به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، سنگ‌های مرمر پرتقالی خراسان شمالی گوهری پنهان در صدف معادن سرسبز این خطه است که این معادن با مشکلات مختلفی مواجه هستند، یا در سطح اندک در حال استخراج هستند و یا این‌که غیرفعال باقی مانده‌اند.
کسی جرات خریدن سنگ مرمر برای صادرات را ندارد
ابوالفضل شهسوار یکی از دارندگان معدن مرمر پرتقالی در شهرستان بجنورد است که با تصریح بر این‌که حال معدن مرمر به خصوص معادن پرتقالی اصلا خوب نیست، گفت: به علت وضعیت خیلی بد فروش سنگ مرمر مجبور شده‌ام که طی چند ماه گذشته یکی از معادن را واگذار و در حال واگذاری یکی دیگر از معادن طی چند ماه آینده هستیم.
وی افزود: به علت وضعیت به وجود آمده هیچ کسی جرات نمی‌کند که به این معادن برای خرید سنگ مرمر نزدیک شود. در گذشته هر تن سنگ مرمر استخراج شده با قیمت ۱۰۵ هزار تومان از این منطقه به بندرعباس می‌رسید و از آنجا نیز هر تن حدود ۱۰۰ هزار تومان به یکی از بنادر چین می‌رسید. اما در حال حاضر هزینه انتقال هر تن سنگ از بندرعباس به چین(به علت اخذ عوارض گمرکی از سنگ‌های معدنی خام) ۱۰ برابر شده و به طور کلی برای صادرکننده صرفه اقتصادی ندارد که این کار را انجام دهد.
این فعال معدنی تصریح کرد: مشکل به وجودآمده سبب شده تا فقط سنگ‌های درجه یک و دو از معادن مرمر پرتقالی خریداری شوند و سنگ‌های درجه سه و چهار باقی می‌ماند که در گذشته سنگ‌های درجه سه و چهار نیز خریداری می‌شد.
سنگ‌های باارزشی که در دل معدن تبدیل به خاک می‌شوند
وی با اشاره به این‌که انباشت ۱۰۰۰ تن سنگ درجه سه و چهار در معدن از نتایج عدم تمایل صادرکنندگان برای خرید این نوع از سنگ‌ها هستند، ادامه داد: دیگر جایی برای قرار دادن این سنگ‌ها در معدن وجود نداشت و به همین علت تمامی آن سنگ‌های باارزش را خرد و تبدیل به سنگ باطله کردیم.
شهسوار تصریح کرد: سنگ‌هایی که می‌توانستیم ارزش افزوده‌ای زیادی با صادرات آن کسب کنیم تبدیل به سنگ باطله شده که در اموری همچون موزاییک کاری و سنگ کوبی استفاده می‌شود. اخذ عوارض گمرکی از سنگ‌های خام معدنی و نوسانات ارز سبب شده تا تولید را در این معدن به حدود یک چهارم برسانیم.
وی خاطرنشان کرد: البته باید به این نکته توجه داشت که قیمت خرید سنگ از معدن فقط دو برابر شده ولی انتقال آن از بندرعباس به چین چندین برابر شده است.
سنگ‌های مرمر پرتقالی در داخل کشور مشتری چندانی ندارد
شهسوار در پاسخ به این سوال که آیا سنگ‌های معدنی مرمر پرتقالی در داخل کشور مشتری ندارد، گفت: از آنجایی که قیمت این سنگ‌ها بالاست برای افراد صرفه اقتصادی ندارد که آن را خریداری کنند و این سنگ‌ها در مکان‌هایی همچون حرم‌ها استفاده می‌شود.
این فعال معدنی با اشاره به این‌که ایران صنایع فرآوری این نوع از سنگ‌ها را ندارد و اگر داشته باشد نیز مورد قبول مشتری‌های خارجی نیست، افزود: این سنگ‌ها به کشور چین صادر در آنجا فرآوری و سپس به نام همان کشور به سایر کشورها صادر می‌شود.
ناامید از ادامه استخراج
علی‌اصغر شادمانی یکی دیگر از معدنکاران خراسان شمالی گفت: در یکی از معادن مرمر پرتقالی حومه شهر شیروان در حال استخارج هستیم که هنوز به کپ‌های بزرگ نرسیده‌ایم و چیزی که هم‌اکنون برداشت می‌شود لاشه مرمر و قله‌های گلدانی هستند.
وی بالابودن قیمت ماشین آلات برای بحث استخراج را یکی از مشکلات عمده این معدن اعلام کرد و افزود: قیمت هر بیل مکانیکی بزرگ و لودر به حدود چهار میلیارد تومان رسیده است که رقم بالایی است. در این معدن بیل مکانیکی کوچک مستقر است، اما برای استخراج بیشتر و رسیدن به کوپ و نیمه کوپ‌ها نیازمند بیل‌های بزرگ هستیم. کمی در بحث استخراج این سنگ‌های معدنی با توجه به مشکلات پیش رو ناامید شده‌ایم، اما فعلا مقاومت کرده‌ایم.
هیچ برندی برای سنگ‌های مرمر خراسان شمالی تعریف نشده است
علی‌اصغر رضازاده معاون صنعتی و معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی نیز گفت: سنگ تزئینی معدنی مرمر و مرمریت در این استان جزء بهترین سنگ‌های تزئینی هستند، اما هنوز هیچ برندی برای آنها تعریف نشده است.
وی با اشاره به این‌که این استان دارای معادن خوبی از سنگ‌های پرتقالی رنگ مرمر و کرم رنگ مرمریت است، افزود: نبود واحدهای فرآوری در این استان موجب شده تا این سنگ‌ها بدون نشان خراسان شمالی از استان به سایر استان‌ها و خارج از کشور صادر شوند. از سوی دیگر نبود واحدهای فرآوری موجب شده تا این سنگ‌ها به صورت خام از استان خارج شود.
رضازاده با اشاره به این‌که بیشتر معادن مرمر در شهرستان بجنورد و مرمریت در شهرستان شیروان واقع شده‌اند، اظهار کرد: اما معمولاً این معادن با تمام ظرفیت کاری خود کار نمی‌کنند، هم‌اکنون معادن مرمریت و مرمر خراسان شمالی با ۵۰ درصد ظرفیت اسمی خود در حال فعالیت هستند. با اتخاذ قانون عوارض بر صادرات مواد خام معدنی، معادن مرمر خراسان شمالی با ظرفیت کمتری نسبت به گذشته فعالیت خود را انجام می‌دهند.
این مقام مسئول با اشاره به این‌که این قانون مشمول معادن خراسان شمالی نیز می‌شود، افزود: اگر مرمر به صورت خام از کشور خارج شود باید بابت آن عوارض پرداخت شود.
وی در پاسخ به این سوال که بنا به گفته معدنکاران مشتریان چینی و ایتالیایی سنگ‌های مرمر فرآوری شده در داخل کشور را قبول ندارند، اظهار کرد: به دنبال آن هستیم تا یک واحد فرآوری برای مواد معدنی در این استان توسط بخش خصوصی راه‌اندازی کنیم اما تاکنون سرمایه‌گذاری برای ایجاد این واحد تولیدی اعلام آمادگی نکرده است. ۹ معدن مرمر در این استان وجود دارد، که میزان تولید آنها دو هزار تن در سال است این درحالی است که ذخایر مرمر در این معادن ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن است.
۱۰۰۰ معدن سنگ ساختمانی غیرفعال در کشور
محمد آقاجانلو معاون سازمان ایمیدرو نیز طی هفته گذشته در سفری که به خراسان شمالی داشت در شورای معادن استان اعلام کرد: در معادن کشور دو میلیارد تن ذخیره سنگ ساختمانی وجود دارد که ظرفیت تولید آن فقط ۲۰ میلیون تن و آن چه به مرحله فرآوری می‌رسد۱۰ تا ۱۲ میلیون تن است. بنابراین این امر نشان می‌دهد که حلقه مفقوده‌ای در این میان وجود دارد و در حال حاضر در حال آسیب‌شناسی این معادن هستیم که راهی برای فعال شدن آنها پیدا کنیم.
وی در ادامه تعداد معادن غیرفعال سنگ‌های ساختمانی را در کشور بیش از ۱۰۰۰ معدن اعلام کرد.