به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، این روزها دلار در باطن حرف‌های زیادی با دل مردم دارد؛ البته با دلالان خود رابطه دوستانه قوی برقرار کرده، اما نتوانسته با افراد ضعیف‌تر جامعه رابطه دلچسبی برقرار کند. گویا خود واقف است که مردم دل خوشی از این دردسر ندارند!
ناگفته نماند این دلار همیشه هم به اسم دردسر شناخته نمی‌شد، اما زمانی که تاثیر مستقیمش بر زندگی افراد جامعه نهان گشت، تبدیل به دردسری عظیم شد.
در حال حاضر افزایش قیمت ارز نه‌تنها مهم‌ترین مسئله است، بلکه زمانی مخرب‌تر می‌شود که دولت به این روند بی‌توجه باشد.
- چرا دلار گران شد؟ تشویش بازار توسط دلالان یا ترس از گذشته؟
اگر یادتان مانده باشد سال ۹۷ قیمت دلار ناگهان سر به فلک گذاشت و موجب هراس مردم شد. در این شرایط مردم با شنیدن اخبار قیمت‌های عجیب و برای جلوگیری از سقوط سرمایه‌های زندگی‌شان اقدام به تبدیل ریال به ارز می‌کردند.
همچنین در همان سال همه طبقات جامعه از قیمت دلار سخن می‌گفتند و معتقد بودند دلار به قیمت ۲۵ هزار تومان خواهد رسید و با دخالت دولت در قیمت ۲۲ هزار تومان متوقف خواهد شد. همین امر مردم را وادار به خرید دلار ۱۷ هزار تومان کرد. در نتیجه مردم بیچاره مجبور به فروش دلارهایشان به قیمت ۱۱ هزار تومان شدند.
به نظر می‌رسد بازار امروز هم به همین نقطه خواهد رسید. اکنون دلار ۳۰ هزار تومانی بر دهان همه مردم گذاشته شده و مردم از وحشت نابود شدن سرمایه‌هایشان به سمت بازار حمله‌ور شده‌اند و خود این موضوع باعث افزایش قیمت‌ها در بازار غیررسمی و سپس به تبع آن در بازار رسمی می‌شود.
- یک چک پول ۵۰ هزار تومانی ۲ دلار اهمیت دارد
معلوم نیست که این دلار قصد دارد تا چه قیمتی صعود کند، اما دیروز تا قیمت ۲۵ هزارو ۵۰۰ تومان پیش روی کرد.
به نظر می‌رسد روند صعودی بهای ارز که از آغاز امسال، با کاهش چشمگیر درآمدهای ارزی دولت شروع شده، دوباره شتاب تازه‌ای گرفته است.
در حالی که تا همین دو سه هفته گذشته، عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی، با حرارت تمام از کاهش نرخ تبدیل دلار به ریال می‌گفت، این روزها ترجیح داده لب به سخن نگشاید و حتی در صفحه شخصی خود اشاره‌ای به این قسمت نکرده است.
- این روند تا کی و کجا پیش خواهد رفت؟
علی‌اصغر سمیعی، رئیس اسبق کانون صرافان کشور، در خصوص نرخ ارز و تعادل آن اظهار کرد: فرض کنید یک توپ در سرازیری به سمت انتهای یک دره بسیار عمیق روان باشد، اگر بخواهیم از سرعت سقوط آن بکاهیم می باید مسیر آن را عوض کرده و توپ را از آن سرازیری به مسیری هموار و مسطح هدایت کنیم، با توجه به تفاوت معنی دار نرخ تورم در کشور ما و کشورهای حوزه دلار، کاهش مداوم نرخ پول ملی تا زمانی که فکری برای نرخ تورم شود ادامه خواهد داشت و این یعنی ادامه سقوط توپ!
وی افزود: ممکن است گاهی توپ ما، در سر راه سقوط به درختی برخورد کرده و در شاخه‌های آن گیر کند و قیمت‌ها در واقع ثباتی پیدا کند، ولی این ثبات پایدار نخواهد بود و با کمترین نسیمی مثل اعمال تحریم‌های ظالمانه استکبار جهانی، یا خروج یک پیمان‌شکن از یک معاهده یا علتی دیگر توپ از شاخه درخت رها شده و باز به سقوط در مسیر سراشیبی ادامه می‌دهد.
وی افزود: گاهی هم ممکن است سرعت توپ زیاد شده و با برخورد بر تخته سنگی، یا مانع سختی، قدری به طرف بالا عقبگرد داشته باشد ولی چون به هر حال راه و مسیر توپ سرازیر و به طرف ته دره خواهد بود، بعد از اندکی بالا رفتن باز به حالت طبیعی خود یعنی ادامه سقوط باز می‌شود.
سمیعی ادامه داد: شاید بعد از جهش اخیر قیمت‌ها که بر اثر نگه داشته شدن فنر قیمت توسط ارائه قیمت‌های غیرواقعی ایجاد شده بوده، قیمت ارز و طلا اندکی سیر نزولی بگیرد، اما تا زمانی که اصلاحات جدی در اقتصاد کشور صورت نگیرد و اشکالاتی مانند تورم بالا، بهره بالا چند نرخی بودن ارز، قیمت‌های دستوری و مصنوعی و نرخ بالای بیکاری، برطرف نشود، مسیر کاهش ارزش ریال به طور کلی همچنان ادامه خواهد یافت.
رئیس اسبق کانون صرافان کشور در خصوص اجبار صادرکنندگان به فروش ارز حاصل از صدور کالا به قیمت‌های دستوری، بیان کرد: پیمان‌سپاری ارزی از آنجا که صادرکنندگان را موظف می‌کند ارز حاصل از صادرات خود را به بانک‌های داخلی بفروشند، انگیزه تولید و صادرات را کاهش می‌دهد. زیرا تحت این قانون، صادرکنندگان نخواهند توانست آن‌طور که مایل هستند از عواید تولید و صادرات خود برای حداکثرسازی سود بهره برند.
همچنین اجبار صادر کنندگان به فروش ارز حاصل از صدور کالا به قیمت دستوری، اگرچه به عنوان یک استراتژی مقابله با خروج سرمایه از کشور از سوی سیاستمداران اجرا می‌شود، اما از آنجا که محدودیت‌های سنگینی را برای صادرکنندگان به وجود می‌آورد، می‌تواند باعث ترساندن سرمایه‌داران و مانع از ورود سرمایه به کشور، کاهش سرمایه‌گذاری داخلی و کاهش اشتغال شود؛ زیرا سطح تولید و صادرات را کاهش می‌دهد.
وی در پایان تصریح کرد: از آنجا که این قانون، به معنای افزایش دخالت دولت در اقتصاد است، بستر ایجاد فساد هرچه بیشتر فراهم خواهد شد. بدین صورت که صادرکنندگان صورت‌های مالی خود را دستکاری خواهند کرد و انگیزه رشوه‌دهی نیز بالا خواهد رفت. از طرفی بستر شیوع فساد در نهادهای ناظر نیز مهیا خواهد شد.
- راهکار کاهش نرخ ارز چیست؟ | بانک مرکزی وارد عمل شود
پایین آمدن قیمت شدید نفت و عدم‌تقاضای کافی برای آن، میزان ارز دریافتی را کاهش داد. در راستای بهبود وضعیت بازار ارز راه‌اندازی سیستم صادرات می‌تواند تا حدود بسیاری تنش‌های قیمتی را به حداقل برساند.
توجه به پیمان‌های پولی دوجانبه، اهتمام به تشکیل بازار متشکل ارزی و خرید آتی ارز می‌تواند به ساماندهی قیمت‌ها کمک کند.
لازم به ذکر است پیمان پولی دوجانبه یعنی استفاده همزمان از دو پول ملی کشورهای مبدأ و مقصد در تجارت و تامین مالی بین دو کشور، به گونه‌ای که نیازی به ارزهای ثالث نباشد. برای اجرایی شدن این پیمان‌ها نیاز است بانک‌های مرکزی کشورهای مبدا و مقصد در تجارت، وارد مذاکره با یکدیگر شوند و پیمان پولی دوجانبه امضا کنند.
- شرط ارزان شدن دلار چیست؟
ایرج ندیمی، یکی از نمایندگان اسبق کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در خصوص روند قیمت ارز با توجه به بازار کنونی اظهار کرد: به طور کلی ارز در بازار عرضه و تقاضا به قیمت نهایی می رسد. برای کاهش قیمت ارز باید ورودی‌های ارزی بیشتر شود که احتمال آن کمتر است؛ زیرا مناسبات بین‌المللی قابل اعتمادی برای ورود ارز وجود ندارد.
وی ادامه داد: برای کاهش قیمت ارز باید قیمت تقاضا مدیریت شود و مانع ورود واردات غیر ضروری شویم. ارز تابع سیاست های اقتصادی طلاست. به طور مثال، علی رغم کاهش ارزش پول، سود سپرده های بانکی کاهش یافت و این مسئله باعث شد بخشی از منابع از بانک ها خارج شده و به سوی منابع ارزی حرکت کند.
این کارشناس اقتصادی گفت: زمانی که ارزش پول پایین می آید، کاهش سود سپرده های بانکی خودکشی است. بنابراین همه سیاست‌های مربوط به بازار پول و سرمایه، مناسبات خارجی، رونق و رکود و مدیریت تقاضا در کاهش قیمت ارز تاثیر بسزایی دارد.
ندیمی بیان کرد: با توجه به آنکه ارز یک کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود، نمی‌توان دقیق گفت که قیمت آن در چه تاریخی به تعادل خواهد رسید زیرا تاکنون ارزش پول مدیریت نشده است.
در پایان مسئله‌ای که این روزها دغدغه دلالان را بیشتر کرده، کمبود منابع ارزی در کشور است. این در حالی است که در هفته‌های گذشته با ورود به بازار به جرات می‌توان گفت نشانی از کمبود ارز در بازار مشاهده نمی‌شد. حتی صرافی‌ها هم اگر مسئله سوء استفاده از اختلاف بازار آزاد با بازار رسمی نبود قابلیت عرضه ارز در قیمت‌های پایین‌تر را داشتند. بخش عمده‌ای از رشد قیمت فعلی ناشی از بزرگنمایی دلالان است.
مسئله نگران‌کننده دیگر این است که ارز در یک ماه اخیر اصلاح قیمت نداشته است. این موضوع در بازار بسیار عجیب است و این کاهش‌های جزئی را نمی‌توان به حساب اصلاح قیمت گذاشت. همین موضوع نشان می‌دهد قیمت‌های فعلی تحت هیچ شرایطی عادی نیست و نقش دلالان در ایجاد این موضوع به شدت احساس می‌شود.
انتظار می‌رود فکری به حال این وضعیت شود و تصیمی برای دلالان ارزی گرفته شود تا برای افزایش منفعت خود با زندگی یک ملت بازی نکنند.