به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین، انفجاری که حوالی ساعت شش عصر در بیروت رخ داد و منطقه و جهان را به لرزه انداخت، ریشه در حرکت یک کشتی پر از مواد خطرناک از یکی از بنادر کشور گرجستان در هفت سال پیش دارد. آنچه می‌خوانید مرور رویدادهای منتهی به انفجار از لحظه حرکت کشتی تا فاجعه چهارم اوت ۲۰۲۰ بیروت است.
۲۳ سپتامبر ۲۰۱۳
کشتی تجاری روفوس با مالکیت روسی و پرچم مولداوی با ۲۷۵۰ تن بار نیترات آمونیوم از بندر باتومی گرجستان به مقصد موزامبیک وارد آب‌های بین‌المللی می‌شود. بارنامه کشتی و اسناد و مدارک نشان می‌دهد یک شرکت موزامبیکی تولید مواد منفجره خریدار این بار بوده است. هر چند مسئولان بندر بیرا در موزامبیک گفته‌اند هرگز در جریان بارگیری و حرکت این کشتی نبوده‌اند. در هر حال، روفوس پس از توقف‌های کوتاه در ترکیه و یونان به راه خود ادامه می‌دهد.
اکتبر ۲۰۱۳
بر اساس آنچه ناخدای پیشین کشتی ادعا کرده، روفوس نه به دلیل نقص فنی که برای گرفتن بار اضافی در بیروت توقف می‌کند و پهلو می‌گیرد. اینجا ملوانان و کارکنان کشتی به بهانه نگرفتن دستمزد خود اعتصاب می‌کنند و مسئولان بندر بیروت هم به دلیل پرداخت نشدن صورتحساب ۱۰۰ هزار دلاری اجازه رفتن به کشتی نمی‌دهند. ضمن اینکه برخی کارکنان کشتی اجازه نمی‌یابند آن را ترک کنند و ۱۱ ماه روی عرشه زندانی و گرفتار می‌شوند.
۲۷ ژوئن ۲۰۱۴
شفیق مرهی، رئیس وقت گمرک لبنان نامه‌ای فوری برای یک قاضی ویژه پرونده‌های اضطراری می‌فرستد و از او می‌خواهد تکلیف کشتی با بار نیترات آمونیوم را زودتر مشخص کند. بر اساس گفته‌های بدری داهر، رئیس فعلی گمرک لبنان دو نامه دیگر هم با موضوع مشابه در دسامبر همان سال و بهار ۲۰۱۵ به نظام قضایی نوشته و تهدیدها و خطرهای بار کشتی روفوس گوشزد می‌شود.
ژوییه ۲۰۱۴
مالک روفوس کمتر از یک سال پس از توقف آن در ساحل بیروت، کشتی را به امان خدا رها کرده بود.
اکتبر ۲۰۱۵
به گفته وکلای کارکنان کشتی که سرانجام از آن خارج شده بودند، مقام‌های لبنانی ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم را در انبارهای گمرک تخلیه و کشتی را توقیف می‌کنند. هنوز کسی نمی‌داند پس از تخلیه بار سر کشتی چه آمد و کجا رفت اما ناخدای پیشین روفوس از غرق شدن آن در ساحل بندر بیروت حدود دو یا سه سال پیش خبر می‌دهد.
۲۰ می ۲۰۱۶ تا ۲۷ اکتبر ۲۰۱۷
مقام‌های گمرک لبنان سه نامه دیگر به وزارت دادگستری می‌فرستند و هر بار خطرهای رها شدن بار کشتی روسی را در گمرک برای کارکنان و شهروندان یادآوری می‌کنند. کسی این نامه‌ها را جدی نمی‌گیرد و ماجرا پیگیری نمی‌شود.
دسامبر ۲۰۱۹
بر اساس گزارشی که در زوزنامه لبنانی الاخبار منتشر شده، یک نامه محرمانه به وزارت دادگستری، ریاست جمهوری، گمرک و نیروهای اطلاعاتی ارسال می‌شود و خطرهای آنی و عیان انبار کردن هزاران تن ماده انفجاری قوی را گوشزد می‌کند. در این نامه به حفره‌ای در انبار شماره ۱۲ اشاره می‌شود که برای جلوگیری از دزدی پوشانده شده است.
اوایل ۲۰۲۰
یک منبع ناشناس نزدیک به کارکنان گمرک به خبرگزاری رویترز می‌گوید یک گروه از کارشناسان شش ماه پیش از انفجار هشدار داده بودند ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم در شرایط نگهداری فعلی هر لحظه می‌تواند منفجر شود و بیرون را با خاک یکسان کند.
۲۴ ژوییه ۲۰۲۰
میشل نجار، وزیر امور عمومی لبنان به الجزیره می‌گوید از گزارش شورای عالی دفاع لبنان در جریان وجود مقادیر انبوه نیترات آمونیوم در انبارهای گمرک بندر بیروت قرار گرفته است.
۴ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۵:۴۰ عصر
گزارش یک مورد آتش‌سوزی در بندر بیروت می‌رسد و پس از آن اعلام می‌شود آتش‌نشانان آتش انبار شماره ۹ گمرک را پیش از رسیدن شعله‌ها به انبار ۱۲ مهار و خاموش کرده‌اند. هر چند گفته شده بود آتش پیش از ساعت پنج عصر خاموش شده اما به نظر می‌رسد تلاش آتش‌نشانان برای مهار شعله‌ها بی‌فایده بوده است. دست‌کم ۱۰ آتش‌نشان به منطقه اعزام می‌شوند که دیده شدن دود سیاه غلیظ در آسمان بندر نشان می‌دهد تا ساعت ۵:۵۴ آتش‌سوزی ادامه داشته است.
۴ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۶:۰۸ عصر
انفجاری بزرگ رخ می‌دهد و صدا و لرزش آن فرسنگ‌ها دورتر احساس می‌شود. نخستین خبر انفجار را یکی از ساکنان بیروت در توییتر خود در ساعت ۶:۰۹ عصر می‌دهد و می‌تویسد حدود یک دقیقه است دارد می‌لرزد. صدای انفجار تا ۲۰۰ کیلومتر آن‌سوتر در قبرس هم شنیده شده است. شیشه‌ها همه شکسته‌اند و تا شعاع پنج کیلومتری یک دیوار سالم نمانده است. مروان عبود، فرماندار بیروت از خسارت ۱۵ میلیارد دلاری انفجار می‌گوید و ۳۰۰ هزار نفری که بی‌خانمان شده‌اند. بیش از ۱۵۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند و از سرنوشت ده‌ها نفر خبری در دست نیست. بیش از پنج هزار نفر هم مجروح شده و آسیب دیده‌اند. کارشناسان گفته‌اند اگر سیلوهای گندم جلوی موج و قدرت انفجار را نمی‌گرفتند، امروز بیش از نیمی از بیروت ویرانه و حجم خسارت دست‌کم ۳۰ میلیارد دلار بود.