به گزارش همشهریآنلاین به نقل از ایسنا، در طول سالهای مختلف بیش از ۱۰۰۰ مورد زمین لغزش از غرب تا شرق استان گلستان به ثبت رسیده است. منطقه «زیارت» نیز یکی از نقاطی است که در گذشته شاهد این پدیده بوده و امروز با توجه به خانههایی که بهصورت کاملاً غیراصولی در آن ساخته شده، پتانسیل زمین لغزش در آن به شدت افزایش یافته است.
در سالهای اخیر با ورود دستگاههای نظارتی و شکلگیری پلیس انفال، مقابله با ساختوسازهای غیرمجاز جدید در روستای زیارت با جدیت انجام میگیرد و فعالیتهای خوبی انجام شده است ولی تکلیف چند هزار ساختوسازی که در سالهای قبل در این روستای کوچک در دل کوه انجام گرفته چه میشود؟ ساختوسازهایی که آنقدر بیش از ظرفیت منطقه بوده که کارشناسان هر لحظه از احتمال وقوع فاجعه در آن خبر میدهند.
رئیس بخش منابع طبیعی و آبخیزداری مرکز تحقیقات گلستان گفت: ساختوسازهای غیراصولی و بیرویه، از بین رفتن پوشش گیاهی، بارندگیهای شدید و زلزله از عوامل تشدیدکننده زمینلغزش است و در روستای زیارت گرگان علاوه بر وجود این پتانسیلها، فاضلابهای خانگی و نفوذ آن به دل زمین، شرایط برای وقوع این پدیده را تشدید کرده است. فاضلاب خانگی علاوه بر مشکلات زیستمحیطی و بهداشتی، لغزندگی بین پوستههای زمین را تشدید کردهاند. به جای حفظ درختانی که ریشه آنها لایههای زمین را به یکدیگر پیوند میدهد، خانههای چند ده تنی در اراضی شیبدار روستای زیارت ساخته شد که این امر سبب تشدید احتمال وقوع زمین لغزش شده است.
لطفالله پارسایی افزود: زمینلغزش اغلب در شیبهای ۲۰ تا ۴۰ درصد رخ میدهند، در شیبهای کمتر به علت ثبات نسبی خاک و همچنین استقرار سریع پوشش گیاهی معمولاً لغزش بهندرت انجام میشود و در شیبهای بالاتر از ۴۰ درصد نیز به علت فرسایش خاک و عدم وجود عمق مناسب خاک نسبت به شیبهای گفته شده، احتمال وقوع زمینلغزش کمتر است مگر اینکه در شیبهای بالا، عمق خاک مناسب برای این پدیده وجود داشته باشد. مطمئن باشید روزی در منطقه زیارت زمینلغزش و یا هر اتفاق زیستمحیطی دیگر اتفاق خواهد افتاد که میتواند فاجعه ملی برای کشور باشد.
رئیس بخش منابع طبیعی و آبخیزداری مرکز تحقیقات گلستان خاطرنشان کرد: علاوه بر روستای زیارت، مناطق امام رضا و صداوسیما در شهر گرگان نیز دارای پتانسیل بسیار زیاد برای پدیده زمینلغزش هستند.
یک کارشناس آبخیزداری نیز با بیان اینکه منطقه زیارت یک منطقه خاص از نظر تخریب و تغییر کاربری توسط انسان است، گفت: تقریباً طی ۲۰ سال گذشته حدود ۷ تا ۸ هزار واحد مسکونی جدید در اطراف روستای زیارت ساخته شد. این خانهها با تغییر کاربری در زمینهایی که سابقاً در آن کشاورزی انجام میشده، ساخته شده است.
محمدرضا پارسامهر افزود: مشکلات زیستمحیطی، افزایش ضریب روانابها، سیلخیزی منطقه و افزایش خطر لغزش زمین از مشکلات این تغییر کاربریهاست و با توجه به شرایط خاص زمینشناسی و سایر شرایط طبیعی حوزه آبخیز زیارت و ساختوسازهایی که اکثراً بهصورت غیراصولی و عمدتاً خارج از بافت روستای زیارت انجام شده، سبب شده پتانسیل این منطقه برای زمینلغزش افزایش یابد. از منطقه "سرخچشمه" به سمت آبشار زیارت یعنی غرب رودخانه زیارت شامل بخشهایی از منطقه "کفترخسه" و اطراف آن و همچنین بخشهایی از شرق رودخانه نظیر حوالی منطقه "گاوخسه" کاملاً آماده برای زمینلغزش هستند و هر لحظه احتمال وقوع آن وجود دارد. متأسفانه مردم از این موضوع بیاطلاع هستند و هم جان خانواده و هم سرمایهشان را در معرض خطر قرار دادهاند. قانون باید به هر شکلی شده جلوی تغییر کاربریها و ساختوسازها در این منطقه را بگیرد و با آن برخورد کند. متأسفانه آنقدر منتظر میمانیم تا اتفاقی رخ دهد و بعد اقدامی انجام میدهیم. در منطقه زیارت تا پیش از اینکه اتفاق تلخی رخ دهد باید اقدامی انجام گیرد. از این نظر میتوان فاجعه طبیعی این منطقه را به مثابه یک بمب ساعتی تشبیه کرد که بهسرعت در حال رسیدن به زمان انفجار است. روستای زیارت در محل تغذیه آبهای زیرزمینی قرار گرفته و متأسفانه فاضلاب خانههای این روستا وارد اعماق زمین و آبهای زیرزمینی میشود و آلودگیها را از طریق چشمه و چاهها به جوامع پاییندست منتقل میکند. هر چند تاکنون اطلاعات موثقی از این موضوع در دست نیست ولی آلودگی آن قطعی است.
وی با تأکید بر اهمیت مطالبهگری از سوی مردم تصریح کرد: شهروند گرگانی حق دارد که از آب سالم و طبیعت زیبا استفاده کند. متأسفانه عدهای آگاهانه یا ناآگاهانه دستبهدست هم دادهاند و طبیعت منطقه را تخریب کردهاند. تخریب اکوسیستمهای طبیعی بهسرعت اتفاق میافتد ولی بازسازی و ترمیم آن سالها طول میکشد. اگر همین امروز تمام کسانی که در روستای زیارت ساختمان ساختند، حاضر به همکاری برای بازگشت طبیعت به حالت قبل باشند، این کار هزاران سال طول خواهد کشید. متأسفانه خطرات یاد شده در روستای زیارت از چشمها پنهان مانده و بسیاری از مردم به خاطر عدم آگاهی و اطلاع از این اتفاقات، مبادرت به ساختوساز در این منطقه میکنند.