همشهری - مجیدجباری: ساختمان‌های بدون پروانه ساخت در شهر جولان می‌دهند و هر روز تعدادشان بیشتر می‌شود. بناهایی که عموما تحت مالکیت افراد صاحب نفوذ و به شیوه «باری به هر جهت» در چهار گوشه تهران قد می‌کشند تا شاید بعد از ساخت و پرداخت جریمه پایان‌کار بگیرند. حال این سؤال در ذهن شهروندان شکل می‌گیرد که بناهایی با این اندازه چگونه می‌توانند بر خلاف ضوابط احداث شوند اما آنها گاهی برای گرفتن پروانه ساخت یا پایان‌کار مدام در راهروهای اداری رفت‌وآمد می‌کنند. البته مدیریت فعلی شهر تهران با هوشمندسازی تا حدی مشکلات ساخت‌وساز و فسادهای احتمالی را کاهش داده است ولی باز هم همچنان مردم خواستار رعایت قانون برای همه هستند.
برخی از سازه‌ها و تخلفات‌شان شهر را تا مرز خفگی پیش برده و روال معیوب همچنان ادامه دارد. نمونه‌اش ساختمان پلاسکوی جدید است که نه پارکینگ دارد و نه پروانه ساخت؛ ولی با وجود هشدارها سربه فلک کشیده و ۱۴ طبقه بالا رفته است. گویا فراموش شده است که نادیده گرفتن هشدارها و تخلفات پی‌درپی، فاجعه پلاسکو را رقم زد. پس از ریزش ساختمان پلاسکو، بنیاد مستضعفان به‌عنوان مالک ساخت مجدد ساختمان را شروع کرد اما برخی ابهامات مثل نداشتن پروانه و پیش‌بینی نکردن پارکینگ برای این ساختمان بلندمرتبه چالش‌هایی را ایجاد کرد. مشکلاتی که حالا با وجود ساخت ۱۴ طبقه قرار است تازه به صدور پروانه ساخت منجر شود.
علی‌محمد سعادتی، شهردار منطقه ۱۲ که ملک پلاسکو در آن منطقه واقع شده است، در خصوص آخرین وضعیت این ساختمان گفت: «موضوع کلی این است که بر اساس مصوبه شورای‌عالی شهرسازی و معماری، تأمین پارکینگ برای این ساختمان الزام ندارد.»
او به جلسات شهرداری با مدیران بنیاد و مسئولان ذیربط اشاره کرد و افزود:«پلاسکو برای ایجاد پارکینگ معاف شده است، صورتجلسه مشترکی هم قرار است در این باره تنظیم شود. پیش‌تر مشکل اساسی برای این ملک، تأمین پارکینگ بود. بعد از مصوبه شورای‌عالی شهرسازی اما اعلام شد که نیازی به پارکینگ نیست. بنیاد، آخرین نقشه‌ها را آورده و قرار است صورتجلسه نهایی تنظیم شود. ضمن اینکه مدارک حقوق مکتسبه هم رسیده و کار قانونی آن در حال طی شدن است.»
شهردار منطقه ۱۲ در خصوص زمان صدور پروانه برای پلاسکو گفت: «به‌نظر می‌رسد ظرف یکی دو ماه آینده این پروانه صادر شود. اگر هم زمان دقیق را نمی‌گویم به این دلیل است که باید پرونده به آتش‌نشانی و نظام مهندسی برود؛ البته در این زمینه مشکلی وجود ندارد.»
این در حالی است که سعادتی ماه گذشته درباره اینکه چرا این ساختمان پروانه ساخت ندارد، گفته بود: «اطلاع ندارم که دوستان بنیاد بر چه اساسی تصمیم گرفتند که ساختمان را بدون پروانه بسازند. ما از جانب شهرداری منطقه بارها در این‌باره اطلاع‌رسانی و نامه‌نگاری کردیم تا مدیران ارشد شهری و دیگر مسئولان رسیدگی لازم را انجام دهند.»
او اما هفته گذشته اضافه کرد: «کسبه و هم شهروندان انتظار دارند هرچه سریع‌تر برای کسب و کار شاغلان در این ساختمان پاسخی پیدا شود، اما این انتظارات با رعایت ضوابط ایمنی و مقررات ترافیکی و زیبایی شهر در تعارض نیست. همزمان با سریع کار کردن، رعایت قوانین و مقررات هم ضروری است. ضمن اینکه شهرداری منطقه ۱۲ دغدغه‌های جدی ترافیکی درباره ساختمان جدید پلاسکو دارد و این ملاحظات را در جلسات متعدد شرح داده‌ایم اما دوستان می‌گویند که مشکل ترافیکی قبلا و در زمان ساختمان قدیمی هم وجود داشت. به هر حال نظر ما این است که حالا با طراحی و ساخت بنای جدید می‌توان برخی از مشکلات ساختمان را با توجه به وضعیت جدید شهر رفع کرد و به باور من این فرصتی است که باید از آن استفاده شود.»
- بهره‌برداری از ساختمان بدون پایان‌کار
ساختمان جدید پلاسکو اما تنها نمونه تخلف در ساخت‌وساز و یا فعالیت ساختمانی بدون پروانه ساخت نیست. ساختمان غول‌آسای بورس تهران در منطقه ۲ هم که در میان اعتراضات شورا و شهرداری و با وجود اینکه پرونده تخلفاتش در کمیسیون ماده ۱۰۰ باز و در انتظار حکم است، پیش از پایان‌کار، به بهره‌برداری رسید. موضوعی که رسول کشت‌پور، شهردار منطقه۲ هم آن را تأیید کرد و از انتظار برای ابلاغ رأی نهایی در این باره خبر داد.
او با بیان اینکه حکم اولیه در مورد تخلفات ساختمان بورس صادر شده است، گفت:«در حکم اولیه ساختمان، سازمان بورس ملزم به پرداخت جریمه و تامین پارکینگ‌های حذف شده در طبقات شده است.»
شهردار منطقه ۲ با تأکید بر اینکه این حکم اولیه بوده و در انتظار حکم قطعی هستیم، درباره بهره‌برداری از این ساختمان توسط سازمان بورس تصریح کرد: «تنها صدور پایان‌کار برای هر ساختمان، به منزله بهره‌برداری است و متأسفانه سازمان بورس به این مهم توجه نکرده و ما از بابت کارکرد ساختمان بورس قبل از صدور پایان‌کار و تأمین ایمنی نگرانی‌هایی داریم که در همین زمینه نامه‌نگاری‌هایی را با سازمان بورس انجام داده‌ایم و هشدارهای لازم را صادر کرده‌ایم.»
- پروانه ساخت پلاسکو صادر می‌شود
در ساختمان جدید پلاسکو امکان ساخت پارکینگ وجود ندارد و مصوبه شورای‌عالی شهرسازی نیز تأمین پارکینگ را برای مالک الزام نکرده است؛ با این حال اما ضوابطی داریم که در فاصله مشخص و در زمین مناسب پارکینگ احداث شود. یکی از گزینه‌ها هم پارکینگ پروانه است. این مجتمع جاذبه سفر قابل توجهی دارد که می‌تواند هم با خودروی شخصی اتفاق بیفتد و هم می‌تواند با حمل‌ونقل عمومی باشد. در خصوص تأمین پارکینگ در محدوده مرکزی شهر متناسب با ایستگاه‌های مترو مطالعاتی انجام شده است. ابعاد ساختمان جدید همانند ساختمان قدیم است ولی فضای مشاع موجود نسبت به قبل به واسطه تغییر در استانداردها تغییر کرده است. با توجه به اینکه مدیران برای ساخت پلاسکو مجوزی دریافت نکرده بودند، برخی از اعضای شورای شهر خواستار توقف ساخت‌وساز در پلاسکو شدند اما خبر رسید که مشکلات حل شده و قرار است ظرف ۲ماه آینده برای این ملک پروانه صادر شود.