماعی و خصوصی دارد. این استان ۷۵ خانه بهداشت روستایی دارد.