به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بیبیسی این کارآزمایی که شامل ۱۰۷۷ نفر میشد، نشان داد که تزریق واکسن به آنها باعث ایجا آنتیبادیها و سلولهای T شده است که میتوانند با ویروس کرونا مقابله کنند.
این یافتهها بسیار امیدبخش هستند، اما هنوز با قطعیت نمیتوان گفت که این پاسخ ایمنی محافظت کافی در افراد ایجاد میکند و کارآزماییهای برزگتر این ویروس در حال انجام است.
بریتانیا قبلا ۱۰۰ میلیون دوز این واکسن را سفارش داده است.
واکسن دانشگاه آکسفورد که ChAdOx1 nCoV-19 نام دارد با سرعتی بیسابقه در حال تولید بوده است.
این واکسن از یک ویروس مهندسی ژنتیکیشده ساخته شده است که باعث ایجاد سرماخوردگی در شمپانزهها میشود.
این ویروس طوری تغییر داده شده است که در انسانها بیماری ایجاد نکند و در عین حال «شبیه» ویروس کرونا باشد.
دانشمندان این کار را با انتقال دستورات ژنتیکی مربوط به «پروتئینهای گلمیخی»- ابزار اصلی ویروس کرونا در تهاجم به سلولهای بدن- به این ویروس واکسن انجام دادهاند.
در نتیجه این ویروس پروتئینهای گلمیخی ویروس کرونا را در سطح خود ظاهر میکند و باعث تحریک دستگاه ایمنی میشود.
- دو نوع پاسخ ایمنی که واکسن ایجاد میکند
تا به حال بیشتر آنتیبادیهای ضد ویروس کرونا مورد توجه بودهاند، اما آنتیبادیها فقط بخشی از دفاع ایمنی ما هستند.
آنتیبادیها پروتئینهای کوچکی هستند که دستگاه ایمنی میسازد تا به سطح ویروسها بچسبند.
آنتیبادیها خنثیکننده با چسبیدن به ویروس کرونا آن را از کار میاندازند.
سلولهای T که نوعی از سلولهای سفید خون هستند، به هماهنگ کردن دستگاه ایمنی کمک میکنند و میتوانند تشخیص دهند که کدامیک از سلولهای بدن به ویروس آلوده شدهاند و آنها را نابود کنند.
تقریبا همه واکسنهای موثر هم پاسخ آنتیبادی و هم پاسخ سلولهای T ایجاد میکنند.
بررسی که نتایج آن در ژورنال لنست منتشر شده است، نشان میدهد که میزانهای سلولهای T ۱۴ روز پس از واکسیناسیون و میزانهای آنتیبادی ۲۸ روز پس از آن به اوج رسیدهاند.
پروفسور آندرو پولارد از گروه پژوهشی آکسفورد گفت: «ما واقعا از نتایجی منتشر شده راضی هستیم چرا که نشان میدهند هم آنتیبادیهای خنثیکننده و هم سلولهای T ایجاد شدهاند.»
به گفته پولارد با اینکه اینکه این نتایج بسیار امیدوارکننده هستند و پاسخ ایجاد شده احتمال باعث محافظت افراد میشود، اما پرسش کلیدی که همه میخواهند بدانند این است که آیا واکسن واقعا در پیشگیری از ویروس کرونا موثر هست و باعث محافظت میشود یا نه.
این بررسی نشان داد که ۹۰ درصد افراد پس از تزریق یک دوز آنتیبادیهای خنثیکننده ایجاد میکنند. فقط ۱۰ نفر در این گروه دو دوز واکسن دریافت کردند و همه آنها آنتیبادی خنثیکننده به وجود آورند.
پروفسور پولارد گفت: «ما میزان مورد نیاز پاسخ ایمنی برای محافظت را نمیدانیم، اما میتوانیم با تزریق دوز دوم واکسن پاسخها را به حداکثر برسانیم.»
افرادی که واکسن آکسفورد را دریافت کرده بودند، دچار عارضه جانبی خطرناکی نشدند، اما ۷۰ درصدشان دچار تب یا سردرد شدند.
این پژوهشگران میگویند این عوارض با مصرف استامینوفن کنترل شدند.
- مرحله نهایی به زودی آغاز میشود
این واکسن در مرحله بعدی در بیش از ۱۰۰۰۰ نفر در بریتانیا آزمایش خواهد شد.
در عین حال کارآزمایی این واکسن در کشورهای دیگر هم انجام خواهد شد، چرا که در حال حاضر میزانهای شیوع ویروس کرونا در بریتانیا پایین است، بنابراین مشخص کردن تاثیربخشی واکسن در پیشگیری از عفونت سختتر است.
قرار است کارآزمایی بزرگی که شامل ۳۰۰۰۰ نفر میشود در آمریکا انجام شد و همچنین آزمایش واکسن در ۲۰۰۰ نفر در آفریقای جنوبی و ۵۰۰۰ نفر در برزیل نیز در راه است.
همچنین درخواستهایی برای انجام «کارآزماییهای چالشی» که در آنها افراد واکسینه شده به طور عامدانه در معرض ویروس کرونا قرار میگیرند، هم شده است. اما با توجه به اینکه در حال حاضر درمانی قطعی برای کووید-۱۹ وجود ندارد، انجام این کار ملاحظاتی اخلاقی ایجاد میکند.