همشهری آنلاین – محمد بلبلی: رحمانپور خواننده، شاعر و ترانهسرای ایرانی است که آثار بسیاری درباره فرهنگ موسیقایی لرستان و منطقه زاگرس منتشر کرده است. وی دوران کودکی و نوجوانی را در شهر کوهدشت به همراه خانواده گذراند و تحصیلات دوران ابتدایی و دبیرستانی را در این شهر طی کرد. بعد از اتمام تحصیلات به استخدام آموزش و پرورش درآمده و بهعنوان معلم در مدارس منطقه کوهدشت مشغول به تدریس شد.
موسیقی در لرستان جایگاه ویژهای دارد، موسیقیای حماسی، متاثر از فرهنگ و جغرافیای این منطقه که هر شنونده حتی غیر لر را تحت تاثیر قرار میدهد، رحمانپور نیز در این فرهنگ غنی پرورش یافت و عشق و علاقه او به موسیقی و مردم این دیار از وی هنرمندی یگانه ساخت. رحمانپور به خاطر داشتن چند ویژگی نقطه عطفی در موسیقی لرستان محسوب میشود و جایگاه رفیعی در شعر و موسیقی این منطقه دارد.
نخست، تسلط او بر فرهنگ بومی و تاریخ، موجب شده تا او به بخشی از حافظه فرهنگی و هنری مردمان زاگرسنشین تبدیل شود. دوم اینکه جنس صدا و طنین حنجره و آوازش از بطن تاریخ و اساطیر قوم زاگرسنشین برخاسته است. سومین ویژگی رحمانپور تسلط عمیق وی بر زبان و ادبیات منطقه است. چهارم، فردیت نبوغآمیز وی در تلفیق شعر و موسیقی است چنانکه بجز تعدادی اندک، شعر اکثر ترانهها و تصانیفی که خوانده، سروده خود اوست.
رحمانپور تبحر خاصی در خواندن آوازهای «هوره» و «مویه» دارد. همچین آشنایی با موسیقی کار، آیینهای نمایشی، موسیقی سوگ، موسیقی جشن، حماسه، لالاییها و اسطورهها موسیقی او را به موسیقیای ریشهدار و اصیل تبدیل کرده است.
وی موسیقی مقامی و ملودیهای فولکلور را با جریانهای اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر تلفیق کرده و همواره صدای جامعه خود بوده، به همین دلیل ایرج رحمانپور را «حنجره زخمی زاگرس» نامیدهاند.
رحمانپور همواره با جامعه همراه بوده و مسائل اجتماعی مانند آوارگان شیمیایی حلبچه، زلزله زدگان بم، زلزله زدگان رودبار و منجیل، جنگ ایران و عراق، خودسوزی زنان در ایلام و لرستان و... و. را در موسیقی گنجانده و منعکس کرده است.
مردم لر او را بیشتر با عنوان شاعر غمگین ترانههای ایل میشناسند. کتابی نیز از اشعار رحمانپور با عنوان «دسمه بیر» (دستم را بگیر) به چاپ رسیده است، همچنینن برخی از اشعار وی در نشریاتی از جمله نشریه پایاب در سال ۱۳۸۲ منتشر شده است.
مجموعه کامل اشعار لری و لکی وی در کتابی با عنوان «تو را مینویسم، سرزمینم» توسط سهراب آزادی گردآوری و به فارسی ترجمه شده است.
از ایرج رحمانپور آثار بسیاری منتشر شده که از میان آنها میتوان به «اینه اشک»، «گل آتش»، «ستین امید»، «هنا»، «ستین اشکسه»، «بهار باد» اشاره کرد.