به گزارش همشهری آنلاین، یوسف صانعی در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، در خانواده‌ای روحانی در روستای نیک‌آباد شهرستان اصفهان (۵۰ کیلومتری ورزنه) متولد شد. پدر وی، محمدعلی صانعی، و پدربزرگ وی، ملایوسف، هر دو از روحانیون شناخته شده زمان خود بوده‌اند. وی در فلسفه از شاگردان میرزا جهانگیرخان و در فقه از شاگردان میرزا حبیب‌الله رشتی بود.
او در سال ۱۳۲۵ وارد حوزه علمیه اصفهان شد و پس از گذراندن دروس مقدمات در سال ۱۳۳۰ برای ادامه تحصیل، به حوزه علمیه قم رفت. وی در امتحانات سطوح عالی حوزه در سال ۱۳۳۴ رتبه اول را احراز نمود و مورد تشویق سید حسین طباطبائی بروجردی قرار گرفت.
یوسف صانعی در اسفند ۱۳۵۸ به عنوان یکی از شش فقیه شورای نگهبان قانون اساسی منصوب شد. او مسئولیت‌های دیگری نظیر نمایندگی امام خمینی در شورای عالی بازسازی مناطق جنگی نیز داشت. صانعی، پس از حدود سه سال، در ۱۹ دی ۱۳۶۱ از آن شورا کناره‌گیری کرد و در همان تاریخ از به دادستانی کل کشور منصوب شد. در این مدت صانعی علیه گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی و همچنین دربارهٔ مسائل اجتماعی موضعی تند داشت.
او در اردیبهشت ۱۳۶۴ از دادستانی استعفا داد ولی با استعفایش موافقت نشد. البته چندی بعد، محمد موسوی خوئینی‌ها جایگزین او شد. یوسف صانعی در اولین دوره مجلس خبرگان رهبری در آذر ۱۳۶۱ نیز به عنوان نماینده منتخب مردم تهران رأی آورد.
- مرجعیت
آیت‌الله یوسف صانعی در اوایل انقلاب در صدا و سیما رساله (توضیح‌المسائل) امام خمینی را آموزش می‌داد و پس از کناره‌گیری از کلیه مناصب حکومتی به قم رفته و درس خارج خود را ادامه داد. برای اولین بار رساله توضیح‌المسائل وی در سال ۱۳۷۲ هجری شمسی چاپ شد. صانعی احکام فقهی نویی به ویژه دربارهٔ حقوق زنان و حقوق غیرمسلمانان داشت.
- درگذشت
آیت‌الله یوسف صانعی که ۲۱ شهریور ۱۳۹۹ به دلیل شکستگی استخوان لگن در بیمارستان بستری شده بود، صبح روز ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ در بیمارستان نکویی شهر قم درگذشت.