به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از تسنیم، استان زنجان بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه را دارد که سالانه نزدیک به یک میلیون تن از این معدن مواد استحصال می‌شود و روزانه صدها تن خاک از محل معدن به شرکت‌های فرآوری انتقال می‌یابد که در حین جابه‌جایی خاک، گرد و غبار آن در اطراف محل پخش می‌شود.
این گرد و غبار همواره منشا آلودگی فلزات سنگین در محیط است و شاید توجه به آن نیز به خاطر بسیاری از دلایل به حاشیه رانده شده و ترجیح بر این است تا جنبه منفی این معدن‌کاوی پنهان بماند.
از سویی دیگر، استخراج برخی از فلزات در معدن انگوران نیازمند استفاده از حجم بالایی از آب است که این آب نیز بعد از عملیات استخراج آلوده به فلزات سنگین و در نهایت به محیط زیست وارد می‌شود.
فلزات سنگین موجود در این آب می‌تواند با به عمق خاک نفوذ کند و خود را به آب‌های زیرزمینی برساند.
قابلیت انتقال بالا
عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان اظهار کرد: پسماندهای کارخانه سرب و روی زنجان که در اطراف این شهر قرار دارد به دلیل داشتن غلظت بالایی از فلزات سنگین، یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی و معضلات زیست‌محیطی برای استان محسوب می‌شود.
احمد گلچین افزود: نتایج مطالعاتی که توسط گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان بر روی این دپوها و محیط اطراف انجام گرفته است، نشان می‌دهد به دلیل حجم استفاده از اسید بالا در استخراج مواد، دپوی موجود خاصیت اسیدی بسیار بالایی دارد که با هر بار بارندگی که رخ می‌دهد فلزات سنگین به راحتی در آب اسیدی حل شده و انتقال می‌یابد.
وی با بیان این‌که دپوهای موجود غلظت بالایی از فلزات سنگین همچون آرسنیک، کادمیوم و سرب را دارند، گفت: این فلزات سنگین به شدت آلاینده محیط زیست بوده و به راحتی قابل جابه‌جایی با باد هستند و به صورت گرد و غبار از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل شده و آلودگی‌ها را رقم می‌زنند.
عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان ادامه داد: با توجه به اسناد علمی موجود فلزات سنگین که در باطله‌های سرب و روی وجود دارند می‌توانند از کشوری به کشور دیگر وارد شده و حتی از یک قاره به قاره دیگر نیز انتقال یابند، بنابراین نباید از انتقال این فلزات توسط گرد و غبار و باد غافل بود.
وی با بیان این‌که جابه‌جایی دپوی سرب و روی بدترین اقدام است و سبب پخش آلودگی بیش‌تر به صورت گرد و غبار در سطح وسیع می‌شود، عنوان کرد: تمام مسیری که از این باطله‌ها بارگیری می‌شود تا محل تخلیه دچار آلودگی با فلزات سنگین می‌شوند و نباید از این موضوع به سادگی رد شد.
غلظت بالای کادمیوم
گلچین اظهار کرد: باغات و زمین‌های کشاورزی که در اطراف محل فعالیت این صنایع و دپو قرار دارند به شدت آلوده به غلظت بالای فلزات سنگین هستند. در نمونه‌برداری که اخیرا از باغات سیب در سه راه بیجار نزدیک به کارخانه سرب و روی انجام گرفته است، غلظت کادمیوم موجود در بافت سیب ۳ هزار PPM به دست آمده که فاجعه‌ای برای این محصولات و زمین‌های اطراف محسوب می‌شود؛ زیرا غلظت مجاز کادمیوم در میوه باید ۰/۱ PPM باشد که اصلا با رقم مذکور قابل قیاس نیست.
عضو هیئت علمی گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان با بیان این‌که محیط زیست استان پاسخگوی آلودگی فلزات سنگین توسط معدن انگوران و پسماند چند میلیون تنی آن نیست، افزود: صاحبان صنایع و کارخانجات مستقر در استان با اهرم فشار و قدرتی که دارند مانع از اقدامات پیشگیرانه محیط زیست می‌شوند و همه جریان‌ها را به نفع خود تمام می‌کنند.