به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایران، پیش از این قرار بود که دومین ETF متشکل از شرکت‌های پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران در شهریور ماه پذیره‌نویسی شود، اما به یک باره هیأت واگذاری در آخرین جلسه خود در هفته گذشته تصمیم گرفت که باقیمانده سهام دولت در چهار پالایشگاه یادشده به صورت بلوکی در بورس واگذار شود.
با وجودی که آگهی عرضه بلوکی چهار پالایشگاه هفته گذشته و در روز ۱۵ مرداد ماه در روزنامه‌های کثیرالانتشار به چاپ رسیده بود، اما همچنان فعالان بازار سرمایه انتظار داشتند که صندوق دارا دوم شهریورماه سال‌جاری پذیره‌نویسی شود، ولی تکذیبیه سازمان خصوصی‌سازی در واکنش به خبر صدا و سیما که از آغاز پذیره‌نویسی دومین صندوق در شهریور خبر داده بود، همه توجهات را به سوی خود جلب کرد. بنابراین درحالی که شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران در ابتدای بازار با قدرت رو به افزایش بود، انتشار خبر منتفی شدن عرضه دومین ETF باعث عقبگرد شاخص شد. شاخص در نخستین دقایق فعالیت خود تا ارتفاع ۲ میلیون و ۱۰۳ هزار واحد هم بالا رفت، اما تغییر تصمیمات درخصوص صندوق دارا دوم با کاهش ۶۵ صدم درصدی معادل ۱۳ هزار و ۴۳۷ واحد، شاخص کل را به ۲ میلیون و ۶۵ هزار و ۱۰۸ واحد عقب راند.
مقصر کیست
پس از منتفی شدن قطعی پذیره‌نویسی دومین صندوق اظهارنظرهای مختلفی درباره دلایل این تغییر روند مطرح شد. در ابتدا سازمان خصوصی‌سازی در تکذیبیه خود دلیل منتفی شدن این عرضه را عدم اقدام وزارت نفت در آماده‌سازی دانست و اعلام کرد: بر اساس اعلام قبلی سازمان خصوصی‌سازی قرار بود سهام دولت در چهار پالایشگاه در قالب دومین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (etf) عرضه شود لیکن با توجه به عدم اقدام وزارت نفت در تأسیس صندوق مذکور، هیأت واگذاری در آخرین جلسه خود و با توجه به عرضه قبلی سهام شرکت پالایش نفت تبریز، عرضه باقیمانده بلوک سهام متعلق به دولت در سه شرکت پالایش نفت بندرعباس، تهران، و اصفهان را نیز مصوب کرد. بنابراین بر همین اساس آگهی عرضه عمده و بلوکی سهام این شرکت‌ها هفته گذشته منتشر شده که پس از هماهنگی با بورس تاریخ دقیق عرضه آن در بازار سرمایه مشخص خواهد شد.
در ادامه این اطلاعیه آمده است: سازمان خصوصی‌سازی مجری مصوبات هیأت واگذاری است و چنانچه در این خصوص مصوبه جدیدی به این سازمان ابلاغ شود بر آن اساس اقدام خواهد شد. لذا تأکید می‌شود اخبار منتشره در سایت سازمان خصوصی‌سازی مبنا و مأخذ اقدامات مربوط به عرضه سهام دولت در بازار خواهد بود.
پس از آن وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز دراین باره گفت: سهام پالایشی‌ها که قرار بود در دارا دوم عرضه شود به دلیل آماده نبودن دستگاه ذیربط (وزارت نفت) به صورت بلوکی یا شناور عرضه خواهد شد.
به گزارش تسنیم، فرهاد دژپسند در حاشیه اختتامیه مسابقه آثار کوتاه رادیویی، کار و تولید در پاسخ به این سؤال که چرا سازمان خصوصی‌سازی عرضه دارا دوم را منتفی اعلام کرده است؟ افزود: دستگاه مربوطه در روزهای اخیر اعلام کرد آمادگی نداریم بر این اساس، دارا دوم به صورت بلوکی عرضه و اگر هم نتوانستیم، آن را شناور می‌کنیم.
وزارت نفت: مخالف نیستیم
اما پس از توضیح دلایل منتفی شدن عرضه صندوق دارا دوم که عدم همکاری وزارت نفت علت اصلی آن بیان شده است، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی دیروز در اطلاعیه‌ای دیگر اعلام کرد که وزارت نفت با عرضه پالایشگاه‌ها در صندوق ETF مخالف نیست.
روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در خصوص عدم همراهی وزارت نفت برای واگذاری سهام پالایشگاه‌ها با اظهار تعجب از مطالب اظهار شده، اعلام کرد طبق آخرین نظر «فرهاد دژپسند» وزیر امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاه‌ها به صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است. در هر حال در صورت تغییر این نظر و تصمیم برای تشکیل صندوق ETF، این شرکت و وزارت نفت آماده بوده و هستند که تمام اختیارات خود را در این خصوص به وزارت امور اقتصادی و دارایی تفویض کنند.
مصوبه هیأت واگذاری چه بود؟
هیأت واگذاری به عنوان بالاترین نهاد تصمیم گیر درخصوص واگذاری سهام دولت هفته گذشته در آخرین جلسه خود مصوب کرد که سهام چهار شرکت دولتی به صورت بلوکی واگذار شود. طبق این مصوبه که در روز ۱۵ مرداد بر روی سایت سازمان خصوصی‌سازی منتشر شده تأکید شده است، سازمان خصوصی‌سازی بلوک‌های ۱۵ درصدی سهام شرکت‌های پالایش نفت بندرعباس، تهران و اصفهان و نیز بلوک ۱۲.۳۱درصدی شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران را واگذار می‌کند.
طبق این مصوبه، بلوک ۱۵درصدی شرکت پالایش نفت بندرعباس شامل ۴ میلیارد و ۳۰۳میلیون و ۲۰۰هزار سهم توسط سازمان خصوصی‌سازی به صورت ۵۰ درصد نقد و باقی اقساط در بورس اوراق بهادار عرضه می‌شود. این میزان سهام به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه (معادل بسته شدن روز قبل از عرضه) به‌علاوه ۵۰ درصد به شرط آنکه هر سهم از مبلغ ۶۰هزار و ۷۲ریال کمتر نباشد و ارزش کل پایه ۲۵۸هزار و ۵۰۱میلیارد و ۸۳۰میلیون و ۴۰۰هزار ریال واگذار خواهد شد. بلوک ۱۵درصدی شرکت پالایش نفت تهران نیز شامل ۶ میلیارد و ۶۰۰ هزار سهم این شرکت به صورت ۵۰ درصد نقد و باقی اقساط و به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه (معادل بسته شدن روز قبل از عرضه) به‌علاوه ۵۰ درصد به شرط آنکه هر سهم از مبلغ ۵۹هزار و ۸۲۰ریال کمتر نباشد و ارزش کل پایه ۳۹۴هزار و ۸۱۲میلیارد ریال واگذار خواهد شد.
همچنین بلوک ۱۵ درصدی شرکت پالایش نفت اصفهان شامل ۷ میلیارد و ۶۵۰ میلیون سهم توسط سازمان خصوصی‌سازی به صورت ۵۰ درصد نقد و بقیه اقساط در بورس اوراق بهادار عرضه می‌شود. این میزان سهام نیز به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه (معادل بسته شدن روز قبل از عرضه) به‌علاوه ۵۰ درصد به شرط آنکه هر سهم از مبلغ ۵۹هزار و ۱۹۶ریال کمتر نباشد و ارزش کل پایه ۴۵۲هزار و ۸۴۹میلیارد و ۴۰۰میلیون ریال واگذار خواهد شد.
همچنین بلوک ۱۲.۳۱درصدی شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران نیز شامل ۸۶۱ میلیون و ۴۴۴هزار و ۱۷۱سهم توسط سازمان خصوصی‌سازی به صورت کاملاً نقد در بورس اوراق بهادار عرضه می‌شود. این میزان سهام به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه (معادل بسته شدن روز قبل از عرضه) به‌علاوه ۵۰ درصد به شرط آنکه هر سهم از مبلغ ۵۴هزار و ۳۶۰ ریال کمتر نباشد و ارزش کل پایه ۴۶هزار و ۸۲۸میلیارد و ۱۰۵میلیون و ۱۳۵ هزار و ۵۶۰ ریال واگذار خواهد شد.
سرنوشت دارا سوم چه می‌شود؟
طبق برنامه دولت قرار بود که باقیمانده سهام دولت در برخی شرکت‌ها در قالب سه صندوق ETF جداگانه در قالب بانک و بیمه، پالایشی و خودرو و فولاد عرضه شود. از این بین نخستین صندوق واگذار شده است و دومین صندوق نیز به صورت بلوکی واگذار خواهد شد. اما هنوز تکلیف سومین صندوق که از سهام خودرویی‌ها و فولادی‌ها تشکیل شده است، مشخص نیست. با توجه به اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت متولی این بخش از سهام دولت است، این وزارتخانه باید نسبت به تشکیل صندوق اقدام کند. اما هنوز مشخص نیست که این بخش از سهام دولت به صورت بلوکی مانند پالایشی‌ها عرضه خواهد شد یا همان برنامه قبلی برای عرضه در قالب صندوق دنبال خواهد شد. بنابراین باید منتظر بود تا مسئولان دولتی درخصوص این صندوق تصمیم‌گیری کنند.