به گزارش همشهری آنلاین به نقل از اعتماد، خبرگزاری رویترز نوشت، یکی دیگر از مسائلی که در این جلسه مطرح شد مباحث داخلی در وزارت امور خارجه ایالات متحده بود. مسائلی نظیر افزایش نارضایتیها در این وزارتخانه از شخص مایک پمپئو و سیاسیکاریهایی که تیم پمپئو در کار از خود نشان دادهاند.
کمیته روابط خارجی سنا هفته جاری گزارشی را در انتقاد از دوران صدارت مایک پمپئو در وزارت خارجه امریکا منتشر کرد. در این گزارش تحت عنوان «بحران دیپلماسی؛ تخریب وزارت خارجه توسط دولت ترامپ»، تأکید شده بود که پمپئو با رفتار نامناسب با دیپلماتها و ترویج فرهنگ انتقامگیری، موانعی را در توانمندی وزارت خارجه امریکا ایجاد کرده است. حضور وزیر خارجه دونالد ترامپ در کمیته روابط خارجی سنا در حالی صورت میگیرد که تا برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در این کشور کمتر از سهماه فرصت زمان باقی مانده و دستان ترامپ در حوزه سیاست خارجی همچنان تهی است و البته نتیجه نظرسنجیها به نفع رییسجمهور مستقر نیست. ترامپ در حالی در بخش سیاست خارجی در کارنامهاش چیزی برای دفاع ندارد که مایک پمپئو عملا به جای وزیر خارجه به وزیر تبلیغات و تهاجم تبدیل شده است.
پمپئو در حالی در مجلس سنا حاضر شد که قریب به ۱۰ روز پیش در اظهاراتی عجیب و غریب از چینیها خواست علیه سیستم حاکم حرکت کنند. اظهاراتی که با واکنش تند وزیر خارجه چین روبه رو شد.
مایک پمپئو ۵۶ ساله که از بهار ۲۰۱۸ به عنوان هفتادمین وزیر خارجه ایالات متحده مشغول فعالیت است پیش از این هم در دولت ترامپ عنوان رئیس سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) را به خود اختصاص داده بود. دو سال حضور پمپئو در وزارتخارجه عملا هیچ دستاوردی برای دونالد ترامپ به دنبال نداشته جز افزایش تنش در پروندههایی نظیر چین، ایران، ونزوئلا و تداوم بنبست در پرونده خلع سلاح هستهای کرهشمالی.
روز پنجشنبه صحن سنا شاهد اعتراف وزیر خارجه کابینه ترامپ به شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران بود. زمانی که یکی از سناتورهای حاضر در جلسه از مایک پمپئو درباره اثرگذاری سیاست امریکا در قبال ایران سوال کرد، وزیر خارجه اعتراف کرد که کارزار فشار حداکثری، اثرگذار بوده اما نتوانسته به هدفش برای تغییر رفتار حکومت ایران دست پیدا کند. در ادامه این اعتراف، پمپئو ادعاهای بیپایه و اساس درباره ایران را تکرار کرده و گفت: دولت ترامپ، اصول پدران بنیانگذارمان را محور دیپلماسیمان قرار داده است. ما دنیا را با همان واقعنگری که پدران بنیانگذاران ایالات متحده میدیدند، میبینیم.
جمهوری اسلامی ایران را همان چیزی میبینیم که هست: متجاوز نه قربانی.» وزیر خارجه کابینه ترامپ در ادامه برای توجیه شکستهای تیم ترامپ در برابر ایران تاکید کرد که وزارتخانه تحت امر او «با تمام قوا» کارزار فشار حداکثری را اجرا کرده و امریکا توانسته ۹۰ درصد از درآمدهای نفتی ایران را کاهش دهد. پمپئو در ادامه ادعاهای ترامپ درباره محدود شدن فعالیتهای منطقهای ایران به واسطه تحریمهای امریکا را تکرار کرده و گفت: «ما از طریق دیپلماسی کشورها را به سمت خودمان آوردهایم- تحریم حزبالله را از طرف کشورهای اروپایی و کشورهای جنوب امریکا ببینید. ضمن آنکه آمادگی نظامی خودمان را در برابر تهران تقویت کردهایم.
ایران، همین حالا اقدام به مینگذاری علیه کشتیها در تنگه هرمز میکند، به سمت تأسیسات عربستان سعودی موشک شلیک میکند، برای حوثیهای تسلیحات ارسال میکند و از رژیم غیرقانونی مادورو حمایت میکند.»
روز پنجشنبه پمپئو در پاسخ «لیندسی گراهام»، نماینده جمهوریخواه مجلس سنا ادعا کرد: «تحریمها به وضوح اثر داشتهاند. آنها قابلیت رژیم برای کمک به حزبالله و شبهنظامیان شیعه در عراق را از بین بردند، ولی مشخصا به هدف نهایی خود که تغییر رفتار رژیم ایران بوده دست نیافتهاند.» دولت ترامپ دو سال و نیم پیش با هدف وادار کردن ایران به مذاکرهای جدید درباره برنامه هستهای، فعالیتهای منطقهای و آزمایشهای موشکیاش از برجام که توافقی چندجانبه و مورد حمایت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود، خارج شد و شبکه پیچیدهای از تحریمهای اولیه و ثانویه را بر کشورمان تحمیل کرد. در آن مقطع زمانی چهرههای ایرانستیز حاضر در کابینه ترامپ تاکید داشتند که تهران بیش از ۶ ماه نمیتواند این وضعیت را تحمل کند و به میز مذاکره بازخواهد گشت.
در این بازه زمانی دی ماه سال ۱۳۹۸ بود که تیم ترامپ در اقدامی نسنجیده و نابخردانه اقدام به ترور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی کرد. حرکت تروریستی که به گفته بسیاری از کارشناسان مسائل ایران و ایالات متحده ضربه بیسابقهای به هرگونه دورنمای مذاکره میان تهران و واشنگتن در دوره ریاستجمهوری ترامپ بود. با اینهمه اکنون سه ماه مانده به برگزاری انتخابات در ایالات متحده، وزیر خارجه تندرو و ایران ستیز کابینه ترامپ اعتراف میکند که سیاست فشار حداکثری به آنچه که آنها انتظارش را داشتند نرسیده است: تغییر رفتار ایران.
در حالی که دولت ترامپ تصور میکرد با خروج ایالات متحده از برجام و بازگرداندن تحریمهای همهجانبه علیه تهران، شاکله برجام از هم پاشیده و ایران نیز از این توافق خارج شود، هیچکدام از سناریوهای مدنظر او تاکنون درباره ایران محقق نشده و شورای امنیت سازمان ملل متحد آخرین سنگری است که تیم ترامپ تلاش میکند با ورود به آن، شکستهای ۳ سال اخیر در پرونده ایران را جبران کند.
برهمین اساس پمپئو از صحن سنا، اعضای شورای امنیت را مخاطب قرار داده و ضمن تکرار ادعاهایش علیه تهران گفت: «اگر شورای امنیت اقدام نکند، ایران دست بازتری برای تخریبگری در سراسر خاورمیانه و در واقع در سراسر دنیا خواهد داشت.»
ایالات متحده به منظور تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که طبق برجام اواخر مهرماه برداشته خواهد شد، پیشنویس قطعنامهای را میان اعضای شورای امنیت توزیع کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، قطعنامه پیشنهادی امریکا خواستار منع فروش، عرضه یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط از سوی ایران است. این قطعنامه همچنین کشورها را از فروش، عرضه، یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط به ایران، مگر در صورت موافقت کمیتهای در شورای امنیت منع میکند.
پیشنویس امریکا علاوه بر این از کشورها میخواهد چنانچه دلایل متقنی در دست دارند مبنی بر اینکه محمولهای در خاک آنها ممکن است حاوی اقلام ممنوعه از ایران باشد اقدام به بازرسی آن کنند. این قطعنامه همچنین از کشورها خواسته با توجیه مشابه اقدام به بازرسی کشتیها در آبهای آزاد کنند.
با توجه به خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هستهای آنهم در حالی که ۱۵ گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی مؤید پایبندی ایران به این توافق بود، متحدان سنتی ایالات متحده در اروپا دلخوشی از واشنگتن نداشته و تاکنون مخالفت خود را با اقدام دیگری که منجر به فروپاشی کامل برجام بشود، اعلام کردهاند. چین و روسیه نیز که از باماندگان در توافق هستهای هستند مخالفت خود را با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران فراتر از وعده داده شده در برجام اعلام کرده و به نوعی تهدید به استفاده از حق وتو در صحن شورای امنیت هم کردهاند.
مایک پمپئو در حالی همچنان امیدوار به تصویب قطعنامهای برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت است که برایان هوک، مسوول گروه اقدام علیه ایران وزارتخارجه امریکا هفته گذشته در سفر به تونس، قطر، کویت، استونی و بریتانیا دور تازهای از تلاشها برای جلب حمایت اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت از این قطعنامه را پیش برد. پس از سفر برایان هوک درباره اینکه در دو ایستگاه نهایی این تور ضد ایرانی او در اروپا یعنی استونی و بریتانیا چه گذشت خبری منتشر نشده است.
برخی از کارشناسان در حالی که شانس تصویب چنین قطعنامهای را کم میدانند اما معتقدند که شاید در واپسین روزهای باقیمانده تا لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران، ایالات متحده بتواند با اعضای دائم برسر جدول زمانی جدید برای محدودکردن خرید و فروش سلاح توسط ایران به توافق جدیدی برسد.
با توجه به این مخالفتها ماپک پمپئو در نشست جلسه سنا تصریح کرد در صورتی که دولت امریکا نتواند تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند برای بازگرداندن کلیه تحریمهای بینالمللی از طریق رجوع به «ساز و کار حل و فصل اختلافات» در برجام تلاش خواهد کرد. پمپئو در این باره گفت: «ما توانایی استفاده از بند بازگشت خودکار تحریمها (ساز و کار حل و فصل اختلافات در برجام) را داریم و از آن به طریقی استفاده خواهیم کرد که از امریکا محافظت کند.»
ایالات متحده دامنه تحریمهای فلزات ایران را گسترش داد
مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا پس از جلسه سنا در روز پنجشنبه با انتشار توییتی از تحریمهای جدید ایران خبر داد و نوشت: «برای هدف قرار دادن برنامههای هستهای، نظامی و موشکهای بالستیک ایران دامنه تحریمهای فلزات این کشور را توسعه دادم. هر گونه اقدام آگاهانه برای انتقال این ۲۲ فلز به ایران اکنون قابل تحریم است. فشارهای ما تا زمانی که ایران مثل یک کشور نرمال رفتار کند ادامه خواهد داشت.» وزارت خارجه امریکا بعد از توییت پمپئو بیانیهای صادر و جزییات این تحریمها را اعلام کرد.
این وزارتخانه در این بیانیه مدعی شده ۲۲ فلز که با بخشهای نظامی، هستهای و موشکی ایران ارتباط دارند تحت تحریم قرار میگیرند و انتقال آنها به ایران ممنوع است.
در بیانیه وزارت خارجه امریکا آمده است: «امروز وزارت خارجه امریکا تشخیص داده این ۲۲ ماده خاص در ارتباط با برنامههای هستهای، نظامی یا موشکی ایران مورد استفاده قرار میگیرند. کسانی که آگاهانه این مواد را به ایران انتقال دهند ذیل بند ۱۲۴۵ قانون «آزادی اطلاعات و مقابله با اشاعه» قابل تحریم هستند.»
مایک پمپئو در ادامه این بیانیه خاطرنشان کرده است: «به موجب همین بند قانونی، کماکان تشخیص من این است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کنترل بخش ساختوساز ایران را در دست دارد... در نتیجه این تشخیص، هر گونه انتقال آگاهانه مواد خاص اعم از گرافیت یا فلزات خام یا نیمهساخته به ایران یا از این کشور برای استفاده در بخش ساختوساز ایران قابل تحریم خواهد بود.»وزارت خزانهداری امریکا مرداد ماه سال گذشته با صدور بیانیهای اعلام کرد مقررات مربوط به تحریمهای ایران را تغییر داده و تحریمهای مربوط به بخش فلزات ایران را ذیل تحریمهای حقوق بشری قرار داده است. به گزارش خبرگزاری فارس «دونالد ترامپ»، چند ماه قبلتر (اردیبهشتماه سال ۱۳۹۸) با امضای فرمان اجرایی شماره ۱۳۸۷۱ صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را تحت تحریم قرار داد.