به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، محمدجواد ظریف شامگاه شب گذشته در برنامه گفتوگوی ویژه خبری درباره تلاش یکجانبه آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد از سوی آمریکا گفت: آنچه واضح است، کلیه اعضای شورای امنیت به استثنای آمریکا و یک کشور دیگر، رسما اعلام کردند اقدام آمریکا را به رسمیت نمیشناسند. ما دو حالت داریم؛ یک زمان کشورها با موضوعی مخالف هستند و یک موقع میگویند آمریکا جایگاه ندارد. اکنون در وضعیت دوم هستیم.
وی ادامه داد: آمریکا یک ماه قبل میخواست محدودیتهای تسلیحاتی را تمدید کند. در ایران به اشتباه میگویند تمدید تحریمهای تسلیحاتی در حالی که ایران تحریم نیست بلکه برای خرید تسلیحاتی محدودیت داشت و برای خرید باید از شورای امنیت مجوز میگرفت. در آن موضوع کشورها با آمریکا مخالف بودند ولی اکنون آنها میگویند آمریکا جایگاه ورود به این موضوع را ندارد.
رییس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه محدودیتهای تسلیحاتی در پایان ماه اکتبر تمام میشود، اظهار کرد : آمریکاییها قطعنامهای را مطرح کردند که بعد آن را از ۳۵ صفحه به یک قطعنامه چهار بندی تعدیل کردند. دو کشور با آن مخالفت کرده و ۹ کشور به آن رای ممتنع دادند لذا به وتو هم نیاز نشد. اکنون ۱۳ کشور به شورای امنیت نامه نوشتند و با اقدام آمریکا مخالفت کردند.
ظریف با بیان اینکه اسم مکانیسم ماشه و اسنپ بک که آمریکاییها از آن استفاده میکنند، در قطعنامه ۲۲۳۱ نیامده است، تصریح کرد: آمریکاییها در ابتدا یک کلک زدند و سیاستمداران و رسانهها از آن استفاده میکنند. معلوم است پمپئو قطعنامه ۲۲۳۱ را نخوانده و مدام به اوباما و کری استناد میکند و میگوید اوباما و کری این را گفته اند در حالی که برجام را نخوانده است.
پمپئو منتظر فیلم برجام است
وی با اشاره به مقاله اخیر جان بولتون مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا خاطرنشان کرد: بولتون میگوید سازوکار حل اختلاف، یک سازکار پیچیده و طولانی است. آمریکا میگوید ما حق داریم از این سازوکار استفاده کنیم. پمپئو فکر میکند سازوکار ساده است در حالی که این گونه نیست. او برجام را نخوانده. بعضیها کتابی را نمیخوانند و منتظر فیلم آن هستند، پمپئو هم منتظر فیلم برجام است.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: ۱۳ کشور با رویکرد و اقدام آمریکا مخالفت کردند. یک کشور هم که به محدودیت تحریمها رای داد، در این باره سکوت کرده و حتی او هم با آمریکا موافقت نکرده است. سازوکار اسنپ بک این گونه نیست که تحریمها به خاطر یک کشور برگردد. همه کشورهای عضو شورای امنیت به استثنای آمریکا یا سکوت کرده یا گفتهاند آمریکا در این اتاق جا ندارد که بخواهد سکوت کرده یا اظهارنظر کند.
به گفته ظریف، آمریکاییها میگویند حدود چند ساعت دیگر تحریمها برمیگردد ولی میدانند این ادعا باطل است. آمریکاییها از روش قلدری استفاده کرده و میگویند هر کس به ایران سلاح بفروشد، تحریم میکنیم. همین اعلام و تهدید به تحریم نشان میدهد آنها هم به بازگرداندن تحریمها اعتقادی ندارند چون وقتی قطعنامه ۱۹۲۹ تصویب شد، آمریکا این حرف را نزد ولی الان مجبور به توسل به قلدری هستند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا فعال کردن سازوکار حل اختلاف به بازگشت تحریمها منجر نمیشود، بیان کرد: متن این است که بعد از گذشت یک روند آن کشور میتواند اقدام به بازگرداندن تحریم کند ولی این روند به اقدام آن کشور مشروعیت میدهد یا خیر. این روند طولانی و پیچیده است.
بولتون تنها کسی است که در دولت ترامپ برجام را خوانده است
ظریف با بیان اینکه گویا بولتون تنها کسی است که قطعنامه ۲۲۳۱ را خوانده است، یادآور شد: همانطور که او گفته این روند طولانی است و همین روند میتواند حق وتوی اعضای شورای امنیت را مخدوش کند. یکی از دلایل استناد بولتون به برجام این است که میگوید این روند حق وتوی ما را نابود میکند و مدعی است منافع راهبردی ما حفظ وتوی ماست.
وی درباره ادعای آمریکا برای مشارکت در قطعنامه ۲۲۳۱ بیان کرد: در قطعنامه ۲۲۳۱ به اعضای برجام اشاره شده است. در زمان تصویب قطعنامه ۲۲۳۱، آمریکا مشارکتکننده در برجام بوده است. شما وقتی ازدواج کنی نام شما به عنوان زوج و یک فرد دیگر به عنوان زوجه در سند ازدواج قرار دارد. چند سال بعد ممکن است این دو نفر طلاق بگیرند اما یک نفر دیگر پشیمان میشود و به دادگاه میرود و سند ازدواج را نشان میدهد که من با آن طرف ازدواج کردهام. شما زمانی ازدواج کردی ولی الان نه.
آمریکاییها روند شکست خورده ای را آغاز کردند
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: آمریکاییها دو سال و نیم قبل اعلام کردند که در اکتبر ۲۰۲۰ محدودیتها ادامه مییابد، در سایت وزارت خارجهشان روزشمار گذاشتند، قطعنامه ارائه کردند و آن را از ۳۵ صفحه به قطعنامه ۴ بندی تبدیل کردند که در آن هم شکست خوردند. آنها روند شکست خوردهای را آغاز کردند در حالی که عضو آن نیستند.
ظریف درباره تحریم ثانویه کشورها از سوی آمریکا گفت: آمریکاییها قاعده قلدری دارند که همواره از آن استفاده میکنند و ممکن است این بار هم استفاده کنند. البته جامعه بینالمللی باید تصمیم بگیرد که چه کند. آمریکا به خاطر نفوذ مالی توانست قلدریاش را در حوزه مالی به نتیجه برساند.
البته تمام کسانی که رعایت میکنند میگویند علیرغم غیرقانونی بودن تحریمها را رعایت میکنیم چون قلدری میکنند اما توجه نکردند این روند و قاعده برای آنها هم ممکن است انجام شود چون ممکن نورد استریم را تحریم کنند.
وی رفتار قلدرمابانه آمریکا را تازه ندانست و گفت: از تشکیل ملل متحد تا به امروز، آمریکا ۱۲۰ تحریم اعمال کرده است یعنی تحریم را به عنوان ابزار استفاده میکند. من برای سخنرانی در هفتاد و پنجمین مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی دارم و در آن، نقشهای را نشان میدهم که همه دنیا به غیر از یک نقطه کوچک تحریم شدهاند.
به گفته وزیر امور خارجه، این سلطه در حال پایان است. اگرچه آمریکا در حوزه مالی نفوذ دارد ولی آن هم در حال پایان است به همین خاطر چین از یوان و اروپا از یورو میخواهند استفاده کنند چون میدانند آمریکا میخواهد از دلار به عنوان چماق استفاده کند.
ایران می تواند نیازهای راهبردی خود را تامین کند
ظریف در پاسخ به این سوالی درباره فروش سلاح از سوی اروپا به ایران هم اظهار داشت: اروپاییها از ابتدای انقلاب به ما سلاح نفروختند یعنی قبل از قطعنامه ۱۹۲۹ که مربوط به سال ۸۹ است، به ما سلاح نفروختند. آنها در جنگ تحمیلی هم پویشی درست کردند که به ما سلاح نرسد. به لطف خدا و تلاش بزرگان نیروهای مسلح در بسیاری از موارد خودکفا شدیم ولی در موارد مورد نیاز محدودیتهای ملل متحد برداشته شده و کشورها حق معامله با ما را دارند.
وی ادامه داد: یک چهارم خریدهای تسلیحاتی در منطقه خلیج فارس است و ایران هیچ حضوری در آن ندارد ولی ایران میتواند نیازهای راهبردی را با کشورهایی که با ما ارتباط دارند، مانند روسیه و چین تامین کند. هرچند در بسیاری از موارد خودکفا بوده و ارسالکننده هستیم.
ظریف درباره موضوع احتمال بازرسی کشتی ها در قطعنامه ۱۹۲۹ نیز گفت: آمریکا با تحریم های ثانویه ای که انجام می دهد، خودش می پذیرد که تحریم های شورای امنیت برنگشته است چون اگر برگشته بود معنای دیگری داشت. اگر قطعنامه ۱۹۲۹ قرار بوده برگردد چه اتفاقی باید بیفتد.
وی یادآور شد: طبق مقررات ملل متحد وقتی که قطعنامه لازم الاجرایی صادر می شود کشورها موظفند در قوانین داخلی خود آن قطعنامه را بیاورند یعنی اگر قطعنامه ای گفته کشورها حق ندارند به ایران سلاح بفروشند، باید در قانون داخلی خود آن را تصویب کنند که یا قطعنامه را به صورت کلی اجرا کنند و باید به یک کمیته ای که در شورای امنیت تشکیل می شود مرکب از تمامی اعضا گزارش دهند.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: یک گروه کاری هم هست که در دبیرخانه تشکیل می شود که بر این موضوع نظارت می کند یعنی چندین مکانیسم وجود دارد؛ یک مکانیسم ملی، دو مکانیسم اجرایی دبیرخانه ای، سه مکانیسم سیاسی شورای امنیت که هیچ کدام از اینها اتفاق نمی افتد چون قطعنامه ای وجود ندارد.
ظریف با بیان اینکه وقتی ۱۹۲۹ تصویب شد همه اینها اتفاق افتاد، افزود: بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ اکثر کشورها قوانین داخلی شان را لغو کردند. یکی از دلایلی که اجرای ۲۲۳۱ طول کشید این بود که باید کشورها بعد از ۲۲۳۱ می رفتند همان قوانینی که برای ۱۹۲۹ تصویب کرده بودند را لغو می کردند هیچ کدام از این کارها اتوماتیک اتفاق نمی افتد بلکه روندی را طی می کند. الان اکثر کشورها مقررات ۱۹۲۹ را لغو کردند باید دوباره بروند برگردانند که این اتفاق نمی افتد.
وی خاطرنشان کرد: دبیرخانه سازمان ملل باید آن هیات را ایجاد کند که نمی کند. علاوه بر این شورای امنیت باید کمیته ۱۵ نفره نظارت را ایجاد کند که اسمش کمیته ۱۷۳۷ است چون بر اساس قطعنامه مزبور تصویب شده که آن هم تشکیل نخواهد شد.
جمهوری اسلامی راهزنی دریایی آمریکا را بی پاسخ نمی گذارد
رییس دستگاه دیپلماسی افزود: آمریکا ممکن است ادعا کند ۱۹۲۹ برگشته و طبق بند ۹ یا ۱۳ و سایر بندها حقوقی دارد. این اقدام آمریکا راهزنی دریایی است. اگر بر اساس ۱۹۲۹ بود که ما ۱۹۲۹ را هم نامشروع می دانستیم اما جامعه بین المللی لااقل معتقد بود ۱۹۲۹ قطعنامه شورای امنیت است آنوقت می گفت من دارم ۱۹۲۹ را اجرا می کنم الان اگر بخواهد این کار را بکند درست است که خودش می گوید من ۱۹۲۹ را اجرا می کنم اما از نظر جامعه بین المللی ۱۹۲۹ وجود ندارد که آمریکا آن را اجرا کند.
ظریف گفت: لذا اقدام آمریکا عین این است که آدم قداره بندی سرکوچه بایستد و بگوید هر کس از اینجا می خواهد رد شود باید ۱۰ تومن به من باج دهد. این وضعیت را آمریکا می خواهد ایجاد کند و قبلا هم ایجاد کرده و کشتی هایی که متعلق به ایران هم نبوده اند ولی میعانات ایران را حمل می کردند در نزدیکی ونزوئلا ضبط کردند که موجب شد آنها شکایت کنند و آنها این اقدام آمریکا را رایزنی دریایی اعلام کردند. الان هم اگر این اتفاق بیافتد راهزنی دریایی است و حتما جمهوری اسلامی واکنش نشان خواهد داد.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی کشور قدرتمندی است و همانطور که در گذشته در مقابل اقدامات خلاف قانون آمریکایی ها واکنش نشان داده اکنون هم همین کار را خواهد کرد، گفت: البته معتقدیم آمریکایی ها این کار را نخواهند کرد اما اعلام می کنیم که اگر آمریکا بخواهد به ادعای استناد به ۱۹۲۹ چنین اقدامی انجام دهد از نظر قوانین بین المللی این اقدامش راهزنی دریایی است و با آن برخورد خواهد شد و خود آمریکا مسئول آن خواهد بود.
وزیر امور خارجه درباره استفاده ایران از مکانیسم حل اختلاف داخل برجام نیز گفت: اولین بار که جمهوری اسلامی مکانیسم حل اختلاف داخل برجام را راه انداخت در زمان اوباما بود. در آبان و آذر ۹۵ که در آن زمان کنگره آمریکا قانون تحریم های ایران را تمدید کرد که اوباما امضا نکرد اما وتو هم نکرد چون فکر می کرد که اگر وتو کند کنگره با دوسوم رای وتو را نقض خواهد کرد؛ از معدود قوانینی است که بدون امضای رییس جمهوری آمریکا به سمت اجرایی شدن رفت ولی ما بر اساس بند ۳۶ روند حل و فصل اختلافات را شروع کردیم.
ظریف تصریح کرد: بعد از اینکه در سال ۹۶ آمریکا از برجام خارج شد باز هم یک روند حل و فصل اختلافات را شروع کردیم بر همان اساس در نوامبر سال ۲۰۱۸ طی نامه ای بنده به مسئول وقت اتحادیه خانم موگرینی نوشتم که ما روند حل و فصل اختلافات را شروع و تمام کردیم چون طبق روند باید بعد از ۱۵ روز جلسه کارشناسی و بعد از آن جلسه وزرا و بعد طرفی که علیه وی شکایت شده می تواند موضوع را به کمیته سه نفره حل اختلاف بکشاند ما این کارها را انجام دادیم. طرف مقابل به آن کمیته نرفت ۱۱ تعهد به ما داد که در نهایت ما بعد از اجرایی نشدن تعهدات روند کاهش تعهدات خودمان را اجرایی کردیم.
وی افزود: از اردیبهشت سال ۹۸ شش ماه به آنها وقت دادیم و در نهایت در پنج مرحله تعهدات برجامی را در چارچوب مکانیسم حل اختلاف کاهش دادیم.
وزیر امور خارجه گفت: ما نه تنها به سازوکار حل اختلاف مراجعه کردیم بلکه مراحل آن را هم طی کردیم و اقدامات خودمان را برای کاهش تعهدات انجام دادیم. امروز به غیر از بحث نظارت ها محدودیت های دیگری که در برجام پذیرفته بودیم را رعایت نمی کنیم زیرا اروپایی ها نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند.
وزیر خارجه با بیان اینکه اروپایی ها در دی ماه گذشته روند حل اختلاف در میان خودشان راه انداختند که هنوز این روند به مرحله اول خود هم نرسیده است، تصریح کرد: واقعیت این است که وقتی اروپایی ها این اقدام را انجام دادند ما فورا پاسخ دادیم که اقدام ما در چارچوب ماده ۳۶ بوده و نیامده ایم ابتدا به ساکن تعهدات خود را متوقف کنیم.
ظریف گفت: ما به اروپایی ها اعلام کردیم که روند حل و فصل اختلافات را طی کرده ایم و به آنها اعلام کردیم که ۱۱ تعهد در اجرای حل و فصل اختلافات به ما داده بودید که اجرایی نکردید. ما در حاشیه سازمان ملل متحد جلسه وزرا گذاشتیم باز هم اروپایی ها تعهد دادند و باز هم نتوانستند اجرایی کنند.
وی خاطر نشان کرد: وقتی ما در نوامبر ۲۰۱۸ به اروپایی ها اعلام کردیم که روند کاهش تعهدات را شروع کردیم اینها یک کلمه به ما پاسخ ندادند. در ماه می ۲۰۱۹ یعنی اردیبهشت سال ۹۸ که ما اقدام را شروع کردیم آنوقت گفتند که این اقدام شما خلاف برجام است.
وزیر خارجه با بیان اینکه ما ما فوری به اروپایی ها پاسخ دادیم که اقدام ما طبق مواد برجام است، افزود: وقتی آنها روندی را شروع کردند ما اعلام کردیم که روند شما را به رسمیت نمی شناسیم چون شما در مقابل اقدام نقض می توانید اقدام کنید نه در مقابل اقدام جبرانی.
ظریف افزود: جمهوری اسلامی چه در قضیه کاهش اقدامات در برجام و چه در مسائل دیگر طبق برجام حقوقی و سیاسی عمل کرده و دست بالا را دارد و اروپایی ها وقتی که آن ادعا را مطرح کردند با مخالفت چین و روسیه روبه رو شدند. مسکو و پکن به اروپایی ها اعلام کردند که ادعای شما در داخل برجام بی معناست لذا اگر بخواهند این مکانیسم را طی کنند سازوکار راحتی نخواهد بود.
وی تصریح کرد: اسنپ بکی وجود ندارد. هیچ حالت خودکار و اتوماتیکی وجود ندارد. اینطور نیست که هر کسی از مادرش قهر کند بیاید مکانیسم اسنپ بک راه بیاندازد.
وزیر خارجه به صحبت های بولتون مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا اشاره کرد و گفت: بولتون اعلام کرد که این روند یک روند پیچیده و طولانی است ما خودمان این روند طولانی را در ایران طی کردیم و برخی گفتند چرا اینقدر صبر می کنید دلیل آن این بود.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ما یک سال صبر کردیم و کل روند را جلو رفتیم، خاطرنشانکرد: لذا امروز اروپا نمی تواند بگوید که کاهش تعهدات ایران خلاف برجام است و به نظر من روند انجام شده توسط جمهوری اسلامی بازدارنده بوده است.
ظریف تصریح کرد: حقوق و قواعد بین المللی در جامعه بین المللی جای قدرت را نمی گیرد و قدرت یک ضرورت است. حقوق بین الملل و روابط بین الملل یک عامل قدرت است و قدرت را تعدیل کند.
وی با بیان اینکه منشورملل متحد توسل به زور را محکوم کرده است، گفت: کوبا ۹۰ کیلومتر با آمریکا فاصله دارد و آمریکا توان نظامی دارد که حکومت کوبا را سرنگون کند و ۷۰ سال است که با این کشور دشمنی دارد اما چرا اینکار را نمی کند. به خاطر اینکه ممنوعیتی وجود دارد. معنای این موضوع این است که آمریکا به خاطر یک محدودیت حقوقی نمی تواند زورش را علیه کوبا به شکل نظامی به کار ببرد.
رییس دستگاه دیپلماسی گفت: ما باید بپذیریم آنچه که قاعده حقوقی و توافق انجام می دهد ایجاد یک تعادل است نه بر هم زدن روابط.
ظریف با اشاره به شکست آمریکا در شورای امنیت افزود: چطور می توانید تصور کنید که در ۷۵ سال گذشته که شورای امنیت وجود داشته یک بار شده که آمریکا طرحی را به شورای امنیت ببرد و ۲ تا رای بیاورد این بی سابقه است و برجام چنین کاری کرد.
وی تصریح کرد: برجام نمی تواند قدرت آمریکا را در بازارهای مالی به هم بزند البته دنیا باید بفهمد که اگر امروز آمریکا این قلدری را در مورد ایران انجام دهد فردا علیه خود آنها اعمال خواهد شد.
وزیر خارجه با اشاره به ده ها قطعنامه شورای امنیت و صدها قطعنامه مجمع عمومی علیه اسرائیل گفت: کدام یک از آنها اجرایی شده است اما این به معنای بی معنا بودن این قطعنامه ها نیست و این قطعنامه ها رژیم صهیونیستی را در افکار عمومی جهان منزوی کرده است.
ظریف خاطرنشان کرد: برجام باوجودی که توسط آمریکا نقض شد و همین برجامی که توسط برخی در داخل تشییع جنازه شد همین برجام نیمه جان آمریکا را در شورای امنیت دو بار شکست داده است.
وی با بیان اینکه توافق بین المللی قرار نیست روابط قدرت را در دنیا به هم بزند، گفت: آنچه ایران را قوی کرده این واقعیت است که ما به مردم خودمان تکیه کردیم و قدرت ما نیروهای مسلح و مردم ما هستند و قدرت ما توان فنی ماست.
وزیر امور خارجه افزود: مردم ما در فشار و مضیقه هستند و من شرمنده مردم هستم اما می دانیم که تحمل فشارها توسط مردم باعث شکست آمریکا در شورای امنیت شد.
ظریف تصریح کرد: اگر آمریکا موفق شده بود مردم را به زانو در بیاورد و آنها بر اساس محاسبات خودشان فکرمی کردند که می توانند این مردم را به زانو در بیاورند، مسائل به شکل دیگری جلو می رفت.
وی با بیان اینکه علت قدرتمندی ما این است که کشور قانونمندی هستیم و تعهداتمان را اجرای می کنیم و دوستانی داریم که با آن دوستانمان به روش هژمونیک برخورد نمی کنیم بلکه تعامل داریم، گفت: اینهاست که رابطه ما را با دوستانمان در منطقه متفاوت می کند برعکس رژیمی مثل عربستان سعودی که اگر ما هزینه ای در منطقه می کنیم این کشور صدها برابر هزینه می کند اما چرا موفق نیست زیرا نوع روابطش را طور دیگری ترسیم کرده است.
رییس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه توانمندی دفاعی و فناوری و استقلال ما از عوامل مهم قدرت ما هستند، به عادی سازی روابط امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی به دستور ترامپ اشاره کرد و گفت: اینکه یک کشوری منتظر باشد که آمریکا از آن دفاع کند نتیجه اش این می شود که به دستور رییس جمهوری ایالات متحده مجبور می شود با اسرائیل قرارداد امضا کند تا از آن در انتخابات ایالات متحده از آن استفاده تبلیغاتی شود.
ظریف تصریح کرد: آمریکایی ها فکر می کردند که نظم جهانی جدیدی را ایجاد کرده اند و در دوره ای تلاش کردند از نیروی نظامی استفاده کنند زیرا قدرت امنیتی بالایی دارند و بودجه نظامی آنها در دنیا منحصر به فرد است.
وی با بیان اینکه آمریکایی ها فکر می کردند هر موضوعی را امنیتی کنند بر آن مسلط می شوند، افزود: از سال ۹۱ میلادی تا انتخاب اوباما سعی کردند همه موضوعات جهانی را امنیتی کنند.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: در دوران اوباما هم از این کارها کردند اما در دوران اوباما وارد سازوکارهای مالی دنیا شدند و اوباما توانست با خباثت یک اجماع جهانی در این حوزه به نفع آمریکا ایجاد کند اما با همه اینها ایران در مقابل این قدرت ایستاد.
وی درباره روابط چین و آمریکا نیز گفت: الان روابط چین و آمریکا بد شده است اما در گذشته چنین نبود زیرا چینی ها اعلام کردند که ما می خواهیم رشد صلح آمیز داشته باشیم.
دوران هژمون به پایان رسیده است
ظریف در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: چین بعد از مدتی، از برآمدن صلحآمیز سخن گفت. آمریکاییها از دوران اوباما گفتند چین در حال تبدیل شدن به قدرت اول جهان است، لذا بر چین متمرکز شدند. اقدامات دوران ترامپ از زمان اوباما شروع شد. آنها گفتند نقطه ثقل ما شرق آسیا و چین است.
رییس دستگاه دیپلماسی با اشاره به ادعای مقامات آمریکایی اظهار داشت: آمریکاییها میگویند سه کشور مانع هژمونی ما هستند؛ روسیه، چین و ایران. البته اشتباه میکنند. دوران هژمونی به پایان رسیده است. اگر این سه کشور در مقابل هژمونی آمریکا نایستند، عوامل دیگری هستند که هژمونی آمریکا را با چالش روبهرو میکنند.
به گفته وزیر امور خارجه، ما وارد دوران پساغربی شدهایم. این البته به معنای پایان قدرت آمریکا نیست ولی آمریکا دیگر قدر قدرت نیست هرچند ممکن ابرقدرت باشد. دعوا این است که ما نپذیریم آمریکا این نقش را ایفا کند. آمریکا نمیتواند این نقش را ایفا کند، چه ایران باشد و چه نباشد.
برگشتن به میز برجام به راحتی نیست
ظریف درباره ادعای ترامپ برای توافق یک هفتهای با ایران از یکسو و اظهارات تند پمپئو علیه ایران از سوی دیگر، تصریح کرد: ترامپ توبه کند، خسارت پرداخت کند، تعهد بدهد. به او ربط دارد، ما نباید کاری کنیم. میز برجام همیشه بوده است اما برگشتن به این میز به راحتی نیست. صدها میلیارد به مردم ما خسارت زده، موجب کشتار مردم شده، سردار بزرگ ما را شهید کرده است. اگر ترامپ این کارها را میتواند بکند، یک هفته که سهل است، ۲۴ ساعته هم میتوانند برگردند.
وی ادامه داد: دولت آمریکا دولتی است که سردار سلیمانی را شهید کرده و با کمال وقاحت این مسئله را پذیرفته است. دولتی است که مانع دسترسی مردم به دارو شده و موجب شده اقتصاد ایران ضرر کند. آنها میگویند ما اقتصاد ایران خسارت زدهایم. البته اقتصاد ایران خسارت دیده ولی نابود نشده است. آنها فکر میکردند سه ماهه همه چیز تمام میشود ولی مردم در مقابل ترامپ ایستادند.
اسرائیل اگر بتواند از خود دفاع می کند
این دیپلمات عالیرتبه ادعاهای ترامپ در مورد توافق یک هفتهای با ایران را دارای مصرف انتخاباتی دانست و خاطرنشان کرد: سه نفر به کاخ سفید آمده و یک چیزی را امضا کردند. اینها ۲۵ سال همکاری امنیتی با یکدیگر دارند، حالا کاغذی را امضا کردند که صلح کردیم. مگر با یکدیگر جنگ میکردید؟ همسایگان ما متاسفانه فکر میکنند این رژیم میتواند از آنها دفاع کند. اسرائیل اگر مرد بود، از خود در برابر جهاد اسلامی و حماس از خود دفاع میکرد.
ظریف درباره ادعای مقاومت آمریکایی درباره تلاش ایران برای اثرگذاری در نتایج انتخابات این کشور ابراز داشت: برخلاف ترامپ که میگوید ایران منتظر کس دیگری است، این حرفها مصرف انتخاباتی دارد. ایران کشور مستقلی است و در امور داخلی آمریکا دخالت نمیکند. شما کودتا نکنید، انتخاب مردم را زیرپا نگذارید، ایران در کار کشورهای دیگر دخالت نمیکند.
شجاعت مقاومت و مذاکره را داریم
وی با تاکید بر اینکه ما آنقدر شجاعت داریم که نه تنها در برابر آمریکا بلکه در برابر شش قدرت بزرگ مذاکره کنیم، بیان کرد: برجام منافع ایران را در خود نگه داشت علیرغم آنکه روبهروی آمریکا نشستیم. ما از مذاکره فرار نکردیم ولی زیر بار زورگویی هم نرفتیم. شجاعت مقاومت را داریم، شجاعت مذاکره را هم داریم. این را باید طرف مقابل انتخاب کند. حرف ما این است که زیر بار سلطه و زور نمیرویم.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره نامه اخیر تروییکای اروپایی و ادعای آنها درباره حمایت بیش از تعهد آنها از ایران و برجام یادآور شد: آنها شوخی میکنند. سه کشور به خیال خود قدرتمند دنیا، نتوانستند در برابر زورگویی آمریکا مقاومت کنند. آنها نتوانستند، هرچند ممکن است خیلی هم تلاش نکرده باشند ولی نتوانستند.
ظریف افزود: اینکه میگویند بیش از تعهدات خود عمل کردیم، ۱۱ تعهد داشتید که اینستکس نه یکی از آنها بلکه مقدمه آنهاست. این تعهدات را انجام ندادید و گفتید آمریکاییها نگذاشتند. اگر حرف خودتان را قبول کنیم، خودتان گفتید آمریکاییها نمیگذارند.
وی با اشاره به سفر سال گذشته خود به فرانسه عنوان کرد: در بیارتیز فرانسه گفتیم اروپا به تعهداتش برگردد، ایران هم به تعهداتش برمیگردد. اقدامات ما جبرانی است. شما خلافتان را جبران کنید، ما هم از اقدام جبرانیمان برمیگردیم. به حرف خود پایبند باشید. این کسر شان اروپا است.
به گفته این دیپلمات عالیرتبه، مجموعه اقتصاد اتحادیه اروپا از آمریکا بزرگتر است ولی چرا نتوانستید در برابر زورگویی آمریکا که اکنون به خودتان رسیده است، مقاومت کنید؟ آنها خواستند حفظ آبرو کنند.
ظریف درباره احتمال ارائه طرح سه کشور اروپایی برای ایجاد محدودیت فروش تسلیحات به ایران هم گفت: ما مشتری سلاح اروپا نبودیم و بعد از انقلاب هم به ما سلاح نفروختنند. آنها میتوانستند سیاست دیگری داشته باشند. اگر طرح دیگری هم بدهند، این نقض برجام است و با آنها برخورد میشود. آنها این موضوع را میدانستند و به همین خاطر هم با طرح آمریکا مخالفت کردند.
وی اضافه کرد: اروپاییها را مجبور به سلاح فروش نمیکنیم، به سلاح آنها هم نیاز نداریم. البته به سود خودشان هم این است که به منطقه ما مدام سلاح نفروشند که منطقه ما انبار باروت نشود.
وزیر امور خارجه درباره اثر ملموس اقتصادی اقدام آتی علیه ایران هم اظهار داشت: حتما این کار اثر نخواهد داشت. آمریکا هر کاری توانسته، انجام داده است. بیشترین اثر اقتصادی را نگرانی ایجاد میکند. من اقتصاددان نیستم و اقتصاددانان باید بگویند ولی این موضوع نشان میدهد نگرانی بجایی نیست. البته از این نگرانی گروههای بهخصوصی میخواهند سواستفاده کنند. نگرانی گه آمریکا میخواهد آن را دامن بزند را نپذیریم.
ظریف با اشاره به وضعیت داخلی آمریکا تصریح کرد: این نگرانی آینده آمریکاست که مورد تردید است. بحث الان این است که بعد از انتخابات آمریکا چه میشود. اکنون بحث این است که بعد از انتخابات ترامپ نتایج را نپذیرد. فرید ذکریا سه روز پیش گفت ۶۰ درصد حامیان بایدن رای پستی میدهند لذا این احتمال وجود دارد شمارش آرای فردای انتخابات، ترامپ پیروز باشد ولی سه روز بعد که آرای پستی خوانده و کالج الکترال تشکیل میشود، بایدن پیروز باشد.
وی اضافه کرد: در بعضی شهرهای کوچک فرد سیاهپوست موقع رای دادن احساس امنیت نمیکند. الان میگویند بالای ۶۰ درصد رای پستی رای میدهند. آنها هستند که باید نگران باشند چون ترامپی وجود دارد که عقلانیت در او حاکم نیست. بنابراین باید آن طرف نگران باشد.