بدون خودرو؛ همراه با فناوری

همشهری آنلاین - ساسان شادمان منفرد: روز جهانی بدون خودرو فرصتی برای نفس کشیدن کره زمین است. محیط‌زیست از وسایل نقلیه با سوخت فسیلی ضرر و زیان‌های بسیاری دیده و به‌نظر می‌رسد که در این راه علاوه بر برخی ملاحظات که باید از سوی شهروندان مورد توجه قرار بگیرد، فناوری هم می‌تواند راه‌حلی را پیش روی جامعه بگذارد. در کنار گرامی‌داشتن روز جهانی بدون خودرو (۲۲سپتامبر) باید به باقی روزهای سال نیز توجهی ویژه داشت. از این‌رو ارائه راهکارهایی مناسب و تکنولوژیک می‌تواند به فریاد محیط‌زیست شهرهای ما برسد.

• پهپادهای ارسال کالا

چند سالی می‌شود که در دنیا، پهپادهای ارسال کالا شروع به فعالیت کرده‌اند. با توسعه، فناوری ساخت پرنده‌های هدایت‌پذیر از دور، انقلابی در ارسال مواد غذایی، دارو و کالاهای مختلف در سطح دنیا به‌وجود آمده است. در سال۲۰۱۴، یک دانشجوی هلندی نمونه اولیه «پهپاد آمبولانس» را ساخت که می‌توانست به سرعت دستگاه الکتروشوک را به محل مورد نظر ارسال کند. این پهپاد دارای قابلیت ارتباط مستقیم بود و به امدادگران اجازه می‌داد از راه دور افراد در صحنه را برای استفاده از این الکتروشوک‌ها مشاهده کرده و آموزش دهند. کم‌کم چنین ایده‌هایی با ساخت انواع پهپادها و مولتی‌کوپترها، برای مصارف دیگر نیز ارائه شد. برخی استارتاپ‌ها به‌همین منظور تشکیل‌شده و کار انتقال دارو و لوازم بهداشتی را برعهده گرفتند و حالا هم بسیاری از استارتاپ‌ها به‌دنبال جایگزینی قطعی این پهپادها با پیک‌های موتوری هستند. هدف، سرعت بالاتر، مقابله با آلودگی‌های زیست‌محیطی و خلوت کردن سطح زمین بوده است.

نیواطلس نوشت: استارتاپ زیپلاین که در سال۲۰۱۱تاسیس شده است، در اواخر سال۲۰۱۶در رواندا، خون را از مراکز توزیع به مراکز انتقال در مناطق دور افتاده تحویل می‌داد. این استارتاپ از آن زمان برای تحویل سایر تجهیزات پزشکی گسترش یافته و در کشورهای تانزانیا و غنا نیز فعالیت خود را آغاز کرد و اخیرا نیز ۲۰۰هزارمین ارسال سفارش را جشن گرفته است. این موضوع، زیپلاین را به بزرگ‌ترین شبکه تحویل کالا به‌وسیله هواپیماهای بدون سرنشین در جهان تبدیل کرده است. اکنون شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای والمارت امیدوار است تا بتواند از تخصص خود برای ساده‌سازی فعالیت‌های تجاری در ایالات متحده استفاده کند و کالاهایش را با پهپادهای زیپلاین به‌دست مشتریان برساند.

• خودروی اشتراکی

خودروی اشتراکی هم ایده بسیار خوبی برای جلوگیری از تردد بیش از اندازه خودروها در خیابان است. بدین‌ترتیب دیگر نیاز نیست که یک شخص خودروی شخصی خود را بیاورد و بعد هم دنبال جای پارک بگردد. استفاده از خودروهای برقی اشتراکی، در اصل یک میانبر برای رسیدن به مقصد، بدون استفاده از وسیله نقلیه شخصی محسوب می‌شود. در بسیاری از شهرها، چنین چیزی سال‌ها پیش شکل گرفته است که متولی اکثر آنها، استارتاپ‌هایی بوده‌اند که روزبه‌روز درحال توسعه هستند. در پاریس، سیستم اوتولیب (Autolib) برای این کار حدود ۷سالی می‌شود که فعالیت دارد. ایستگاه‌های مخصوص برای این خودروهای برقی در سطح شهر وجود دارد که از طریق اپلیکیشن می‌توان، خودرو را اجاره کرد و پس از رسیدن به مقصد در نزدیک‌ترین ایستگاه آن را پارک کرد و به سفر پایان داد. در اصل استارتاپ Autolib با همکاری شهرداری پاریس متولی این کار بوده و به‌طور مرتب نیز شاهد رشد و توسعه بوده است.

سال گذشته نیز شرکت فولکس‌واگن با اضافه کردن۱۵۰۰خودروی الکتریکی گلف به سرویس مشهور به We Share، گام بلندی را برای گسترش استفاده از خودروهای پاک برداشته تا نمونه جدیدی از این ایده استارتاپی در جهان به‌حساب آید. استفاده از این سامانه، ۱۹سنت به ازای هر دقیقه هزینه دارد و کاربران در هر سفر باید دست‌کم یک یورو پرداخت کنند. We Share در ابتدا محدوده‌ای ۱۵۰کیلومتر مربعی در مرکز شهر برلین را پوشش داد که با بزرگ‌تر شدن ناوگان، مناطق تحت پوشش نیز طبیعتاً گسترده‌تر خواهند شد.

• دوچرخه‌ها و اسکوترهای برقی

یکی از توصیه‌ها برای جلوگیری از انتشار آلودگی استفاده از دوچرخه است. در روز بدون خودرو هم مردم به استفاده از این وسیله نقلیه مفید تشویق می‌شوند. دوچرخه‌های اشتراکی یکی از بهترین راه‌حل‌ها در این خصوص بوده است که بسیاری‌ از آنها توسط استارتاپ‌های مختلف مدیریت می‌شوند.

با این حال، راه‌حل‌های استارتاپی بسیاری نیز برای توسعه دوچرخه‌سواری در جامعه وجود دارد. به‌عنوان مثال، کیت‌های مخصوصی که یک دوچرخه معمولی را به دوچرخه برقی تبدیل می‌کند. چندی پیش استارتاپ bimotal، کیتی به نام Elevate تولید کرده است که با قرار گرفتن در بالای دیسک ترمز عقب، دوچرخه‌های عادی کوهستان را به ebike یا همان دوچرخه برقی تبدیل می‌کند. همانند دوچرخه‌ها، اسکوترهای برقی نیز هم به‌صورت شخصی و هم به‌صورت اشتراکی برای مقابله با آلودگی هوا در بسیاری از شهرهای جهان وجود دارند.

• شهر هوشمند

شهر هوشمند را پیش‌تر در فیلم‌های علمی - تخیلی می‌دیدیم، اما این ‌رؤیا کم‌کم به واقعیت تبدیل خواهد شد. در شهر هوشمند، رانندگی با خودروهای برقی بدون سرنشین، مشکل آلودگی هوا و حتی ترافیک را رفع کرده است. استفاده از اینترنت نسل پنجم و هوشمند شدن تمامی سیستم‌های شهر، کمک شایانی به‌خودران‌ها و وسایل نقلیه عمومی خواهد بود. شاید اینگونه، دیگر مردم نیازی به استفاده از خودروهای شخصی خود برای رسیدن به مقصد نداشته باشند.