به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، حمید یزدانی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم گفت: این آثار شامل آیین تعزیه روستای کاسوا، آیین چاوشی خانه روستای نویس، آیین سحرخوانی روستای نویس، طراحی نقش قالی گُل‌فرنگ، آیین سفره بی بی سه‌شنبه، نحوه پخت آبگوشت بزباش عشایر کلکو، مهارت چوب بازی، مهارت هنر شال‌بافی، مهارت هنر نی چیت بافی و مهارت تهیه غذای گور ماست است.
تعزیه روستای کاسوا یکی از قدیمی‌ترین تعزیه‌ها در این استان است که هرسال در دهه اول ماه محرم هزاران نفر برای دیدن تعزیه به این روستا سفر می‌کنند، این مراسم از ابتدای ماه محرم شروع می‌شود و در ۱۰شب ادامه پیدا می‌کند. چاوشی آواز مخصوص بدرقه یا استقبال از زائران اماکن متبرک است، رسم چاوشی‌خوانی برای زائران کربلا یا مشهد از دوره صفویان و قاجاریان مرسوم بوده که در حال حاضر در استان قم به‌ویژه در روستای نویس هنوز اجرا می‌گردد.
یزدانی با اشاره به آیین سحرخوانی به‌عنوان یکی از آیین‌های سنتی ویژه ماه مبارک رمضان، گفت: از گذشته‌های دور تاکنون طبق این سنت، سحرخوانان با به راه افتادن در کوچه‌ها و محلات با نوای خوش، روزه‌داران را هنگام سحر بیدار می‌کردند. هرچند این آیین سنتی زیبا در حال حاضر کمتر اجرا می‌شود اما این آیین در روستای نویس قم هرسال در ماه رمضان اجرا می‌شود. از آیین‌های مرسوم در شهر قم، سفره بی‌بی سه‌شنبه است که در محلات قدیم قم گسترانیده می‌شود، خانواده‌هایی که حاجتی دارند و یا عضوی از خانواده در بند و یا زندانی باشد، آن را نذر می‌کنند.
وی ادامه داد: از دیگر پرونده‌هایی که در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید، نحوه پخت آبگوشت بزباش از دیگر غذاهای سنتی بود که از دیرباز پخت آن در میان عشایر کلکو در استان قم رایج بوده است. چوب‌بازی از جمله رقص‌ها و بازی‌های محلی رایج در نقاط روستایی و شهری کشور محسوب می‌شود که در بین روستاییان و عشایر استان قم نیز رایج است. ازآنجایی‌که مناطق روستای ایل کلکو در کویر قرار دارد و هوای کویر گزنده است، بافت و استفاده از شال پشمی با پشم شتر بسیار کاربرد داشته و برای دور ماندن از گزند سرما مفید می‌باشد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قمدر مورد مهارت هنر نی چیت بافی توضیح داد: چیت حصاری از نی است که برای دیوارهای سیاه‌چادرها از آن استفاده می‌کنند. لبه‌های چیت با موی بز، دور دوزی شده و وسط نی‌ها بازهم توسط موی بز در شکل‌ها و نقش‌های مختلف به‌هم‌بافته می‌شود و گورماست غذایی ساده و خاص چوپانان و عشایر است که از شیر و ماست تهیه می‌شود، این غذا به‌عنوان یک غذای سالم و کامل هنوز در بین عشایر قم رواج دارد.