به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه سازندگی، آخرین روز مردادماه، اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهوری اعلام کرد: «ما در برخی کشورها مانند کره جنوبی ارز داریم و نیازهای واکسن در آنجا قرار دارد، اما تعجب میکنیم که دارویی را که می خواهیم تهیه کنیم آنها حاضر نیستند از پول خود ما بردارند و در کشورشان این دارو را تهیه کنیم. اینها در تاریخ چه جوابی می دهند و مسئول هستند. بیش از ۷ میلیارد دلار در کره جنوبی پول داریم. باید این پول را بدهند تا ما دارو و کالای اساسی فراهم کنیم.»
چند روز پیش هم حسین تنهایی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و کره جنوبی گفت: «رقم بدهی کره جنوبی به ایران حدود ۷.۵ میلیارد دلار برآورد شده که پیش از این مقرر شده بود ۵۰ میلیون دلار به صورت اقلام موردنیاز بهداشتی و کالاهای اساسی به کشور برگردد که تاکنون محقق نشده است. البته خبرهایی در خصوص تدوین قرارداد برای دریافت اقلام بهداشتی از کره جنوبی در ازای بدهی این کشور به ایران وجود دارد که بر اساس آن، اتاق بازرگانی با نهادهای مربوطه مذاکراتی را انجام داده تا از مسیرهای مشخص، کالاهای لازم به ایران برسد. نوع کالاهای وارداتی از کره جنوبی از سوی وزارت بهداشت تعیین شده است. مقرر شده تا ظرف دو هفته آینده این قرارداد از سوی ایران تدوین و بعد از امضا برای تسویه بدهی ها اجرایی شود.»
آنطور که معلوم است، کره جنوبی بدهی اش را به ایران نمی‌دهد و آن میزانی هم که می خواهد بدهد، قطره چکانی برمی گرداند. جلساتی از سوی نهادهای مختلف دولتی و حتی اتاق بازرگانی ایران با سفیر و نمایندگان این کشور برگزار و قولهایی هم داده شده اما تاکنون در عمل هیچ پیشرفتی رخ نداده است. البته مباحثی مبنی بر شکایت ایران از کره جنوبی به مجامع بین المللی برای دریافت بدهی ها نیز مطرح شده است.
البته این اولین بار نیست که کره جنوبی درصدد پرداخت بدهی با محموله های پزشکی می کند. اواخر ماه می، نخستین محموله پزشکی شامل ۵۰۰ هزار دلار دارو و کالای پزشکی از کره جنوبی به ایران فرستاده شد. خبرگزاری رسمی کره جنوبی (یونهاپ) هم گزارش داد که به دنبال نخستین صادرات به تهران مقامات سئول قرار است در مورد گسترش تجارت و صادرات کالاهایی مانند تجهیزات پزشکی مذاکراتی را به صورت آنلاین با مقامات ایرانی انجام دهند که روی چگونگی مطابقت پرداخت بدهی با ارسال اقلام بهداشتی متمرکز است.
این پول ها که بر سر آن دعواست، نتیجه مبادلاتی است که پیش از اعمال تحریم میان دو کشور صورت می گرفت و بخش عمده ای منابع به صادرات پتروشیمی و نفت از ایران اختصاص دارد، اما بعد از تحریم ها به دلیل قطع روابط بانکی امکان بازگرداندن پول به ایران وجود نداشت. تنهایی می گوید: «حالا هم نه ما و نه دولتمردان نمی گویند این پول را به ما بدهید بلکه خواهان خرید کالا از طریق این منابع بلوکه شده هستیم.»
رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره در خصوص مطالبات ایران از کره جنوبی ادامه داد: «ایران درصدد آن است که از طریق تهاتر کالا بتواند تجارت خود را با این کشور ادامه دهد و کره ایها نیز در این راه بسیار مشتاق هستند. البته هنوز در عمل اتفاقی نیفتاده است اما هر دو طرف ایرانی و کره ای در حال تهیه توافقی هستند که به واسطه آن مقداری از بدهی کره به ایران از طریق واردات دارو پرداخت شود.
قرار بر این شده بود تا کره ۵۰ میلیون دلار دارو به ایران صادر کند ولی هر دو طرف ایرانی و کره ای هنوز روی سه میلیون دلار نیز به توافق نرسیده اند». رئیس اتاق بازرگانی ایران و کره در خصوص احتمال واردات خودرو یا مواد اولیه لوازم خانگی از این کشور گفت: «تلاشهایی در خصوص انعقاد قرارداد بین دو اتاق بازرگانی ایران و کره برای واردات خودرو و قطعات لوازم خانگی صورت گرفت اما هنوز به توافق مشخصی در این زمینه دست نیافته ایم.» طبق اعلام او حجم این منابع بین ۶.۵ تا ۹ میلیارد دلار است.
وعده های توخالی
بدهی کره جنوبی به ایران، صحبت دیروز و امروز نیست. آنطور که وزارت امور خارجه عنوان کرده است در دو سال گذشته، تأمین دسترسی به منابع مالی بانک مرکزی در کره، دستور کار اصلی و محوری بوده و در این راستا، علاوه بر پذیرش فرستاده ویژه این کشور، ده ها ملاقات در تهران و سئول با مقامات کره ای انجام شده است اما در حال حاضر طرح دعوی علیه بانکهای متخلف کره ای در محاکم صالحه از سوی نهادهای ذیربط در دست پیگیری است.
چند روز پیش، سیدعباس موسوی، سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه با «بیان اینکه به اندازه کافی از کره جنوبی وعده شنیده ایم بنابراین فقط منتظر اقدامات ملموس و برجسته هستیم» گفت: «کسی در ایران منتظر محموله نیم میلیون یا دو میلیون دلاری نیست.» روز گذشته هم سعید خطیب زاده سخنگوی جدید وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نخستین نشست سخنگویی خود بعد از تصدی این سمت درباره کره جنوبی و بدهی این کشور به ایران گفت: «روابط کره جنوبی و ایران شاهد چالش بزرگی بوده است و سئول همچنان نتوانسته است به تعهدات قانونی خود عمل کند. البته جزئیات فنی را باید از بانک مرکزی بپرسید.
به کره جنوبی بارها منتقل شده است که جمهوری اسلامی ایران معتقد است هر لحظه تأخیر در بازپرداخت بدهی ها در روابط اثرات بلندمدتی خواهد گذاشت. مذاکراتی در جریان است و امیدواریم به سرعت به نتیجه برسد و از اساس این موضوع حل شود. تحریم های آمریکا به گونه ای نیست که یک دولت مستقل از آن پیروی کند. منتظریم نتیجه مذاکرات را ببینیم.»
نشست به کجا رسید؟
چند روز پیش قرار شد ایران و کره جنوبی برای گفت وگو درباره صادرات تجهیزات و دارو، تشریفات تجاری و استمرار همکاری ها بین دو کشور نشست مجازی برگزار کنند. وزارت خارجه کره جنوبی در بیانیه ای ضمن تأیید برگزاری این نشست تصریح کرده است: «ما به رایزنی با شرکتها و مؤسسات ذیربط در زمینه همکاری با ایران ادامه می دهیم تا از آنها برای بازگشت به بازار ایران حمایت شود و بتوانند در زمینه اقلام بهداشتی و پزشکی با ایران همکاری نزدیک داشته باشند.»
تنهایی معتقد است سیگنال های مثبتی از سوی کره ایها به چشم می خورد و آنها نیز میدانند بازار ایران تا چه اندازه ارزشمند است. به گفته او روند توافق بین دو طرف بسیار مثبت است و طرف کره ای نیز به دنبال یافتن راهی برای پرداخت بدهی خود است و به احتمال زیاد به زودی دو کشور بر سر واردات دارو به توافق می رسند.